Turuz söZLÜGÜ El Yazma Bey Hadi Tebriz-Turuz

tərbətər . dərbədər. sərbəsər. sərpəsər. 1.param param. 1. yerbəyer. (zırbazır). alavara. avara.

tərbiyət . yetişdiri. yetişdirmə. yetişmə. yetiş. ərtim. eğtim. baydalış.
(ədəb: yetiş. - ədəbli: yetişli. yetim).

tərcə . dəric. dərim. darıc. tarıc. tarım. dərcə. ərcə. ərdə. 1. barmaq biçimində, ardı sıra, yassı yaxud dikə taxılan ağac, dəmir çubuğların, tellərin, millərin hər biri. 1. nərdə. nərdə. barmaqlıq. qorxuluq. barmaqlığın hər bir barmağı, qolu. 1. səki. səkə. bir yerə çıxıb yenmək üçün qurulan pillə, pilləkan. 1. nərdüvanın əninə düzülmüş çubuqlarının hər biri. basamaq. 1. fərz. varsı. varası. sanı. zənn.

tərcə . dərzə. (dərbəçə > dəriçə). yarıq. baca.

tərçi . kar gər.

tərəm . - dərəm dərəm: dərim dərim: alalvan. rəhbərəh. türlü türlü.

tərəq . dərək. əş. əşit. uyuq. uy. bərabər. yarşıq. yarşaq.

tərəz . dərəz. dərəs. səqf.

təri çevirmək . öbür, gizli üzün göstərmək.

tərik . dərik. sıyma. sıymaş. sıyaş. sığaş. sıvaz. sapat. sarat. toxaş. 1. masaj. (sıymaçı: masaj verən. məsör. ) 1. məs.
dərikmək. sıvazımaq. sıvzamaq. sapatımaq. sapatmaq. saratımaq. saratmaq. sıyamaq. sığamaq. toxamaq. toxaşmaq. oxaşmaq. oxşamaq. 1. oğmaq. masaj vermək. 1. məs çəkmək.

tərilqən . dərilgən. birbiri üstə yığılan. - yatırılmış paranın asısına dəğməsən dərilgən oli. - dərd dərdə dərilgən oldu.

tərim . dərim. darım. 1. təkin. şazda. 1. əşraf. aristokrat. oliqarşıdan olan. 1. qol. şaxə.

tərim . dərim. dəğim. bağ. sap. dəsdə. - bir dərim saç.

tərimcə . dərimcə. 1. yetimcə. yetimçə. neçə nərsə qarışğından düzəlmiş yemək. 1. > nimçə. təpcə. kiçik sini, boşqab. 1. təpcə. nəlbəki.

təriq sərik . dərik sərik. dərli toplu. tüm düzəndə.

təriqcə . dərikcə. dəriksə. dəğikcə. dəğiksə. (dəğik, dəğmiş kimi). 1. yavaşca. aramca. - elə dəğiksə girib çıxmış ki, kimsə bilməmiş. 1. endik (> əndək(fars)). azxa. azacıq. - onun mənə dəriksə olsa yardımı keçmədi.

təriz . dəriz. oyuq. açıq. dəlik. kavca. kavaş. kavcaq. kavsuq. kavuq. kavaltı. kovca. kovaş. kovaltı. kovcaq. kovsuq. kovuq.

tərizləmək . dərizləmək. kərpiçlərin aralıqların, nərsənin oyuq, açıq, dəliklərin tutmaq.

tərləmək . təritmək {< dəri ötmək. dəri atmaq (_divan ) }

tərlətmək . (> dəmlətmək). 1. buğlatmaq. nərsəni oda, isdiyə qoyub, yavaş yavaş su çəkdirtmək, qavamlatmaq, xaşlatmaq, olqunlatmaq. 1. ödəmək. töləmək. vermək. (# dərmək: yığmaq. almaq).

tərlik . (> dəmlik). sınğıllıq. sınıllıq. tutşılıq. tutşuluq. tuştuluq. səmimiyyət.

tərlik . sona.

tərmək . - yol dərmək: yol gedmək.

tərmək . dərmək. dərimək. səpmək. saçmaq. əkmək. - pozuqluq tuxumun dərdi geddi. - bu qara duyquları dərən nədir. - gül, darı dərmək. - dərilməmiş biçilməz. - bu il kərdiyə nə dərdiz. - tarığ dərimək: əkin əkmək.

tərmək . dərmək. dərinmək. 1. dərk edmək. ulaşmaq. çatmaq. varmaq. 1. sığamaq. sıyamaq. məs çəkmək.

tərmək . dərmək. dəritmək. 1. sərmək. daramaq. düzmək. 1. daratmaq. sıxaltmaq. sıxlatmaq. qısaltmaq. - bu donun ətəklərin dər, çox uzundur. - əli uzun əlin dər, ayağı uzunun, ayağın.

terov . derov(fars). < dəriv. dəriğ (< dərmək). - dirov edmək(fars) < dərivləmək.

tərpəş . dəbəş. işə keç. hazırlan.

tərpəşmək . dəbəşmək. işə keçmək. hazırlanmaq.

tərqin . tərgin. dərgin. (> dəmgin). səmimanə.

tərs .dönük. mürtəd. kafir. mülhid. bidətçi. zəndiq. degərəndiş.

barışmaz. muxalif. qarşıt. öclü. xəsm. düşman.
namusaid.

tərsəb . muxalif.

tərsəblik . muxalifət.

tərsəki_. .
tərsəkə. tərskə. silli. sillə. tərsəki salmaq_.: sillə vurmaq.

tərsəqmək .tərsəkmək. muqavimət, muxalifət edmək. dal çevirmək. xəyanət edmək. baş qaldırmaq. qoğzanmaq. tuğyan, şuriş edmək

tərsin . sərkeş. inad.

tərsinmək . (qabağkından, olduğundan artıq iti, acıraq) tərs gəlmək, geri dönmək, qaytanmaq. - başlı yaranı qaşısan tərsinər. - sönəgən odu pülədikcə tərsinər. - onu bırax başına, danışdırma, dindirdikcə tərsinəcək.

tərsinmək . 1.sərkeşlənmək. inada minmək. 1.çındırışmaq. sırtınmaq. dayanıqlı olub bərkinmək. 1. dadı çönmək. dadıqmaq. - dadlıya sirkə, duz vursan dadı tərsinər. 1. əsəbilənmək. acıqlanmaq. - tərsinmə: əsəbilənmə.

tərtirimək . dərdirimək. yığılmaq. tikəlmək.

tərtişmək . dərtişmək. dətrişmək. titrəşmək.

tərzi . dərzi. dərçi. 1. səpic. salıc. nərsəni nərsədən qoparan. 1. sapıc. tikgən. düzəgən. dizəgən. nərsəni nərsiyə qoyan, tikən, yapışdıran.

təs təgirmə . gip girdə.

teşən . deşən. direl.

teşəqəv . deşəkəv. pukakəv. kuvakov. (ələk kimi). dəlik dəlik. deşik deşik. deşəkəv olası.

təşər . < daşar. daşlama. - bu top təşərivi yığışdır.

təslim, təhvil edmək . təhvil vemək. tapşırmaq. devirmək. vermək. bağışlamaq. yükləmək. barçatmaq. çatdırmaq. ötürmək.

təsmə . ?təlsə. telsə.

təsmə . < kəsmə. bağ.

teşnə . deşnə (< deşmək). tüfək başına vurulan dəlici, deşici qəmə. sər neyzə.

teşri . həllac. yün eğirme aleti

təşrif . qulluq. - təşrifi var: qulluqdadır.

təstəqləmək . dəsdəkləmək. dayatlamaq. söyəlgətmək. söykənətmək. atağlamaq. atağamaq.

təstərə . kəstərə. kəstərək. dişdərə. dişdərək. dişdara. dişdaraq. əğə. ərə. ağac, dəmir kimi sərt nərsələrə sürtərək kəsməkdə işlənən uzun, sivri dişli, çəlik arac. torpu.

təstərqan . dəsdərxanş dasdarxan < yastırğan. yayırğan. yayaq. yayıq. saçaq. süfrə.

təşxis . anlaş. anğaş. anğış. anlac. anğac. anğıc. tanlaş. tanğaş. tanğış. tanlac. tanğac. tanğıc. sanaş. sanğaş. sağaş. sayaş. sanac. sanğac. sağac. sayac. sanış. sanğış. sağış. sayış. sanıc. sanğıc. sağıc. sayıc. ayraş. ayrış. ayrac. ayrıc. dalqıc. dalqış. barğaş. barğış. barğac. barğıc.

tetik . ayaq. çaxmaq. maşa.

tetik . didik. gözü açıq. çevik. dəqiq.

tetik . tezik. tizək. zirək. didək. (deşik. açıq. oyuq). huşlu.

tətlənmək . dədlənmək. dürtdürünmək. dürdələmək. tıxınmaq. birbiri üsdən yığıb soxub basmaq, tıxmaq, yemək.

təvə . tömö. tögü. tögə.

təvərrüm edmək . gəplənmək. kəflənmək. köplənmək. köpənmək. qopanmaq.

təvərrüm . qabarmaq. ağırlığı artmadan, ölçüsü, çəki, həcmi, dəğəri artmaq, qalxmaq. * - əkmək yaman qarmış.

təvərrüm . şiş. qabar. qabarıq. * - para şişi : pul təvərrümi. تضخم

tevrə . devrə. dövrə. bəlli bir konuda, sınırlı sürəli yapılan öğrətim. kurs.

tevredimək . devredimək. təhvil vermək.

təvrinmək . devrinmək. təprinmək. davranmaq. təvşinmək. devşinmək. təpşinmək. davşınmaq yorışmaq. yerişmək. hərəkətlənmək. hərəkət edmək. rəfdar edmək. - ağır təprin, yuğaş gör, yüngül təprin, savaş gör. - ağır təprin: {1.ağır tərpəş (dəbəş). 1. öndə gedən ağır təprinirsə, dalda qalan çatarmış. }. - iti tərpin: {1. tünd rəftar ed. 1. çabıq ol. yeyin hərəkət elə}. 1. dartmaq. təqdim edmək. - dartın dartmaq: hidyə, xələt vermək.

tevür . çeşit

təxasüm . təxasom. soxuşum.

təxt .təxt\ \ orun. orunğ.

tey (olmaq: artılmaq. arada qoyulmaq. ötrülmək. ) (kərdən: artamaq. arada qoymaq. ötrütmək) . ?artmaq. artımaq. arıtmaq. artırmaq. atramaq. atrımaq. atırmaq. atlamaq. atlımaq. atılmaq. atdırmaq. atlırmaq.
atlatdırmaq . artadmaq. atrıtmaq. artıdmaq. aşlatdırmaq. aşırtmaq. geçirtmək. gedirtmək. rədd edmək. (ibur edmək) tey edmək.
atur . aytur. ötür. söylə. xahiş ed. şəfaət ed.(ötükçü: şafe'). qissə. dasdan. nağıl.
atunmaq . ötünmək. tərh olunmaq.
atum . ötüm. (tərh. mətruhə.). istək. xahiş. xastə. keçit. götər. quzər. ibur.
atur . ötür. 1.vellə. boşla. bırax. 1. keçirt. intiqal ver. 1. rədd ed. 1. bədrəqə, muşayiət edin. 1. mürəxəs ed. 1. çözüt. gözdən sal. 1. əldən qoy. 1. anıt. xatırla. yada sal. 1. yolla. hidayət ed. 1. qanığ. rizayət ver. 1. savır. sovur. sipəri ed. 1. gözlə. muraat ed.
aturum . aturuş. ötürüm. ötürüş. boşanış. rəhayi. bədrəqə.
ötürük . azad. rəha.
ötürüm . azadlıq. rəhalıq.
atıcı . ötücü. naqil.
ataş . aytaş. ötəş. (yolğaş. xoş rəftar. siluklu. (muraat edmə). (rəqabət. musabiqə). (həmxani). həmnəvalıq. səmfoni. həmahəng. insicam.

teycə . deycə. deyəc. tikrə. tikər. öykü. qaraca. məsəl. nəğil. hikayət. qissə. dasdan. rivayət. məsəl. - deycədən, oyan (öğüt. əkit. əğit. uyarı. oyarı. öğrəncə. qavranca. yavanca. öğüt. öğüc. öğrə. öğrək. öğəndirə. övəndirə. üyəndirə. dərs. ibrət. ) almaq: qissədən hissə almaq.

teycən . deycən. deyəcən. tikrən. tikərən. öyküçü. nəğilçı. hikayətçi. qissəçi.

teyəlim . deyəlim. diyəlim. məsəlçün. məsəl üçün.

təyərləmək_türkmən . təyyərləmək_türkmən. dəğərləmək. dəğirləmək. yetişdirmək. təhiyyə, amadə edmək. - uzman təyərləmək.

teyilməmiş . deyilməmiş. anlatılmamış. söylənməmiş. göstərilməmiş.

teyim . deyim. deyiş. şivə. ləhcə.

tə'yin edmək . qoymaq.

teyin . deyin. sayış. hesab.

təyirman eşşəyi kimi ya sürülür, ya minilir, ya yüklənir.

tez bazar (basar) edmək, atmaq, ötmək . başdan sov

tez evlənib, gec ayrılan, tez yatıb, gec duran batırar, çox çalışıb az yeyən, gecin yatıb tez düran aparar.

tez . savun. savuc.

tezbəri . tez bəri. tələsik. qoparıq. qoparaq. qoğraq. qoğaraq. qıvraq. qızdırbas. qısdırbas. çapıq. çapıq. hızlı. səri'. əcələ. tə'cil.

təzək qarda yatışmaz, uyuş uysuz (iyqu iysiz) qatışmaz . təzək qızışıb qarı əridər, yaxcı pis qarışmaz.

tezəltən . tez əldən. tələsiklə. qızdırbasıc. qısdırbasıc. çapıcaq. çapıcaq. qırpadaq.

tezgi . tezgi. tizgi. (< tez. tiz). qoğala qaşdı. vəlvələ. - el ara tezgi düşdü.

tezginmək. . təzginmək. gəzginmək. gicəllənmək.

tezilmək . tizilmək. tələsmək. əcələ edmək.

tezinmək . çekinmək. çəkinmək. dartınmaq. toxdanmaq. (tazınmaq. tazıqmaq. dalzınmaq. dal oturmaq. ürkmək. (rəmidən.). qaçınmaq. suvazınmaq (sər baz zədən (_fars) ). - bilməm o məndən nədən tezinir.

tezit . tizit. itit. acıt.

tezmək . tezimək. qaçmaq. əcələ edmək. - bu at nə iti tezir.

tib . dib. kök. əsl. - dib söz: kök söz. - dib anlam: kök anlam.

tibiləşmək . dibiləşmək. nərsənin kökün, qonun, təməlin araşdırmaq.
tibiləmək . dibiləmək dibləmək dübləmək. dibin aramaq.

tibir . 1. dibdən, kökdən olan nərsə. əsasi. 1. soy. uruq. nəjad. 1. tübür. tübər (< top). təbar. (tribe_ingilis). el. boy. obağ. aymaq. oymaq. qovm. tayfa. qəbilə. əşirə. 1. pan. fan.

tibirlənmək . təpirlənmək. çıxdığı çevrəni, mihiti bəğənməmək. girəklinmək. qaraqlınmaq. üstünmək. yüksünmək. ərnilmək. kişilənmək. ucqanmaq. salğınmaq. kibarlanmaq.

tiblənmək . diblənmək tüblənmək. dib, kök salmaq. - diblənib toplanmaq: kök salıb böyümək, barlanıb varlanmaq.

tifus . tüfüs. tüpüs. türpən. turpan. tırpan. tifo. yerli yerindən qırıcı, bulaşıcı, bələşici kəsəl çeşiti.

tığı . tom. tün. kom. bükdə. toxu. hər nəyin bol, sıx olanı. (ənbuh). - yığı saçlı: tom saçlı. - yığı ağac: tom ağac. - yığı diş: birbirinə kipləşmiş dişlər. - yığ tikiş: incə, kip tikiş.

tığraq . tavraq. iti. çabıq. çalağ. - tavraq gedib tavraq gəl. - tavraq işçi.

tikə . < digə. - bir tikə: bir digə.

tikilməsə önməz (bitməz), dilənməsə bulmaz (aranmasa tapılmaz, çatılmaz) .

tıkırma . dığırma. döğürmə. girdə. müdəvvər.

tikişmək . tikşmək. əkmək. əkəmək. əkişmək. bastırmaq (tuxum quylamaq). - əkin (darığ. darı) tikişmək: əkmək.

tıkkıldamaq . < tık. tıkramaq_ka

tikmək . (tıkmaq). yapışdırmaq. yığmaq. (# çıtmaq: bölmək. ayırmaq).

tikmək . dik, dirik, duruq, qoymaq.

tiktinmək . (titinmək). dayanmaq. müttəki olmaq.

tikü . tikkü. tikə. tikkə. parça. - bir tikü ət.

til . dil.
(dalla_dasya: del_pataqonyan:(talanq. tale. ) _ostralya: ilenqu_mançu: ilenqa_tonquz: linqua(latin). . )

til . dil. 1. fənn.

tılaq . dılaq. 1. gənc dəvə. 1. köçək. köçük. kövçək. kövçük. dəvə balası.

tilbasan . dilbasan. boğazbasan. 1. susmaq üçün verilən nərsə. susma, ağız payı, tanğı, həqqi. 1. otaçılıqda boğazı yoxlamaq üçün dili aşağı basan kiçik çöb.

tilənc . dilənc. diləv. 1. giləv. giley. çiləv. şikayət. 1. istək. gələk. - gələym yox.

tilənçi . dilənçi. diləv. 1. giləvçi. gileyçi. çiləvçi. şikayət. 1. istək.

tiləşmək . diləşmək. diləkləşmək. dərdləşmək. dədləşmək.

tilətmək . dilətmək. çilətmək. istətmək. sinəvitmək. sinvitmək. qurdutmaq. qurqadatmaq. quratmaq. qoğzatmaq. körsələmək. körükləmək. yelləmək. təhrik etmək.
(felo_yunan. - lilayoma_yunan (l<>d). )

tiləvic . diləvic. diləngic. 1. giləvlik. gileylik. çiləvlik. şikayət namə. 1. istəklik. istəl. təqaza namə.

tilli tibəqli . dilli dibəkli. dilli ağızlı.

tilqan . dilğan. > deyləm. əhrum.

tım . qım. istirahət.

tımdıq . tümdüğ. səssiz. ünsüz. - tümdüğ səs: ünsüz səs.

tın . çın. içiboş, yüngül dəmirsi nəsiyə çarpıldığında çıxaran səs.

tın! . din!. tının, dinim al. 1.qurtul. - içgidən din!. 1. aram ol.

tınaz . tıqnaz. tıkaz. tıyaz. yığın. çoğa. kültə. xərmən. kürmən. kümür.

tinc . - dinc almaq: dincəlmək: istirhət edmək. - ikindi bir iki saat dinc almadan, axşamadək çalışamam.

tinçay . susuz çay.

tincək . dincək. dincəlik. tinlik. sülh. - tinlikdən danış.

tincəliş . dincəliş. dincəlmə. dincalma. dincalış. toxdalış. toxdaşıq. toxdalım. yoğalma. yoğalış. yoğalım. yoğayma. yoğayış. yoğayım. yastılış. yastalma. yastalım. yasayma. yasayış. yasayma. yaşayma. yaşayış. yaşayım. yasayış. yasayım. (> asudəlik. asayış). saltama. saltalış. saltayış. saltalım saltayım. yaraqatlıq. yarqatlıq. axlağıq. yağlağıq. axlatıq. yağlatıq. qoyuc. toxdatlıq. toxdaşlıq. rahatlıq. sınaş. sınağ. sinğic. sinic. sınğıc. sınıc. istirahət. - toxdaşıqa çıxmaq: istirahət çıxmaq.

tıncıqlamaq . tapdalayıb əzmək. - biraz anralıq (oyanlıq) dur, yemişləri tıncıqlama.

tıncıqmaq . tınsıqmaq. tıxcınmaq. bıqqınmaq. tını, nəfəsi kəsilmək. (doncıqmaq: səsi kəsilmək).

tıncıtlamaq . tıcıtlamaq. (> mıcıtlamaq). əzmək. - üzümü tıncıt küpə doldur, iyrmisin gözlə sirkə, qırxını gözlə çaxır oldur. - barmağ əti çəkiş altda qalıb tıncıdı.

tincləyin . dincləyin. na rahat olmayın.

tinğ cinğ . hay küy. qovğa.

tingə . tingə. dəngə. (< damqa). izli, nişanlı dəmirsi tikə. qara pul. qəmir pul.

tingə . tingə. təngə. singə. qınqa. 1. hər nəyin uzun, incə olanı. 1. incə çubuğ, mil, milə. 1. asma. möv. 1. cəvanə. nəhal.

tingə . tınqa. tınağ. mingə₉. beyin (brain_ingilis). tumağ. tüməğ (kəllə içində yumulu qalan yuvar bölüm). damağ. dəmağ. kəllə. qavrayış. mox. məğz. us. fəhm. fəhim. zəka'. zəkavət. huş. ağıl. dərrakə.

tını üzülmüş, tini kəsilmiş . nəfsi (ruhu) uçlmuş (ölmüş), nəfəsi biçilmiş.

tinilmək . dinilmək. qurtulmaq. açılmaq. çilas, rəha olmaq. - bu duzlaqdan (girifdarçılıq) dinildik. - onun əməyindən (zəhmətindən) dinildik. - öldü bu ağrıdan dinildi. - yağmırdan dinilib, damcıya düşdük. - bir çay içib yorqunluğum dinildi.

tiniş! .aram!. basın!. sakit!. sərin!.

tınıtmaq . tinitmək. dincə, istirahətə bıraxmaq. - bulanıq suyu dinit süzülsün, arınsın. - dinitməzdən durulmaz.

tinmək . dinmək. tınmaq. dinişmək. tınışmaq. 1.solumaq. nəfəs çəkmək. 1. dinlənmək. istirahət edmək. - aruq (yorqun) dindi.
dinmə!: din!: sus

tınnacıq . dınnacıq. qınnacıq. qırcın. qırım. azacıq. qıqqaq. qıqcaq. cıqqaq. - bir dınnacıq dinlən.

tınq . dınğ. tınc. (tıxıc). tikə. çalbış. luqmə. - tıncıvı gəvə, sonası gəpə: tikəvi çeğnə, sonra danış. düşün danış.

tinq . dinğ. tinğ. (çinğ. sinğ). 1. dik. dikə. düz. 1. rast. qaim. - dinğ dur: düz qal. 1. doğru. həqiqət. - dinğçi. tinğçi. çinğçi. çinğçi. sinğçi. siniçi. həqiqət cuv.

tınq . tınğ. dınğ. (çınğ. çinğ. çin. sınğ. sın. sinğ. sin. çıl. çil). başına artırıldığı sözə teyxalıq, doluluq anlamı artırır. - sun sulağ: sim sulağ: cim cilağ. - çünğ dolu göl: tambalab (ləm bə ləb) dolu olan, dom dolu göl. - çin dolu kişi: çox bilgili adam.
- çonğ söz: əsil söz. - çonğ çin: həqiqəti özü. əsli həqiqət. - çinğ çini: çin çini: dop doğrusu. lap həqiqəti. - simsıyığ: sıyğa. teyxa. sirf. sərə.

tınqa .
dınqa. dəngə. insaf.

tinqə . dingə. lap düzü, münsifanəsi.

tinqin .dingin. basnığ. sakin.

tinqtəmək . tinğdəmək. sinğdəmək. kəminmək. kəmin tutmaq. enğidəmək. əğilib gilənmək.

tınsıqmaq . xəfələnmək.

tiq . dik (fars). (< dırağları dik olan qab). dizi biçimli böyük qab. qazan.

tıq . tığ. 1. nuqtə. 1. qığ. qığı. qıcı. qıdı. kiçik, girdə biçimli, qatı, bərk, keçi, qoyun pisgili, pisliyi. 1. qığ. quru, sıxılmış kübrə, gücrə, götrə. 1. uşağ dilində xıx, pis. -

tıq . tığ. 1. toxuma, hörmə işlərdə işlənən ucu əğri, çəngəlli şiş, biz. geçi. ilmək. kiltə. kitlə. çitlə. 1. qazma tığı. başmaqçı bizi. ucu iti, ucunun arxası dişli olub, qalın, qaba, gön kimi nərsələri tikməkdə işlənən biz çeşiti.

tıq . tığ. qılıq. qılqıq. 1. ucu çəngəlli toxuma şişi, mili. qırıq. 1. biz.

tıqaq . tıxaq. tıvaq. sürünc (> sorənc(fars)). duvarın, nərsənin çatlağın, çuxurun tutmağ üçün təxalan, sürülən sıvıq. zamısqa. (za masqa). bətunə.

tiqər . dikər!. dikət. götər. götət.

tiqəş . dikəş!. dikrəş. götəş. götrəş.

tiqəy . dikəy. dikinə. (# yatay: əninə). - dikəy işqaf. - asqılıq (paltar asma yeri, işqafı). dikəy olmalıdır.

tıqıl . tıxıl. çətinlik. qarqaşa. ixtilat. - hər öğün gəldin evə bir tıxıl salıb getdin. - toya tıxıl salınıb, tez dağıldı.

tiqilmək . tikilmək. kitilmək. tükülmək. - bu parçadan don tikilməz.

tıqım . tıxım. çigin bükün. mane'. - tıxım tıxıma: (bükov bükova, bağar bağara) : düşdük: çoxlu mane'lərə ucraşdıq.

tıqınmaq . tıxınmaq. tuğunmaq. çıpbanmaq. sıx sıx, irbiri üsdə qoymaq, çapmaq. - çuvalı tıxa basa tıxınmış.

tıqıntı . tıxıntı. cığıntı. yığıntı. qısır. əngəl. arakəs. arakes. arakis. taxul. qıncı.

tıqır . tıxır. - tıxır tıxır (pıxır pıxır.sosur sosur. pıçı pıçı) danışmaq: yavaşca, gizsin qulağ qulağa danışmaq.

tıqışmaq . tıxışmaq. tıxıymaq. tıxıt vermək. göz qoymaq. fikir vermək. diqqət edmək. - işlərində tıxış biraz. danışdın dilivə tıxış.

tiqit . dikit. kövüllərdə kirəcli (ahahlı). su damlamasından, dəğişik biçimlərdə oluşan, gənəlliklə kəllə qəndi andıran, yerə tikili, qırılqan daş. kövürgə. sorquc. astalaqmit

tıqıt . tıxıt > mıxıt. (mıdıq). hər işə qarışan. fizul. - tıxıta taxılmayan, yaxılar: fizulun qarşın almayan, suça batar.

tiqmək . tikmək. dikmək. 1. tutturmaq. ilişdirmək. bitişdirmək. 1. durdurmaq. doğrultmaq. qaldırmaq. qoğzamaq. qurmaq. 1. yaxalatmaq. 1. başlayıb sürdürmək, dəvam edmək. - tarın götürüb, çalmağa tikdirdi. - söyləməyə tikdirdi. 1. gözlətmək. gözətmək. marağı, umuru, diqqəti çəkmək. gözü tikə qalmaq, tikib durmaq. - bu qızın nəyi sizi tikir. 8. qabı çevirib, başına çəkmək, içmək.

tiqmək . tikmək. kitmək. qurmaq.

tıqru . tıxru. tıxrı. iki nərsədə birbirinə keçən bölüm. - qılıcın tıxrısın uzun götür.

tir . <> tiğ <> tığ <> dir- tiğkəz. tirkəz. dirgəz. qapı sürməsi.

tır . dır ır. ur. < durur. turur. (< durmaq). - odur: ol dur: o durur. -daşdır: daş durur. - eşşəkdir: eşşəkdurur. - yaraşır: yaraşdur: yaraş durur. yoxdur: yox durur.