Almanya’da ücretli veya maaşlı çalışmasına, bulunduğu sektöre ve eski doğu ve batı bölgelerine göre ücretlerin dağılımı 2001 yılı için şu şekildedir [8] (birim: euro).
Sanayide çalışan ücretliler |
|
Toplam
|
Erkek
|
Kadın
|
Eski Batı Almanya Bölgesi
|
2.440
|
2.531
|
1.865
|
Eski Doğu Almanya Bölgesi
|
1.788
|
1.855
|
1.434
| Sanayi, ticaret, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde maaşla çalışanlar |
|
Toplam
|
Erkek
|
Kadın
|
Eski Batı Almanya Bölgesi
|
3.174
|
3.546
|
2.506
|
Eski Doğu Almanya Bölgesi
|
2.382
|
2.721
|
2.036
| Ortalama Ücretler |
|
Toplam
|
Erkek
|
Kadın
|
Eski Batı Almanya Bölgesi
|
2.817
|
2.978
|
2.336
|
Eski Doğu Almanya Bölgesi
|
2.013
|
2.088
|
1.827
|
[8]
4.11.11. Çalışma süreleri
Son 10 yılda sözleşmeye bağlı çalışma zamanları, tam zamanlı çalışanlar için değişmemiştir. Buna karşın, 1995 yılından bu yana yarı zamanlı çalışanlar için çalışma zamanı Batı Almanya’da 21,3 saatten 20,2 saate, Doğu Almanya’da ise 26,7 saatten 23,8 saate düşmüştür. [18] Gerçekte ise sözleşmede belirtilenden günde ortalama 2,5 saat daha fazla çalışılmaktadır. Çalışanların yalnızca %45’i, 35 – 40 saat arasında haftalık mesai yapmakta iken yaklaşık %31’i ise haftada 40 saatten de fazla çalışmaktadır. [18]
Batı Almanya’da 1993 yılında %16 olan yarı zamanlı çalışanların oranı 2003 yılında %26’ya yükselmiştir. Doğu Almanya’da ise 1995 yılında %12 olan bu oran 2003 yılında %18’e ulaşmıştır. 2003 yılında tüm çalışanların %24 yarı zamanlı olarak hizmet vermektedir, bunların % 27’si’de çok cüzi ücretlere çalışmaktadır. Yarı zamanlı çalışanların %87’si bayandır. [18] Toplam çalışan nüfusun %46’sı kadınlardan oluşmaktadır. [8]
4.11.12. Fazla mesai
1999 yılı ile 2003 yılı arasında fazla mesai miktarı sabit kalmıştır. Buna karşın 1995’de %37 olan ücretli fazla mesai 1999 yılında %30’a, 2003 yılında %22’ye düşmüştür. 2003 yılı verilerine göre Ortalama olarak çalışanlar haftada 0,9 saat ücretsiz fazla mesai yapmaktadırlar.
Çalışanların %32 ayda bir yada iki kez cumartesi günü çalışırken, pazar günü çalışanların oranı %13’dür. Çalışanların % 16’sı düzenli olarak ya da sıklıkla vardiya tabanlı ve/veya geceleri çalışmaktadır. [18]
4.12. İş Adamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
4.12.1. Para birimi
Almanya, Avrupa Birliği ortak para birimi olan Avro’yu (Euro) kullanmaktadır.
4.12.2. Yerel saat
Almanya’da yerel saat Türkiye’den 1 saat geridedir. Greewich ile zaman farkı +1’dir.
4.12.3. Çalışma saatleri
Almanya’da resmi kuruluşlarda mesai saatleri, genelde, hafta içi her gün sabah 8.00’den akşam 16.00’ya kadardır. Endüstriyel işletmelerin büyük bölümünde ilki 6.00-14.00 saatleri arası ve ikinci ise 14.00-22.00 saatleri arası olmak üzere çift vardiyeli sistem uygulanmaktadır. Bazı büyük işletmelerde üç vardiyali sistem de uygulanmaktadır (22.00-6.00) [9]
4.12.4 İş çevrelerinde konuşulan diller
Ülkenin resmi dili Almanca’dir. Ancak, iş çevrelerinde İngilizce ve Fransızca yaygın kullanım alanı bulmaktadır. [5]
4.12.5. İş adetleri
Almanya’da el sıkışmak iş çevrelerinde en yaygın selamlaşma yöntemidir. İş görüşmelerine, genelde, erkekler takım elbise ve kravat, bayanlar ise resmi tarzda kıyafetleri tercih etmektedir. [5] İş hayatında aksi istenmediği sürece kişilere “Siz” olarak hitap edilir. Genel bir kural olarak, iki kişiden daha yaşlı olanı karşısındaki daha genç kişiye, birbirlerine “Sen” diye hitap etmelerini önerir. İş arkadaşları da genelde “Siz” hitabını kullanırlar. [17] Almanlar dakikliğe önem verirler bu nedenle toplantı ve görüşmelere geç kalmamaya özen gösterilmelidir.
4.12.6. Vize uygulaması
Almanya diplomatik pasaport (kırmızı), üst düzey memurlar için düzenlenen pasaport (yeşil) ve hizmet pasaportu (gri) hamili vatandaşlarımıza vize uygulamamaktadır. Turist pasaportları (lacivert) için ise vize gerekmektedir. [8] Vize işlemleri yürüten Almanya’nın Türkiye’deki temsilciliklerinin adresleri aşağıdadır. İş gezilerinde davet mektubu talep edilmektedir. [5]
Almanya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliği
Atatürk Bulvarı 114
06690 Kavaklıdere / Ankara
Tel: (0312) 468 59 06-07-08 (Vize)
Tel: (0312) 455 51 00 (Santral)
Faks: (0312) 467 90 70
Almanya Federal Cumhuriyeti Başkonsolosluğu
İnönü cad. 16 - 18,
TR-34437 Gümüşsuyu – İstanbul
Tel: 0 212 251 54 04/05
Faks: 0 212 249 99 20
4.12.7. Ülke çapındaki resmi ve dini bayramlar
Aşağıda adı geçen bayram günlerinde çalışılmaz. Bazı dükkânlar, kahveler, sinemalar lokantalar genelde açıktır. Noel ve Paskalya bayramlarında geleneksel olarak aile üyeleri birbirlerini ziyaret ederler. Bu bayramların dini anlamı halkın bilincinde kaybolmaya başlamıştır. [17]
Yeni Yıl
Yeni bir yılın başlangıcı 31 Aralık’ı, 1 Ocak’a bağlayan gece (yılbaşı gecesi) kutlanır. Diğer ülkelerde olduğu gibi, Almanya’nın her yerinde yılbaşı eğlenceleri yapılır ve yeni yıl gece yarısı yapılan havai fişek gösterileriyle karşılanır. 1 Ocak (yeni yıl) ülke çapında resmi tatil günüdür.
Paskalya Bayramı
Paskalya bayramı Hristiyanlığın en önemli ve kilise yılının temel bayramıdır. Kilisenin bu en eski bayramı Hazreti İsa’nın ölümü (çarmıha geriliş) ve yeniden dirilişi (=Paskalya Pazarı) anısına yapılır. Çarmıha geriliş ve yeniden diriliş Hristiyanlığın temel inançlarıdır. Ölüm bir son olarak değil bir kurtuluş olarak anımsanır. Paskalya bayramı her yıl ilkbahar dolunayından sonraki ilk Pazar günüdür. Paskalya’dan önceki Cuma günü (Karfreitag) ve Paskalya Pazartesi’si (Ostermontag) resmi dini bayram günleridir.
1 Mayıs
1 Mayıs bir dizi diğer ülkede olduğu gibi “işçi hareketi”nin bayramıdır. Alman Sendikalar Birliği (DGB) 1 Mayıs günü sabahı bir dizi büyük kentte yürüyüş ve politik mitingler düzenler. Bir Mayıs’tan önceki akşam ‘Mayıs ayına giriş dansı’ (Tanz in den Mai) sloganı altında müzikli eğlenceler yapılır. Bu şekilde eski bir gelenek devam ettirilerek, ilkbahar mevsimi Mayıs ayının gelişiyle selamlanır. Bu yöndeki diğer bir gelenek ise, bazı yörelerde dikilen ve ismine “Maibaum” denilen süslü direklerdir. “Maibaum” temelde ilkbahar aylarının üretkenlik sembolüdür.
İsa Peygamberin Urcu
Paskalya bayramından sonraki 40. gün İsa Peygamberin urcu anlamına gelen dini “Christi Himmelfahrt” bayramıdır. Bu bayramın içeriği İsa’nın Allah’a ulaşmasıdır. Himmelfahrt bayramı Pantkot yortusundan dokuz gün önceki Perşembe gününe rastlar.
Pantkot Yortusu
Pazar (Pfingstsonntag) ve Pazartesi (Pfingstmontag) günlerinden oluşan Pantkot yortusu Paskalya bayramından sonraki 50. güne rastlar. İsa Peygamberin müritlerine kutsal ruhun pantkot yortusunda malum olması, Hristiyanlaştırma hareketinin başlangıcı sayılır. Pantkot yortusu bu nedenle kilisenin doğuşu olarak ta nitelenir. Pazartesi dini tatil günüdür.
3 Ekim
Üç Ekim Batı ve Doğu Almanya’nın 1990 yılında resmi antlaşma yaparak birleştikleri gündür. Bu milli bayram günü diğer ülkelerdeki benzer bayramlara, örneğin Türkiye’deki (29 Ekim) yada Fransa’daki (14 Temmuz) “Cumhuriyet Bayramı” ve ABD’deki “Bağımsızlık Bayramı” (4 Temmuz)) göre sakin bir şekilde kutlanır. Askeri geçit törenleri yerine bayram şenliği ve parlamentolarda günün anlamıyla ilgili konuşmalar yapılır.
Noel Bayramı
Noel bayramı üç gün devam eder. 24 Aralık, “Kutsal Akşam”, İsa Peygamberin doğum tarihi olan birinci Noel günü (25.12.) ve ikinci Noel günü (26.12.). 24 Aralık akşamı Hristiyan Alman aileler birbirlerine karşılıklı olarak hediye sunarlar. Hediye dağıtılması esnasında Noel ağacının mumları yakılır. Noel şarkıları söylenir. Çocuklara hediyelerin Noel Baba (Weihnachtsmann) veya İsa Peygamberi çocuk olarak gösteren tasvirler (Christkind) tarafından getirildiği anlatılır. Bazı aileler hediyeleri dağıtması için Noel Baba kostümlü bir öğrenci tutarlar. Birinci ve ikinci tatil günlerinde çoğu insanlar bayram ayinlerine katılırlar. 25 ve 26 Aralık dini tatil günleridir.
4.12.8. Bazı eyaletlerin dini bayram tatilleri
Aşağıdaki dini bayram tatilleri sadece adı geçen eyaletlerde geçerlidir. [17]
Epifani Yortusu
Bu dini bayram 6 ocak günü Bavyera, Baden-Württenberg ve Saksonya-Anhalt eyaletlerinde kutlanır. Epifani yortusu (Epifani = Görünme) ile İsa’nın doğumu ve vaftizi kutlanır. Halk arasındaki geleneğe göre bu gün ev takdisi yapılır. Kral kostümleriyle dolaşan üç çocuk, ev kapılarının üzerine C + M + B harflerini yazarlar. Bu harfler “Christus mansionem benedicat” sözcüklerinin baş harfleridir ve “İsa bu evi takdis et” anlamına gelir.
Katoliklerin Esas Yortusu
Katolik esas yortu töreni Pantkot yortusundan sonraki ikinci Perşembe günü kutlanır. Almanca “Fronleichnam”, kelimesi “fron” (Tanrı) ve “leichnam” (vücut) kelimelerinden oluşur ve Evharistiya unsurlarını anımsatır. Bu bayram Baden-Württemberg, Bavyera, Hessen, Kuzey Ren Vestfalya, Rheinland- Pfalz, Saarland, Saksonya ve Thüringen eyaletlerinde dini tatil günüdür.
Meryem Ana Günü
İsa peygamberin anası olduğundan dolayı Meryem ananın Allah katına ruh ve vücuduyla kabul edilmesine “Maria Himmelfahrt” denir. Bu gün sadece Bavyera ve Saarland eyaletlerinde 15 Ağustos’ta bayram günü olarak kutlanır.
Protestanlık İlanı Yortusu
Protestan mezhepli Hristiyanlar için 31 Ekim “Reformationstag” günü tüm dünyada önemli bir tarihtir. Bu gün Almanya’nın Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern, Saksonya, Saksonya-Anhalt ve Thüringen eyaletlerinde resmi bayram günüdür. Reformu amaçlayan kilise hareketi 16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılmış ve Protestan kilisesi isimli bir mezhebin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Azizler Yortusu
Azizler Yortusu 1 Kasım günü kahramanlar ve ölenlerin anılarıyla birlikte kutlanır. Bugün mezarlıklar ziyaret edilir ve mezarlar çiçek ve mumlarla süslenir. Katolik kilisesine ait mezarlıklarda mum yakılır. Mum ışıkları ölenleri aydınlatan ebedi ışığı sembolize eder. Bu bayram Baden-Württemberg, Bavyera, Kuzey Ren-Vestfalya, Rheinland- Pfalz ve Saarland eyaletlerinde dini tatil günüdür.
Perhiz ve Dua Günü
Perhiz ve dua günü daima kilise yılının son Pazar gününden önceki Çarşamba gününe denk gelir. Protestan kilisesine ait bu ilk perhiz ve dua günü ayini “Türklerle yapılan savaşlar”dan dolayı Strassburg’da 1532 yılında yapıldı. Bu gün sadece Saksonya eyaletinde resmi tatil günüdür.
4.12.9. Ulaşım, havaalanları ve limanlar
Almanya'da şehirlerarası taşımacılıkta Türkiye'deki gibi bir otobüs kullanımı ve otogar sistemi yoktur. Otobüsler sadece şehir içi taşımacılıkta veya tur amaçlı seyahatlerde kullanılır. [19]
Ülke içi ulaşımda raylı sistem en çok tercih edilen ulaşım biçimidir. Belki de trafik kazalarının bu kadar az olmasının başlıca sebebi de budur. Alman demiryolları(Deutsche Bahn AG) dünyanın en gelişmiş teknolojilerine sahiptir. Raylı sistem Almanya'daki tüm şehirlere yayılmış durumdadır. Alman demiryolları ekonomik, çok hızlı ve dakik bir şekilde bu şehirlere ulaşım sağlar. Tren garları genellikle şehir merkezlerindedir. Uzak ve yakın ulaşım tarifeleri bağlantı ve aktarmalarla uygun şekilde düzenlenmiştir. 200'ü aşan IC(intercity), ICE (İntercityexpres) ve EC (Eurocity) hemen hemen her saat Almanya'nın birçok şehrine ve Avrupa'nın önemli şehirlerine hızlı, dakik ve konforlu bir şekilde ulaşımı sağlar. Her havaalanında raylı sistem bağlantısı vardır.
Eğer Türkiye'den bir ehliyet almışsanız Almanya'ya gittikten kısa bir süre sonra Alman ehliyetine çevirtmeniz gerekmektedir. Çünkü Almanya'da Türk ehliyetinin tanınması her eyalette farklı geçerlilik şartlarına tabidir; bazılarında 1 yıla kadar, bazılarında 6 aya kadar geçerliliği vardır. Bu süre bittikten sonra hakkınız yanar ve yeni ehliyet alacakmışsınız gibi hareket edilir. [19]
Almanya'da İç ve dış hat uçuşları oldukça pratik ve sıktır. Uçak fiyatları normal seviyede olup kış aylarında daha da ucuzlar. Ayrıca Almanya'dan dünyanın her tarafına çok ucuz son dakika (Lastmineute) biletleri ve tatil alternatifleri bulmak da mümkündür. Almanya'da 14'ün üzerinde hava alanı vardır. Bu hava alanları Berlin, Bremen, Düsseldorf, Dresden, Frankfurt/Main, Hamburg, Hannover, Köln/Bonn, Leipzig, München, Münster/Osnabrück, Nürnberg, Stuttgart ve Saarbrücken'de bulunur. Tüm hava alanları bulundukları şehre toplu taşıma ağıyla bağlanmıştır.
Almanya'daki bazı havaalanları ve uçak şirketlerinin web adresleri aşağıdadır:
Frankfurt Havaalanı
http://www.frankfurt-airport.de/
Hamburg Havalanı
http://www.ham-airport.de/
Berlin Havaalanı
http://www.berlin-airport.de
Düsseldorf Havaalanı
http://www.duesseldorf-international.de/
Münih Havaalanı
http://www.munich-airport.de/
Stuttgart Havaalanı
http://www.flughafen-stuttgart.de/
Alman Havayolları
http://www.lufthansa.com/index_en.html [19]
Almanya’da faaliyet gösteren bazı THY Bürolarının adresleri aşağıda sunulmaktadır: [8]
Turkish Airlines-Berlin
Budapesterstr.28-30
10787 Berlin
Tel: 0049-30-2624034
|
Turkish Airlines – Frankfurt
Baseler Str.35-37
60329 Frankfurt Main
Tel: 0049-69-273 00 720- 21-22-23-24
|
Turkish Airlines - Düsseldorf
Graf Adolf Str.21
40212 Düsseldorf
Tel: 0049-211-373 062
|
Turkish Airlines-Hamburg
Hermannstr. 46
20095 Hamburg
Tel: 0049-40-325 80 511-13-14-15
|
Almanyadaki Limalar şunlardır: Berlin, Bonn, Bremen, Bremerhaven, Brunsbüttel, Cuxhaven, Köln, Dresden, Duisburg, Emden, Hamburg, Karlsruhe, Kiel, Lübeck, Magdeburg, Mannheim, Rostock, Sassnitz, Stralsund, Stuttgart, Wilhelmshaven, Wismar.
1998 yılı sonunda Alman limanlarından gemilerle yapılan toplam nakliye ticareti 210 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Almanya için en önemli liman Hollanda’da bulunan Rotterdam limanıdır. Alman limanlarından yapılan toplam nakliye ticaretinin %33’ne sahip olan Hamburg Almanya’nın en büyük limanıdır. İç sulardaki gemicilik, Batı Almanya’da geniş su yolları şebekesinden faydalanmaktadır. Duisburg, dünyanın en büyük iç limanına sahiptir. En önemli uluslararası nehir yolunu Ren oluşturmaktadır. İç sulardaki Alman yük taşımacılığının üçte ikisi bu nehir üzerinde yapılmaktadır. Yaklaşık 3,900 Alman yük gemisi 6,900km uzunluğundaki nehir ve kanallarda sefer yapmaktadır. Suyolu şebekesi, yapımı 1992 yılında biten Main – Tuna – Kanalı ile tamamlanmıştır. Bu kanal Ren ile Tuna arasında o zamana kadar eksik olan suyolu bağlantısını kurmaktadır. [9]
4.12.10. Oteller
Almanya’da bulunulacak şehrin otellerinin aranmasında bir öneri olarak özellikle çok kapsamlı bilgilerin yer aldığı Alman Otelciler Birliği’nin ve ilgili yerel yönetimler tarafından hazırlanmış olan internet sitelerine girilmesinde yarar görülmektedir.
Alman Otelciler Birliği
Tel: 0090-30-590 09 969 0,
Faks : 590 09 969 9
www.hotels-deutschland.de,
E-posta: geschaeftsstelle@hotelverband.de
Ayrıca Almanya’nın önde gelen kentlerinin internet sitelerinin adresleri aşağıda verilmiştir. [8]
Berlin için: www.berlin-tourism.de
Frankfurt için: www.frankfurt-tourism.de
Köln için: www.köln-tourism.de
Hamburg için: www.hamburg-tourism.de
Münih için: www.münchen-tourism.de
Leipzig için: www.leipzig-tourism.de
4.12.11. Hava durumu
Almanya’nın hava durumuna ilişkin bilgiler Meteoroloji Kurumunun (Deutscher Wetterdienst) http://www.dwd.de internet adresinden temin edilebilir.
5. KOBİLER
5.1. Almanya’daki KOBİ’lere İlişkin Genel Bilgi ve İstatistikler
Dinamik ve başarılı küçük ve orta ölçekli firmaların varlığı Alman ekonomisinin karakteristik özelliklerinden biridir. Ekonomi içinde imalat, ticaret, turizm, hizmet ve diğer serbest mesleklere yönelik 3.3 milyon KOBİ yeralmaktadır. [20]
Küçük ve orta ölçekli işletmeler toplam kayıtlı işletmelerin %99,3’ünü oluşturmakta olup, toplam vergilendirilebilir satışın % 44,8’ini, sanayideki toplam katma değerin % 57’sini ortaya koymaktadır. Brüt yatırımların %46’sı istihdamın ise %69,3’ünü KOBİ’ler sağlamaktadır. [20]
Avrupa Birliği’nin 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren yürürlüğe giren resmi KOBİ tanımı aşağıdaki gibidir.
|
Çalışan Sayısı
|
Yıllık Ciro
|
Yıllık Bilanço Toplamı
|
Orta Ölçekli
|
250 kişiden az
|
50 milyon € ve altı
|
43 milyon € ve altı
|
Küçük
|
50 kişiden az
|
10 milyon € ve altı
|
10 milyon € ve altı
|
Mikro
|
10 kişiden az
|
2 milyon € ve altı
|
2 milyon € ve altı
|
Otonom, partner ve bağlı işletme ve KOBİ tanımlarıyla ilgili detaylı bilgi Avrupa Komisyonunca yayınlayan “The new SME definition user guide and model declaration„ adlı kitapçıktan yada aşağıda belirtilen internet bağlantısından temin edilebilir. [21] http://europa.eu.int/comm/enterprise/enterprise_policy/sme_definition/sme_user_guide.pdf
Almanya’da, KOBİ desteklerinde ana aktörler; federal hükümet, 16 eyalet, yerel hükümetler ve Avrupa Birliği’dir. Almanya’da federal hükümet düzeyinde herhangi bir özel yasa ya da KOBİ politikası yürütücüsü merkezi bir kurum bulunmamaktadır. Almanya’da, kamu ve özel aktörlerin işbirliği modelinin “iyi örnek”lerini veren 400 ila 1200 civarında destek programı bulunmaktadır. [aç]
5.2. Avrupa Birliği’nde Uygulanan KOBİ Politikası
AB’nin uyguladığı sanayi politikaları genel hatlarıyla incelendiğinde, üç ana gruba ayrıldığı görülmektedir. [22] [23] Bunlar;
-
Yüksek teknolojiye dayalı ve istihdam kabiliyeti yüksek modern sanayi dallarının geliştirilmesi,
-
Geleneksel sanayi sektörlerinin desteklenmesi, korunması ve geliştirilmesi,
-
KOBİ’lerin desteklenmesi olarak belirtilebilir.
Görüldüğü üzere, AB sanayi politikasının üçüncü temel unsurunu, KOBİ’lerin desteklenmesi oluşturmaktadır. AB’de KOBİ’lere yönelik destekler, gerek Birlik düzeyinde gerekse üye ülkelerde, öncelikli ve ayrıcalıklı bir yer teşkil etmektedir. AB, özellikle büyüme, rekabet ve istihdam konuları üzerinde durduğundan, KOBİ’lerin büyüme, rekabet gücü ve istihdama yaptıkları katkılarının en yüksek düzeye çıkarılabilmesi için üye devletler ile birlikte, KOBİ’ler yararına olan politikalarını güçlendirmeye, koordine etmeye ve ayrıca, üye devletler ve Birlik, KOBİ’lerin potansiyelini bir dizi önlemle desteklemeye çalışmaktadır.
Avrupa Komisyonu’nun bölgesel ekonominin kalkınması ile ilgili beklentisi AB’nin ekonomik, politik ve sosyal entegrasyonunun derinleştirilmesidir. AB, bölgesel ve yapısal fonlarını, “tabiyet ilkesi”ne (principle of subsidiary) göre öncelendirir. AB, öncelikle geri bölgeleri, geleneksel sanayinin çökmesiyle birlikte yapısal krizler yaşayan bölgeleri ve ardından bölgelerden bağımsız her üye ülkedeki dezavantajlı grupları desteklemektedir. [22]
KOBİ destekleri söz konusu olduğunda da aynı prensip gözetilmektedir. Bölgesel politikalar gereği KOBİ’lere yönelik dolaylı destekler ve ikinci hattan ilerleyen, özellikle teknolojik yeniliklere yönelik doğrudan KOBİ destek politikaları. Her iki durumda da AB finansal destek sunarken gerekli koşulları tanımlamaktadır.
Üye ülkeler, bölgesel ve yerel hükümetler ve hükümet dışı ekonomik ve sosyal aktörler ile birlikte belirlenen politikalar çerçevesi belirlenmiş destek programları olarak yürütülmektedir. Üye ülkeler, hazırladıkları kalkınma planlarını Avrupa Komisyonu’nun onayına sunar. Kalkınma planları içindeki programlar ise kamu ve özel aktörler tarafından gelişigüzel tanımlanan uygulama faaliyetleri için kriterler ve hedef gruplarını tanımlamak durumundadır. [22]
Avrupa Komisyonu, bölgesel politikanın uygulanmasında farklı destek alanları için farklı bölgesel fonlar geliştirmiştir. Bu fonların en önemlilerinin başında, Bölgesel Kalkınma için Avrupa Fonu (European Fund for Regional Development-EFRE) ve Avrupa Sosyal Fonu (European Social Fund-ESF) gelmektedir.
EFRE, önemli ekonomik ve sosyal sorunları olan bölgelere yöneliktir. Almanya’daki eski sanayi bölgeleri bu kapsama girmektedir. EFRE, istihdam yaratılması, ve korunması, eski ve yeni sanayi alanlarının yeniden yapılanması ve geliştirilmesi gibi bölgesel kalkınma projeleri geliştirmekte, KOBİ destekleri ise bu kapsamda değerlendirilmektedir.
ESF, eğitim, niteliklilik, ileri eğitim, bilim ve teknoloji alanlarında personel desteği, eğitim ve ekonomi arasındaki etkileşim gibi konularda faaliyet göstermektedir. Bu kapsamda, bölge ve mahalden bağımsız KOBİ dolaysız destek politikaları son 10 yıl içinde önem kazanmıştır. KOBİ’lere destek vermek üzere, değişik program ve kuruluşların ortaya çıkması son yıllarda gerçekleşmiştir. [22]
Diğer önemli programlar arasında ise, ‘AB Bilim ve Teknoloji Destek Çerçeve Programı’ (European Framework Programme for the Support of Science and Technology-FTE), Avrupa Yatırım Bankası (European Investment Bank-EIB) ve Avrupa Yatırım Fonu (European Investment Fund-EIF) yer almaktadır. Bu kuruluşlar, kaynaklarının bir bölümünü risk sermayesi, yenilikçi işletmelerin kurulması, Ar-Ge, niteliklilik ve ileri eğitim, işletmeler arası uluslararası düzeyde işbirlikleri geliştirilmesi, krediler ve kredi garantileri odaklı olarak çalışmaktadırlar. [22]
5.3. Almanya’da Ulusal ve Bölgesel Düzeyde Uygulanan KOBİ Politikası
Almanya’da teşvikler, hem federal hükümet hem de 16 eyalet ve yerel belediyeler aracılığı ile uygulanmaktadır. Bölgesel teşvikler ile ilgili uygulamalar federal hükümetle işbirliği içerisinde eyalet hükümetlerince yürütülmektedir. Teşviklerin neredeyse tamamı KOBİ’lerin desteklenmesi, istihdam, girişimciliğin yaygınlaştırılması, Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi, çevre korumaya yönelik yatırımların desteklenmesi ve bölgelerarası gelişmişlik farkının giderilmesi gibi AB genelindeki uygulamalara paralellik arzeden sosyal amaçlı programları kapsamakta ve çoğu kez ilgili yardım programından yararlanabilecek işletme büyüklükleri için bir üst sınır belirtilmektedir.
Almanya’da büyük bir imalat kapasitesi bulunduğundan ülkenin en önemli meselelerinden biri bu kapasiteyi tam olarak kullanabilmektir. Kapasitenin tam kullanımı ise ihracattaki artışa bağlıdır. Sanayi mallarının ihracatını teşvik etmek suretiyle kapasite kullanımı artırılarak mal üretimi dolaylı olarak teşvik edilmektedir.
Almanya’da yatırım teşvik programı ülkenin nispeten geri kalmış bölgelerinin kalkındırılmasına ve kapasite kullanımının artırılmasına yönelik olarak dizayn edilmiştir. Bölgesel yardımların çoğu nakdi yardımlardan oluşmaktadır. Bölgesel yardımların toplam içindeki payı Avrupa Birliği ortalamasının hayli üstünde olup, %68 düzeyindedir. Bu yardımların çoğu Berlin bölgesine yapılmaktadır. Yatay amaçlı yardımların payı %29, sektörel amaçlı yardımların payı ise %11’dir. [22] [24]
Bu kapsamda Almanya’da federal düzeyde uygulanmakta olan belli başlı teşvikler aşağıda yer almaktadır: [22]
-
Yeni firma kuruluşunda uygulanan teşvik tedbirleri,
-
Kefalet bankalarının kefaleti,
-
Mesleki eğitim teşviki,
-
Yeni firma kuruluşu ve firmaların geliştirilmesinde danışmanlık hizmeti teşviki,
-
KOBİ’lere genel finansman teşvikleri,
-
İşletme sermayesi finansmanı,
-
Ar-Ge teşvikleri,
-
Proje teşviki,
-
Araştırma işbirliği,
-
Bölgesel ve ekonomik yapının iyileştirilmesi teşvikleri,
-
Çevrenin iyileştirilmesi programları,
-
Danışmanlık teşvikleri,
-
Çıraklık eğitim yeri yaratma ve istihdam politikası yardımları,
-
Vergi teşvikleri,
Alman Anayasası’na göre bölgesel politika Federal Hükümetin ortaklaştırılmış görevidir. Keza, strateji ve araçlar “Bölgesel Ekonomik Yapının Geliştirilmesinde Ortak Görev” (Gemeinschaftsaufgabe, GA) metni çerçevesinde tanımlanmıştır. 1969 yılında yapılandırılan GA’nın ana amacı Alman bölgeleri arasındaki kalkınma farklarının giderilmesidir. Böylece, Alman ekonomisi, kilit teknoloji ve temel araştırmalarla desteklenerek, uluslararası rekabet edebilirliğini sürdürebilmesi sağlanacak ve gelişen yatırım ve ticaret sayesinde gelir ve istihdam artışı yaşanacaktır. Federal ve eyalet hükümetleri yarı yarıya bu programın bütçesine katkıda bulunurlar. Yasama görevi federal hükümete ait olup, eyalet ve belediye yönetimleri ise bu politikaları uygulamakla yükümlüdürler. İşletmesinde makine modernizasyonu ya da üretim kapasitesini artırmaya yönelik olarak yatırımlarda bulunan firmalara hibe desteklerde bulunmak temel araçlardan biridir. GA fonları ile danışmanlık desteği, eğitim ve araştırma faaliyetlerinin finanse edilmesi ve kredi garanti destekleri de verilmektedir.
Federal Hükümet, KOBİleri pek çok kamu ve özel organizasyon aracılıyla desteklemektedir. Alman KOBİ destekleme/danışmanlık politikasındaki ana fikir, olabildiğince KOBİ desteklerinin ademi merkeziyetçi bir kimliğe büründürülmesidir. Bunun arkasında yatan fikir ise, GA ile tanımlandığı üzere Federal Hükümet lehine bir destekleme prensibi olan “tabiyet ilkesi”dir. Bir başka deyişle, geri kalmış bölgelerin lehine destekleme politikalarının belirlenmesidir. [22]
Federal Hükümet, yukarıda adı geçen ilkesel rol gereği sadece 2 farklı düzeyde KOBİ destekleme/danışmanlık hizmetlerinde yer almaktadır; [25]
-
KOBİ başvuruları ticari bankalar aracılığıyla yapılmakla birlikte finansal destek programlarının yönetimi Federal düzeyde görevlendirilmiş olan Alman Kalkınma Bankası (DtA) ve KfW5 aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.
-
KOBİ destekleri ya da satış ve pazarlama ile ilgili programlara yapılan başvurulara yönelik ilk adım danışmanlık hizmeti vererek ön onayı veren İşveren Dernekleri ve Ticaret ve Sanayi Odaları iken başvuruların esas onay merci ise Federal Ekonomi Bakanlığı’nın altında yer alan eyaletler düzeyindeki Sanayi Bakanlıklarıdır. (Bundesamt für Wirtschaft)
Pek çok eyalet hükümetinin ise KOBİlerle ilgili yasal düzenlemeleri bulunmakla birlikte, herhangi özelleştirilmiş bir destek mekanizması belirtilmemiştir. Bir başka deyişle, söz konusu yasal düzenlemeler ile eyalet hükümetlerinin KOBİleri desteklemekle ve Parlamento’ya düzenli rapor vermekle yükümlü olduğunun altı çizilmektedir.
Eyaletler, KOBİ politikaları uygulayıcı kuruluşları konusunda da farklı modeller kullanmaktadırlar. Bu modeller, pek çok bakanlık ve departmanın yer aldığı ve koordinasyonun çok sorunlu olduğu bir yaklaşımdan, tüm eyalet programlarını yürütmekle (bazen de uygulamakla) görevli eyalete özel bankalar ya da yatırım kuruluşlarına kadar geniş bir yelpazede faaliyet göstermektedir. Buradaki temel fikir, KOBİlere yönelik basit prosedür ve şeffaf yapılanmayı gerçekleştirecek olan ilk-adım kuruluşlarının yapılandırılmasıdır.
Toplam program sayısını gözettiğimizde ise, çok büyük bir bütçe ayrıldığını görmekteyiz. 1995 yılında doğrudan KOBİ’lere federal bütçeden ayrılan pay, yarısı federal yarısı eyalet bütçelerinden karşılanmak üzere, 5,2 milyar Alman Markı idi. Bu bütçenin üçte ikisi ise yine GA gereği Doğu Alman eyaletlerine ayrılmıştır.
Alman sistemini güçlü kılan özellik, desteklerin çok geniş bir spektrumda yer alarak riski dağıtabilecek nitelikte esnekliğe sahip olmasıdır. Nitekim Alman KOBİleri bu sistemle, işletmelerinin yaşam süreci boyunca karşılaşabilecekleri tüm sorunlarla ilgili destek programları bulabilmektedirler. Bir başka avantaj ise, kamu özel ortaklığında yoğunlaştırılmış bir destekleme ağının varlığıdır.
Bütün avantajlarına rağmen, sistem özellikle, kurumsal düzeyde ve programların tasarım ve uygulanma aşamalarında yaşanan pek çok sorunu da beraberinde getirmektedir. Tüm ülke çapında uygulanan çok sayıda program birbirine benzemekte, hatta bazen tıpatıp aynı destekleme/danışmanlık hizmeti verilmektedir. Söz konusu çakışan programların ortaya çıkışının bir nedeni; iki Almanya’nın birleşmesiyle ortaya çıkan Doğu Alman Eyaletlerine yönelik hazırlanan programlardır. İkinci faktör ise, Alman ekonomisinde yaşanan sorunların çözümünde KOBİlere ve KOBİ destek programlarına dair aşırı beklentici yaklaşımdır. Dolayısıyla, değişik başlıklarda tasarlanmış programların sistematik olarak değerlendirilmesi de başlı başına bir sorun teşkil etmektedir.
KOBİ’lere yönelik olarak, GA dışında özel programlar da bulunmaktadır. Bir bölümü AB ile eyalet hükümetleri arasında imzalanan “ortak inisiyatifler” (Gemeinschafts initiativen)’dir. Bunlar arasında, KOBİ’lerin AB pazarına uyumunu hedefleyen kalite sistemi ve çevre yönetimi ile ilgili desteklerde bulunan Eco-Audit inisiyatifi bulunmaktadır. Yapısal değişimi hızlandırmak üzere başlatılan Eyalet düzeyindeki KOBİ politikaları sonucu bugün, 400 ila 1200 civarında destek programı ile destek veren 10.000 civarında özel, kamu ya da özel-kamu işbirliği ile faaliyet gösteren destek kuruluşu bulunmaktadır. [22]
Finansal desteklerin başında Avrupa Bölgesel Planlama Fonu (European Regional Planning Fund-ERP)’dan (1995: 13,6 milyar DM) kullanılan finansal kaynaklar bulunmaktadır. 1996 yılında KOBİ’ler için ayrılan bütçe 5,2 milyar DM’ye yükselmiştir. Federal Ekonomi Bakanlığı tarafından yönetilen bu finansal kaynaklar KfW (Kreditanstalt für Wiederaufbau) ve DtA (Deutsche Ausgleichbank) aracılığıyla dağıtılmaktadır.
Federal düzeyde KOBİler için teşvik ağı örnekleri: [26]
-
Ticaret ve Sanayi Odaları ile Esnaf-sanatkar odalarının kendi üyelerine ücretsiz hizmet veren danışmanlık birimleri (işletme hukuk)
-
Perakendeci esnafın işletme ekonomisi ile ilgili danışmanlık hizmeti veren ve limited şirket şeklinde örgütlenmiş birimleri.
-
Emekli uzmanların genç girişimcilere danışman olarak pratik hizmet verdikleri bölgesel birlikler
-
İşletme kurma konusunda danışmanlık hizmeti veren firmalar. Bunlardan yararlanılması halinde devlet yardımı talep edilebilir.
-
Eyaletlerin işletme kurma teşvikleri; işletme danışmanlığı, işletmeye eşlik yönlendirme, girişimcilik kursları vs. için devlet yardımı (örneğin, Hamburg’da çek defteri şeklinde yardım kuponları verilmesi)
-
İşletme kurulmasını teşvik toplantıları ve fuarları (eyaletlerin hepsinin başkentlerinde yapılmakta; tüm teşvik kurumları ve teşvik ağında yer alan kuruluşlar bunlara katılmaktadır)
-
Teşvik ağı internette de yer almaktadır.
5.4. KOBİ’lere Destek Veren Kurum ve Kuruluşlar
İmalat ve inşaat, perakende ve toptan satış, ulaşım ve iletişim, bankacılık ve finansman, ticari hizmetler, tamir-bakım ve diğer hizmetler, turizm alanlarında faaliyet gösteren KOBİ’lere verilen KOBİ destek hizmetleri tanımlanırken aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulmaktadır; [22]
-
Hizmetin tedarikçisi (kamu ya da özel) kamu yararı gereği kamu politikası gözetir (tedarikçi kriteri),
-
KOBİ tanımlaması içinde yer alan işletmelere ve girişimcilere yöneliktir. (kullanıcı kriteri)
-
Piyasa mekanizmasına dahil olmayan koşullar gözetilerek destek verilir. Bilgi, tavsiye, eğitim ya da piyasalaştırılmayan ticaret hizmetlerini kapsar ve verilen desteklerin çoğu finansal olmayan desteklerdir (içerik kriteri)
Almanya’da özellikle finansal destek kredileri, garantiler yada vergi indirimi gibi teşvikleri kapsayan finansal destekler Alman Kalkınma Bankası (Deutsche Ausgleichsbank, DtA) ve diğer finansal kuruluşlar tarafından verilmektedir. Özellikle iki Almanya’nın birleşmesinden sonra Doğu Alman Eyaletlerinin (Neue Lander) finansal destek ihtiyacı daha acil olduğundan, Alman KOBİ ekonomik politikası, bu bölgedeki yeni girişimciler için finansal destek hizmetlerine yoğunlaşmış durumdadır. [22]
KOBİ destek hizmetlerini çoğunlukla özel ve kamu tedarikçileri sağlamaktadır. Yarı-kamu (özerk) kuruluşlar daha azınlıkta kalmaktadır. [22]
Kamu yararı gözeten politikalara uyumlu olarak hareket eden özel kuruluşlar arasında Avrupa çapında faaliyet gösteren inisiyatifler -örneğin “Avrupa Genç İşletmeleri” ağında yer alan “JUNIOR Almanya” inisiyatifi-, Federal Ekonomi ve Teknoloji Bakanlığı, Federal Alman Eyaletleri Ekonomi Bakanlığı gelmektedir.
Kamu tedarikçilerinin başında ise Alman Kalkınma Bankası (Deutsche Ausgleichbank-DtA) gelmektedir. Yarı-kamu statüsündeki tedarikçiler arasında ise Alman Sanatkarlar ve Ticaret Merkez Birliği (Zentralverband des Deutschen Handwerks), bölgesel Ticaret ve Sanayi Odaları ve Avrupa İşletme ve Yenilik Ağı (EBN) gibi pek çok Avrupalı kuruluş sayılabilir. [22]
Destek hizmetlerinin irtibat noktaları çoğunlukla ademi merkeziyetçi bir örgütlenme neticesinde hem bölgesel hem yerel düzeyde farklılaşmaktadır. Bu yapılanma, eyalet sistemine güçlü siyasi rol biçilmesinden kaynaklanmaktadır. Bazı destekler sadece bir Eyalet için geçerli olabilmektedir. Örneğin, Northrhine Westphalia eyaletinde yürütülen “Teknoloji Programlı İşletme Ekonomisi” ve Hesse’de yürütülen “Pusula” (Kompass).
Ülke çapında KOBİ’lere verilen hizmetler ise genelde “birinci yönlendirme noktası” olarak kullanılabilecek olan veri tabanı hizmetleridir. İnternet üzerinden yayınlanan “Federal Destek Programları Veritabanı”, federal, bölgesel ve AB düzeyindeki destek programlarının tamamını ve güncellenmiş haliyle sağlamaktadır. [22]
Almanya’da KOBİ’lere farklı düzeylerde destek veren pek çok kurum ve kuruluş bulunmaktadır. Yukarıda da ifade edildiği üzere, 400 ila 1200 civarında destek programı ile destek veren 10.000 civarında kurum/kuruluş bulunmaktadır. Bunlar arasında, eğitim ve araştırma enstitüleri, teknoloji merkezleri ve enstitüler, KOBİ bankaları, Ticaret ve Sanayi Odaları/Esnaf Odaları ve Ekonomik Kalkınma Ajansları sayılabilir. Ancak, Almanya’da hükümet ile girişimciler arasında destek politikalarının yürütülmesinde aracı görevi gören iki temel kuruluş olan Ticaret ve Sanayi Odaları/Esnaf Odaları ve Ekonomik Kalkınma Ajansları üzerinde durmak sistemle ilgili yeterli fikre sahip olmamıza yardımcı olacaktır. [22]
5.4.1. Ticaret ve sanayi odaları/esnaf odaları
Almanya’da hâlihazırda bölgesel düzeyde 82 Ticaret ve Sanayi Odası ve 55 esnaf odası bulunmaktadır. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren faaliyette bulunan Oda’lar geleneksel köklü bir işbirliğinin ürünüdür. Yarı kamu kuruluşları olarak faaliyet gösteren bu kuruluşların yönetiminde özel sektör bulunmakta olup, işletmeler için üyelik zorunludur.
Üyelerine sundukları hizmetler arasında;
-
Yönetim, üretim, yatırım, iş ve finansal planlama gibi konularda eğitim kursları düzenlemek,
-
İhracat, işletme kuruluşu, teknoloji transferi ve yasal konularda bilgi ve danışmanlık hizmeti sunmak,
-
İşletmelerin bölgesel ve uluslararası düzeyde işbirliği ve ortaklıklar kurmak üzere, yenilikçi işletme kuruluşu ve teknolojik güncelleme ile ilgili organizasyonlarda bulunmak,
-
Bölgesel ve federal düzeydeki bankaları kredi garantisi (Bürgsschaften) ile ilgili üyeleri hakkında bilgi vermek,
konuları yer almaktadır. Dolayısıyla, bu kurumlar Alman sanayinin lokomotifi olan KOBİ’lerle ilgili federal ve bölgesel destekler hakkında bilgi sahibi olmak zorundadırlar.[22]
Örnek: Stuttgart Ticaret ve Sanayi Odası
2003 yılı verilerine göre Stuttgart Bölgesinin nüfusu 2.649.604 olup, çalışan sayısı 1.270.200’dür. İşsizlik oranı %4,9’dur. Stuttgart Bölgesi’nde bulunan büyük şirketler arasında Daimler Chrysler AG, Bosch, Porsche, HP, IBM Germany, Alcatel, Festo gibi dünya pazarında önemli paya sahip büyük işletmeler bulunmaktadır. [22] [27]
Stuttgart TSO’nun görevleri, resmi olarak kamu hizmeti, üyelerine yönelik çeşitli hizmetler sunmak ve temsiliyet hakkı bulunmaktadır. Kamu hizmeti olarak; mesleki eğitim, tasdik, tescil-sicil kayıtlarını tutmak, ticari ve finansal kararlar vermek, resmi ticaret dokümanlarını basmak, ekonomik ve yasal konularda devlet ajansları ve diğer kamu otoritelerine bilgi vermek yer almaktadır.
Hizmetleri arasında; bilgilendirme amaçlı arşiv oluşturmak, çalıştaylar, seminerler düzenlemek, danışmanlık ve bilgilendirici organizasyonlar gerçekleştirmek, çalışma grupları ve ağları oluşturmak gibi faaliyetler yer almaktadır.
Temsiliyet gücünü ise, komiteler aracılığıyla, lobicilik yaparak, politik konularda çıkarların temsil edilmesinden almaktadır. [22]
Almanya’daki destek hizmetleri temel olarak danışmanlık ve genel bilgi hizmetleri ve teknik bilgi servisini kapsamaktadır. Yeni bir işletme kurma ile ilgili her tür bilgi için bölgesel Ticaret ve Sanayi Odaları ya da DtA tarafından kurulan ilk-adım merkezlerine (first-stop shop) başvurulabilir. Almanya’da KOBİ’lere yönelik olarak başka pek çok kuruluşun sahip olduğu geniş bir destek havuzu bulunmaktadır. Bilgi paketlerinin yanı sıra ilk-adım merkezleri işletmenin her tür ticari faaliyetine yönelik olarak danışmanlık sunmaktadır. [22]
Özellikle, yeni girişimciler için yönetim, pazarlama, üretim, muhasebe gibi işletme faaliyetlerinde yer alan özel alanları da kapsayan danışmanlık hizmetleri için danışman havuzuna sahip olan “RKW-Yeni Kurulan İşletme Danışmanlığı” ve Bavyera Eyaleti Ticaret ve Sanayi Odası’nın sunduğu “Koçluk Programı” (Coaching Programme) bulunmaktadır. Bu kuruluşlar ayrıca, yeni kurulma sürecinde gerekli olan yasal düzenlemeler ve finansal konularda da oldukça geniş çaplı bilgi sunmaktadırlar. Bu kuruluşlar, girişimci ile danışmanı buluştururken özel danışmanlık maliyetinin de bir bölümünü karşılamaktadırlar.
Alman piyasasında mikro, küçük ve serbest çalışanlar için olabilecek her tür danışmanlık hizmeti Esnaf Odaları tarafından verilmektedir. Üye olmak koşulu ile bu hizmetler parasızdır. [22]
5.4.2. Ekonomik kalkınma ajansları
Almanya’da ekonomik kalkınma ile ilgili geleneksel yapı, eyalet düzeyindeki Ekonomi Bakanlıkları, yerel düzeyde yerel yönetimler üzerinden yürütülen faaliyetlerle tanımlanırdı. Ancak, 1980’lerden itibaren yerel ekonomik kalkınma yerel yönetimlerde kurulan bir birim olarak, ekonomik Kalkınma Ajansları adıyla yapılandırıldı. Yerel hükümetler de yapılarını ve çalışma prensiplerini bu koşullara göre uyumlulaştırmaya çalıştılar. Daha esnek ve şeffaf olabilmek için, ilgili Eyalet Ekonomik Bakanlıklarının pek çok sorumluluğu Ekonomik Kalkınma Ajanslarına aktarıldı. Aynı durum yerel düzeyde de gerçekleştirildi ve kamu-özel sektör ortaklığı ile tanımlanan yerel, bölgesel ve eyalet düzeyinde yapılandırılmış olan Ekonomik Kalkınma Ajansları özel bir önem kazandı. [22]
Bu modelin tercih edilmesindeki temel unsurlar, bürokrasinin azaltılması ve etkinliğin artırılması idi. Özel sektör ile yakın temas neticesinde ortaya çıkacak olan sinerjinin değerlendirilmesine yönelik bir örgütlenme biçimi hedeflenmişti. Ekonomik Kalkınma Ajansları’nda kamu-özel sektör ortaklığının pek çok değişik biçimine rastlamakla birlikte, genellikle Limited Şirket (GmBh) olarak kuruldukları görülmektedir. Bu ajanslarda kamu sektörü büyük ortak, odalar ya da özel sektör (bankalar, işveren kuruluşları, emlak ve sigorta şirketleri, özel işletmeler) ise azınlık hisseye sahiptir. [22]
Yerel Kalkınma Ajanslarının ortaklaşan hizmetleri arasında emlak ve işletme bölgelerinin desteklenmesi, yatırımcıları çekmek üzere mahalin tanıtımının yapılması, KOBİ ve girişimci desteği, KOBİ destek ağı inisiyatiflerinin yönetimi gibi faaliyetler yer almaktadır.
Eyalet düzeyindeki Ekonomik Kalkınma Ajanslarının faaliyetleri arasında ise;
-
yerel, bölgesel ve eyalet düzeyindeki desteklerin koordinasyonu,
-
şehirlerin ve eski sanayi birimleri altyapılarının yeniden inşa edilmesi ve geliştirilmesi,
-
KOBİ’lerin Avrupa ve uluslararası işbirliği ağları içinde faaliyet göstermelerinin teşvik edilmesi,
-
eyalet ve AB’nin destek programları ile ilgili bilgilerin en alt düzeye kadar yayılmasının sağlanması,
-
ihracatı geliştirme ve yatırımcıları bölgeye çekmek için mahalin tanıtımının yapılması (pazarlanması),
-
bölgesel kalkınma çerçevesinin oluşturulması,
-
kümelenme (cluster) olanaklarının değerlendirilmesi, geliştirilmesine yönetimi konularında özel çalışmalar yapmak,
bölge KOBİ’lerinin biraraya gelmesini sağlamak ve büyük işletmeler ile işbirlikleri geliştirmek üzere projeler geliştirmek.[22]
5.5. Almanya’da KOBİ’lere Verilen Destek Programları
KOBİ’lere verdiği finansal desteklerin yanı sıra DtA, özellikle Doğu Alman Eyaletlerine odaklanan pek çok danışmanlık hizmeti vermektedir. Banka, sanal bir start-up merkezi gibi hareket etmekte, info-hotline aracılığıyla finansal destek, teknik danışmanlık tedarikini de kapsayan bireysel finansman planlarının hazırlanması ile ilgili her tür soruya yanıt vermektedir. “DtA/DIHT Kılavuz Projesi” ve “DtA-Yuvarlak Masa” ile finansal durumu kötü olan işletmeler hedeflenmektedir. DtA Danışmanlık Ajansları, KOBİ alanında teknik danışmanlık yapabilecek 1600 danışmanın veritabanına sahiptir. DtA Danışmanlık Merkezleri ise danışmanlık hizmetlerinin yanı sıra kamu destek programları hakkında da bilgi vermektedir. Bahsi geçen tüm destekler, ilk önce Doğu Almanya odaklı olarak başlatılsa da şu anda tüm Almanya’da kullanılabilmektedir. [22]
Almanya’da KOBİ’lerin teknoloji ve inovasyon yönelimli gelişmelerini desteklemek, destek politikasında önemli bir noktaya işaret etmektedir. Dolayısıyla, “Teknoloji Hedefli İnceleme ve Bilgilenme Programı” gibi programlar ile ilgili girişimcilerin, yenilikçi işletmelerin örgütlenme sistemleri ve yenilikçi faaliyetlerinin yürütülmesi konularında ziyaretler gerçekleştirmelerine ön ayak olunmaktadır. Örneğin ‘Steinbeis-Avrupa-Merkezi’ sınırlar arası teknoloji transferini ve imalatçı işletmelerde yenilikçi süreçleri desteklemekte ve sanayi işletmelerinin Avrupa Ar-Ge programlarına katılımına ön ayak olmaktadır. [22]
Örnek: Steinbeis Vakfı
Steinbeis Vakfı, KOBİ’lerin temel probleminin küçük olmaktan değil, izole olmaktan kaynaklandığı fikrinden hareketle KOBİ’lere yönelik hizmetlerini yürütmektedir. [22] [28]
i ) Hizmetleri: müşteri odaklı hizmetler, kontrat temelinde,
ii) Transfer Ağları: tüm ülke çapında 594 Steinbeis Transfer Merkezi
iii) Uzmanlık alanı: teknoloji ve yönetim konuları ile ilgili alanlar
iv) Müşterileri: yılda 10.000’den fazla (%70’i KOBİ)
v) Projeleri: 21.424
vi) Çalışanlar: 4.014 (Öğretim üyeleri-657, kadrolu uzmanlar-984, proje uzmanları-2.373)
vii) Bütçe (2003): 89.5 milyon € (%100 teşviklerden muaf)
viii) Faaliyete başlama tarihi: 1982
ix) Kurucusu: Ferdinand von Steinbeis, girişimci, 19. yy
Steinbeis-ITC’nin hizmetleri arasında;
i)gelişmiş teknoloji alanlarında uluslararası ticaretin geliştirilmesi,
ii)ulusal ve uluslararası düzeyde Pazar araştırması,
iii) müşterinin ihtiyaçları ve hedeflerine odaklanma,
iv)ortaklar arasında kazan-kazan prensibi ile hareket etmek,
Steinbeis Vakfı çatısı altında örgütlenmiş olan tüm merkezlerin izledikleri yol; problem analizi, piyasa araştırması, partner belirlenmesi, partner irtibatının sağlanması, sözleşmenin bağıtlanması ve uygulamaya geçilmesidir.
Stuttgart Uluslararası Teknoloji İşbirliği (ITC) Steinbeis Transfer Merkezi tarafından yürütülen örnek projeler:
*Elektronik atığın yeniden kullanılabilmesi (re-cycling),
*Sodyum Teknolojisi,
*Şehir atık suyunun yeniden kullanılabilmesine yönelik sistem geliştirme,
*Otomatik çek okuyucu,
Not: Steinbeis Vakfı’nın GTZ ile çerçeve anlaşması bulunmaktadır.
5.6. Firma Veritabanları
Alman iş ortağı arayışı içerisinde olan firmalar Almanya Dış Ticaret Bilgileri Dairesi BfAI (http://www.bfai.de) veya NUMOV (Nah- und Mittelost Verein) kuruluşları ile temas edebilirler.
Internet üzerinden Almanya Federal Cumhuriyeti Dış Ticaret Bilgileri Dairesi (BfAI) içerisinden "trade contacts" bölümünde bulunan formu doldurularak bus.contacts@bfai.com E-posta adresine gönderilmesi halinde BfAI kurumu tarafından Almanya'da haftalık olarak yayınlanan "Nachrichten für Außenhandel" -Dış Ticaret için Bilgi- isimli bir yayın organında yayınlanması sağlanır. Böylece işbirliğine ilgi duyan Alman kuruluşları ile doğrudan temas imkanı sunulmaktadır.
NUMOV kuruluşu da yabancı iş ortağı arayışına destek sağlamaktadır. http://www.numov.de/ . Bu imkanların yanında, Alman Odalar Bilgi Ağının Internet Borsasından (e-trade-center) talepleri olan Alman firmalarına erişim sağlanmaktadır. http://www.e-trade-center.com/
6. YARARLI ADRESLER
6.1. Türkiye’deki Alman Büyükelçiliği ve Konsoloslukları
Almanya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliği
Atatürk Bulvarı 114
06690 Kavaklıdere / Ankara
Tel: (0312) 468 59 06-07-08 (Vize)
Tel: (0312) 455 51 00 (Santral)
Faks: (0312) 467 90 70
Almanya Federal Cumhuriyeti Başkonsolosluğu
İnönü cad. 16 - 18,
TR-34437 Gümüşsuyu – İstanbul
Tel: 0 212 251 54 04/05
Faks: 0 212 249 99 20
Almanya Federal Cumhuriyeti Başkonsolosluğu
Atatürk Cad. No: 260 P.K. 156
İzmir
Tel: (0232) 421 69 95-96
Faks: (0232) 463 79 90
Almanya Federal Cumhuriyeti Başkonsolosluğu
Paşakavakları Cad. 1147 Sok. 14
Antalya
Tel: (0242) 322 94 66
Faks: (0242) 32 14 69 14 [5]
6.2. Büyükelçilik ve Ticari Müşavirlikler
T.C. Berlin Büyükelçiliği
Türkische Botschaft
Runge Str. 9,
10179 Berlin / Deutschland
Tel: 0049-30/ 275 850
Faks: 0049-30/ 275 90 915
E-posta: turk.em.berlin@t-online.de
T.C. Berlin Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği 6
Rungestr. 9,
10179 Berlin/Deutschland
Tel. : 0049-30/ 27 89 80 55
Faks: 0049-30/ 27 89 80 40
E-posta: dtber@t-online.de
T.C. Hamburg Konsolosluğu Ticaret Müşavirliği
Mittelweg 13, Etage 3
20148 Hamburg
Tel: (49) 40/410 56 89
Faks: (49) 40/44 01 47
E-posta: dtham@on-line.de
T.C. Münih Konsolosluğu Ticaret Müşavirliği
Mitterer Str. 1/1
80336 München
Tel: (49) 89/53 13 48
Faks: (49) 89/53 13 49
E-posta: dtmun@t-online.de
Türkiye’nin Almanya’daki Başkonsoloslukları ile ilgili daha detaylı iletişim bilgilerine http://www.tuerkischebotschaft.de/tr/buyukelcilik/bk_servis_telefon_no.htm adresinden ulaşılabilir.
6.3. Bazı Resmi Kuruluşlar
Ekonomi Bakanlığı
(Bundesministerium für Wirtschaft)
Villemombler Str. 76
53123 Bonn
Tel: (49) 228/615-0
Faks: (49) 228/615 44 36
Dış Ticaret Enformasyon Birliği
(Bundesstelle für Aussenhandelsinformation)
Agrippastr. 87-93
50676 Köln
Tel: (49) 221/205 72 49
Faks: (49) 221/205 72 12
Internet: www.bfai.com
Maliye Bakanlığı
(Bundesministerium für Finanzen)
Graurheindorfer Str. 108
53117 Bonn
Tel: (49) 228/682-0
Faks: (49) 228/682 44 20
Alman İstatistik Merkezi
(Statistisches Bundesamt Deutschland)
Deutschherrenstr. 93-95
53177 Bonn-Bad Godesberg
Tel: (49) 228/ 33 27 30
Faks: (49) 228/33 45 48
64. Ticaret Odaları ve Meslek Kuruluşları
Alman Sanayi Federasyonu
(Bundesverband der Deutschen Industrie e.V. (BDI))
Gustav-Heinemann-Ufer 84-88
50968 Köln
Tel: (49) 221/37 08 00
Faks: (49) 221/370 87 30
Internet: www.bdi-online.de
E-posta: unica@bdi-online.de
Alman Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği
(Deutscher Industrie- und Handelskammertag (DIHK))
Breite Strasse 29
10178 Berlin
Telefon: 030-20308-0
Faks: 030-20308-1000
www.dihk.de
Alman Toptan Satış ve Dış Ticaret Federasyonu
(Bundesverband des Deutschen Gross- und Aussenhandels e.V. (BGA))
Kaiser-Friedrich-Str. 12
53133 Bonn
Tel: (49) 228/26 00 40
Faks: (49) 228/260 04 55
Alman Elektrik ve Elektronik Sanayi Kurumu
(Zentralverband Elektrotechnik- und Elektronikindustrie e.V. (ZVEI))
Stresemannallee 19
60596 Frankfurt
Tel: (49) 69/630 20
Faks: (49) 69/630 23 17
Alman Makina ve İnşaat Kurumu
(Verband Deutscher Maschinen- und Anlagenbau e.V. (VDMA))
Lyoner Str. 18
60528 Frankfurt
Tel: (49) 69/660 30
Faks: (49) 69/660 35 11
Ticari Mümessil ve Komisyoncu Kurumu
(Zentralvereinigung Deutscher Handelsvertreter-
und Handelsmakler-Verbaende)
Geleniusstr. 1
50931 Köln
Tel: (49) 221/51 40 43
Faks: (49) 221/52 57 67
Alman Ticari Temsilcilik ve Dağıtım İşletmeleri Federal Birliği
(Centralvereinigung Deutscher Wirtschaftsverbande für Handelsvermittlung un Vertrieb e.V.)
Am Weidendammm 1 A,
10117 Berlin
Tel: 0049-30-726 25 600
Faks: 0049-30-726 25 699
Internet: www.cdh.de
E-posta: centralvereinigung@cdh.de
65. Almanya’da Yerleşik Türk İşadamları Dernekleri
ATIAD e.V.
Avrupa Türk İşadamları ve Sanayicileri Derneği (Verband Deutsch-Türkischer Unternehmervereine e.V.)
Dostları ilə paylaş: |