Tuzuvchi: prof. Xalikov A. A. Toshkent-2022



Yüklə 125,61 Kb.
səhifə4/7
tarix31.10.2022
ölçüsü125,61 Kb.
#118838
1   2   3   4   5   6   7
1 Презентация Электроника Халиков А.А.

Yarimo'tkazgichda o'tkazuvchanlik har doim faqat ba'zi tashqi omillar ta'siri ostida sodir bo'ladi: fotonlar bilan nurlanish, harorat ta'siridan, elektr maydonlari qo'llanilganda va hokazo. Yarimo'tkazgichdagi Fermi darajasi tarmoqli bo'shlig'ining o'rtasiga tushadi. Elektronning yuqori valentlik zonasidan pastki o'tkazuvchanlik zonasiga o'tishi uchun deltaE tarmoqli bo'shlig'iga teng bo'lgan faollashuv energiyasi kerak (rasmga qarang).

  • Yarimo'tkazgichda o'tkazuvchanlik har doim faqat ba'zi tashqi omillar ta'siri ostida sodir bo'ladi: fotonlar bilan nurlanish, harorat ta'siridan, elektr maydonlari qo'llanilganda va hokazo. Yarimo'tkazgichdagi Fermi darajasi tarmoqli bo'shlig'ining o'rtasiga tushadi. Elektronning yuqori valentlik zonasidan pastki o'tkazuvchanlik zonasiga o'tishi uchun deltaE tarmoqli bo'shlig'iga teng bo'lgan faollashuv energiyasi kerak (rasmga qarang).
  • O'tkazuvchanlik zonasida elektron paydo bo'lishi bilanoq, valentlik zonasida teshik paydo bo'ladi. Shunday qilib, bir juft oqim tashuvchisi hosil bo'lganda, sarflangan energiya teng taqsimlanadi. Energiyaning yarmi (tarmoq bo'shlig'ining yarmiga to'g'ri keladi) elektron uzatishga, yarmi esa teshik hosil bo'lishiga sarflanadi, natijada kelib chiqishi tarmoqli bo'shlig'ining o'rtasiga to'g'ri keladi. Yarimo'tkazgichdagi Fermi energiyasi - bu elektronlar va teshiklar qo'zg'atiladigan energiya.
  • Fermi darajasining yarim o'tkazgich uchun tarmoqli oralig'ining o'rtasida joylashganligi matematik hisoblar bilan tasdiqlanishi mumkin, ammo biz bu erda matematik hisoblarni o'tkazib yuboramiz. Yarimo'tkazgichlar valentlik zonasi va o'tkazuvchanlik zonasi o'rtasida tarmoqli bo'shlig'iga ega. Mutlaq nol haroratda va tashqi ta'sir bo'lmaganda ularning valentlik zonasi to'liq to'ldiriladi va o'tkazuvchanlik zonasi elektronlardan xoli bo'ladi. DWi = 0,05-3,0 eV diapazoni bo'lgan moddalar shartli ravishda p/n-kam deb ataladi.

Fermi uchun yarim o'tkazgich tarmoqli oralig'ining o'rtaligi matematik hisoblar bilan tasdiqlanishi mumkin, ammo biz bu erda matematik hisolarni o'tkazib yuboramiz. Yarimo'tkazgichlar valentlik zonasi va o'tkazuvchanlik zonasi o'rtasida bog'liq bo'lgan bo'lgan. Mut nol haroratda va tashkilot ta'sir bo'lmaganda tahrir valentlik zonasi to'liq to'ldiriladi va o'tkazuvchanlik zonasi elektronlardan xoli bo'ladi. DWi = 0,05-3,0 eV diapazoni bo'lgan shartli ravshan p/n-kam deb hosil qilish.

  • Fermi uchun yarim o'tkazgich tarmoqli oralig'ining o'rtaligi matematik hisoblar bilan tasdiqlanishi mumkin, ammo biz bu erda matematik hisolarni o'tkazib yuboramiz. Yarimo'tkazgichlar valentlik zonasi va o'tkazuvchanlik zonasi o'rtasida bog'liq bo'lgan bo'lgan. Mut nol haroratda va tashkilot ta'sir bo'lmaganda tahrir valentlik zonasi to'liq to'ldiriladi va o'tkazuvchanlik zonasi elektronlardan xoli bo'ladi. DWi = 0,05-3,0 eV diapazoni bo'lgan shartli ravshan p/n-kam deb hosil qilish.

Yüklə 125,61 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin