«Tams» (ﺍﻟﻃﻣﺱ) – «silinmə» aşkar şeyin aşkarlığının məhvidir. Cüneyd Əbu Bəkr Kəsaiyə yazdığı məktubda deyir: «Qapalı yollarda, sönmüş ulduzlar arasındasan».
Allah-Təala buyurur: Ulduzlar sönəndə (Quran 77/8), yəni işıqları itəndə.
Əmr Məkki deyir: «Sən bu qaranlıq yollara düşmədikcə, Haqqın həqiqətinə çata bilməyəcən», yəni sənə xas olan izi itəcək bu hallara çatmayana qədər sən həqiqətə çata bilməyəcən.
«Rəms» (ﺍﻟﺭﻣﺱ) – «basdırmaq» və «dəms» (ﺍﻟﺪﻣﺱ) – «gömmək» dəfn etmək mənasındadır. Ona görə də qəbirstanlığa «deymas» – sərdabə deyirlər. Cüneyd Yəhya b. Müaza məktubunda yazır: «Sonra Öz şahidini məzar qaranlığında basdırdı, sonra məzarını qaranlıqları bağışlayanın qeybində yox elədi, öz sirrindən Onun gizliliyində gizlətdi, sonra Onun üçün, Onunla və Ondan olan fərdiləşdirmə (yeganə olduğunu bildirmək) işarətlərini və nişanələrini kəsdi».
Bu, xəlqin heç yoxmuş kimi varlığının itməsi ilə tövhidin həqiqətinə [çatmağa] işarətdir.
Səhl deyir: «Nəfsini torpaq altında dəfn etsən, qəlbin ərşin üstünə çatar», yəni əgər nəfsinin əleyhinə olsan, ondan ayrılarsan.
Dostları ilə paylaş: |