Ekranda görünən nümunəsahəsindəhüquqişəxsin adından fraqment qeyd olunaraq «ET» yığılır. Həmin fraqmentəuyğun hüquqişəxslərin adlarıgörünür. Lazımi hüquqişəxsin adınıseçməküçünkursor həmin idarəninüzərinəgətirilərək «ET» yığılır.
3.9.1 1-ci əməliyyat: moniqramın qəbul edildiyi PŞ-nin kodu yazılıb, “ET” yığılır. Məs: {271} “ET”.
3.9.2 2-ci əməliyyat: Telefon {000000000} { }.
Göndəricişəxsin telefon nömrəsi, köhnəmoniqram nömrəsi vəya pensiya qeydiyyat nömrəsi yığıldıqda göndəricinin soyadı, adı, ünvanı, yəni 3,4,5-ci hissələrdəməlumatlar avtomatik olaraq yazılır.
3-cüəməliyayat: Göndəricinin soyadı, adı, atasının adıyazılıb «ET» yığılır.Məs: {Məhərrəmov Mahir Məmməd oğlu} “ET”
3.9.4 4-cüəməliyyat bu təlimatın 3.8.5 yarım bəndinəuyğun yerinə yetirilir.
3.9.5 5-ci əməliyyat bu məlumatın 3.8.5 yarım bəndinəuyğun yerinə yetirilir.
3.9.6 6-cıəməliyyat:Əlavəxidmətlərin (xəbərnamə, mənziləçatdırmaqla və .s).Şifrini tapmaq üçün 2-ci pəncərədəX yazılır “ET” yığılır, bu zaman xidmətlərin adlarıvəşifrlər ekranda görünür. Kursor istənilən xidmətinşifrininüzərinəgətirilib “ET” yığılır. Əgərəlavəxidmətinşifriəməliyyatçıya məlumdursa, o dərhaləlavəxidmətşifrini yazıb “ET” yığa bilər.
(Məbləğyığıldıqda rəqəmləri irəli keçirməküçün { . } nöqtədüyməsindən istifadəolunur). Bundan sonra kompüterin ekranında göndərilən moniqramın məbləği manatla, əgər beynəlxalqdırsa onun məbləği ABŞdollarıvəya AVRO ilə, həmçininəlavəxidmətlərüçün rüsum haqqının məbləği (manatla) görsənir vəyığılmışməlumatların aşağıhissəsindəxüsusi pəncərədəəməliyyatçıqarşısında avtomatik olaraq belə bir sual qoyulur:
“Siz göndərişin göndərilməsinəəminsinizmi?” Bu zaman əməliyyatçıkompüterəyığılmışməlumatların düzgünlüyünühəm MP1 (M) blankıəsasında, həm dəümumiyyətləyoxlayır. Əgər bütün məlumatlar düzdürsəmoniqramıgöndərməküçün { Y } hərfi yazılır və “ET” yığılır. Kompüterin ekranında surətlipul baratının yuxarıhissəsindəmoniqramın 9 rəqəmli nömrəsi görünür. Məs: 500059371.
3.9.10 MHM tərəfindən mərkəzləşdirilmişqaydada hazırlanmışsistem üzrəardıcıllıqla verilən bu nömrələr f PÇ-5 qəbzinin hər iki nüsxəsinin yuxarıhissəsindəvəMP1 (M) blankında qeyd olunduqdan sonra f.PÇ-5 qəbzininəsli göndəriciyəverilir. Bundan sonra “ET” düyməsi basılır.
3.10 Əgər moniqram nağdsızüsulla göndərilirsə, 1-ci pəncərədəəlavəxidmətşifri yerində 9 yazılır və“ET” yığılır. (Göndərici hüquqişəxs olduqda mütləqşəxsi hesab nömrəsi telefon yerindəyığılmalıdır)..
Məs: {9} { } “ET” yığılır.
Bununla da günün sonunda kompüterdən kassa arayışıçıxarılarkən, aparılmışəməliyyatlarüzrəalınmışpul məbləği nağd vənağdsız (yəni köçürməilə)ayrıca görünür.
3.11 Əgər göndərici moniqramıyaşadığıərazidəki poçtşöbəsindən deyil, başqa bir yaşayışməntəqəsindən göndərirsə, moniqram göndəricinin göstərdiyi geri ünvan iləgöndərilməlidir.
3.12 Əgər hər hansıbir səbəbdən göndərici göndərdiyi moniqramıhəmin güngeri almaq istəyirsə, bu zaman həminşəxs ona verilmişf.PÇ-5 qəbzinin arxasında pulu geri almaq istəyinədair müvafiq qeyd yazaraq imza edir vəqəbziəməliyyatçıya təqdim edir. Əməliyyatçıdərhal kompüterdəödənişin aparılıb aparılmadığınıyoxlayır, moniqramınödənilibödənilməməsi barədətəyinat PŞ-nəmüştərinin hesabına teleqram verir, 30 dəqiqəərzindəsorğuyacavab alınmadığıtəqdirdə həmin moniqramı qəbul etmiş əməliyyatçı “2” rejimindəŞRŞ nömrəsini yıgmaqla, pasport məlumatlarının göstərilməsi üçün nəzərdə tutulmuş pəncərədən sonrakı növbəti pəncərədə”d”hərfini yıgmaqla qaytarmaəməliyyatınıhəyata keçirir vəgöndəriciyəgöndərilən moniqramın məbləğini vərüsum haqqınıqaytarır, eyni zamanda qəbzin ləğv olunmasına dair akt tərtib edir.
Ümumiyyətləbütünhallarda PÇ-5 qəbzi ləğv edildikdəonun ləğv edilməsinədair akt tərtib edilir və PF-na göndərilir.
Əgər göndərici göndərdiyi pulu poçt müəssisələrindən asılıolmayan səbəblərəgörənövbəti günlərdəgeri almaq istəyirsə, onun hesabına təyinat PŞ-nəteleqram verilir, bir saat ərzindəsorğuya cavab alınmadığıtəqdirdəgöndərici tərəfindən f.PÇ-5 qəbzinin arxasında moniqramın geri alınmasına dair müvafiqqeyd yazılır, qəbzinəsli geri alınır vəf.22 bildirişinəəlavəedilir. Göndəriciyəyalnız göndərdiyi pulun məbləği qaytarılır.
3.13 ƏSMM(DSMF) tərəfindən dəstəiləgöndərilən baratların qəbulu aşağıdakıqaydada həyata keçirilir.
3.13.1 ƏSMM(DSMF) tərəfindən göndərilən moniqramlar F.103 və 150 siyahılarıəsasında qəbul olunur. Beynəlxalq vədaxili pul baratlarınıneyni bir F.103 siyahısıüzrəqəbul edilməsi qəti qadağandır.
3.13.2 ƏSMM-dən(DSMF-dən) nağdsızüsulla moniqramlar Poçt Rabitəsi Qaydalarının tələblərinəuyğun qaydada yoxlandıqdan sonra qəbul edilir.
3.13.3 Pul baratlarıkompüterdəqəbul olunduqda F.103 siyahısında hərbir baratın qarşısında moniqramın doqquz rəqəmli nömrəsi yazılır.