Uglerodli asbobsozlik po‘latlari Legirlangan asbobsozlik po‘latlari

Asbobsozlik materiallari

Reja:

1. 
   Uglerodli asbobsozlik po‘latlari
   
2. 
   Legirlangan asbobsozlik po‘latlari
   
3. 
   Mineralokeramik materiallar.
   

Kesuvchi asboblarning ishchi qismini tayyorlash uchun uglerodli, legirlangan va tezkesar asbobsozlik po‘latlari, metallokeramik qattiq qotishmalar, mineralokeramik materiallar, olmoslar qo‘llaniladi. Asbobsozlik materiallariga qo‘yilgan talablar qatoriga qattiqlik, yeyilishga chidamlilik issiq-bardoshlik, mustahkamlik, qovushqoqlik va mexanik ishlov berilish xususiyatlari kiradi. Yeyilishga chidamlilik va issiq-bardoshlik kabi xususiyatlar issiqlik o‘tkazuvchanlikka qobiliyati bilan aniqlanadi.
Kesuvchi asboblarning qattiqliligi Rokvell o‘lchov asbobida o‘lchanadi. Bunda olmos konusni R = 150 kgk ≈ 1500 N ( S shkala) yoki R = 90≈ R = 900 N (A shkala ) kuch bilan bosish kerak.
Eyilishga chidamlilik I, maolum bir m massani yo‘qotishga sarflangan A ishni shu massaga nisbati sifatida ifodalanadi:

Issiqlikbardoshlik, material qatiqligini qizishdan so‘ng pasayishi bilan boьliq holda tavsiflanadi.
Yeyilishga chidamlilik kesuvchi asbobning maolum mexanik ishlov berish davrida o‘z shakli va o‘lchamlarini saqlab qolishi bilan tavsiflanadi.
S-jadvalda issiqlikga bardoshlik harorati va bir qator asbobsozlik po‘latlarning markalari berilgan.
jadval

Po‘lat markasi	U12	9XC	R9 R6M3	R18 R6M5	R18K10	R9K10	R18K20
Issiqbardoshlik,^0S	275	325	620	620	670	670	670

Mustahkamlik-egilishdagi mustahkamlik s_v chegarasi bilan tavsiflanadi va quyidagi birlikda o‘lchanadi. N/m² (kgk/mm²).

Zarbaviy qovushqoqlik maxsus qurilma bo‘yicha aniqlanadi va dj/m² (kgk×m/sm²) da o‘lchanadi.
Sanab o‘tilgan sifatlardan tashqari asbobsozlik materiali texnologik bo‘lishi kerak, yaoni mexanik ishlanuvchanligi yaxshi bo‘lishi kerak.
Toblanuvchanlik, uglerodsizlanishga moyillik, sovuq va issiq xolatlardagi plastiklik, tiьli va abraziv kesuvchi asboblar bilan ishlov berish imkoniyati va boshqalar texnologik muxim ko‘rsatkichlar hisoblanadi.