«Təfrid» (ﺍﻟﺗﻔﺭﻳﺪ) «fərdiləşdirmə» yeganəliyin həqiqətlərinin mövcudluğu ilə yaradılanı ortadan qaldırıb əbədini (qıdəmi) seçməklə Fərdlənəni ayrı tutmaqdır. Birisi belə söyləyir: «Möminlərdən Allahın vahid olduğunu deyənlər çoxdur, onlardan fərdiləşdirənlər azdır». Hüseyn b. Mənsur qətli zamanı danışarkən bunu deyir: «Vacidin (vəcd sahibinin) düşüncəsi Vahidin təkliyini bilməkdir».
«Təcrid» (ﺍﻟﺗﺠﺭﻳﺪ) qəlblərin bəşəriyyətin küdurətlərindən arınıb, üluhiyyətin (tanrılığın) şahidlərindən uzaq (təcrid) olmasıdır. Şeyxlərdən birindən təcrid barədə soruşanda belə cavab verir: «Qulun Haqqı baş verən şər bir şeydən seçməsi və ağlına gələn hər bir şeyi atmasıdır».
«Təcrid», «təfrid» və «tövhid» oxşar mənalı müxtəlif sözlərdir. Onların təfsilatı vəcd sahiblərinin və onların işarətlərinin sayı qədərdir. Şair deyir:
«Haqqın həqiqəti yalnız təcrid olunanın
Həqiqi təcridi ilə tanınan Haqdır».
Dostları ilə paylaş: |