AMERIKA BIRLESIK DEVLETLERI
1.- Mesa Verde Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri Listeye giriş senesi : 1978 Giriş Kriteri : (iii) Kayıt Numarası : 27 Koordinatları : N37 15 42 W108 29 8
Mesa Verde kayıp Anasazi medeniyetinin bir kanıtı olup Güneydoğu Colarado’nun yüksek platolarında kayalara oyularak yapılan köylerden oluşmaktadır.
Burada 6.inci yüzyıldan itibaren insan yerleşimine rastlanmıştır. Anasaziler ( ya da eski Pueblo halkı) köyleri tarım, el sanatları ve din olmak üzere çeşitli fonksiyonlara cevap verecek şekilde inşa etmişlerdir.
Köyler sert doğal cevre koşulları ve yarı çorak iklime göre yapılandırılmıştı. Çok katli yapılar da yamaçların siperleri altına inşa edilmişti.
Bu kültür doruk noktasına 11.yüzyıl ile 13.yüzyıl arasında erişmiş ve sonra da aniden yok olmuştur.
Burası 1874de tekrar keşfedilmiştir.
2.- Yellowstone Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri Listeye giriş senesi : 1978 Giriş Kriteri : (vii)(viii)(ix)(x) Kayıt Numarası : 28 Koordinatları : N44 27 38.016 W110 49 40.00
Yellowstone Milli Parkı Rocky Dağlarının sismik açıdan en hareketli bölgesinde yer almaktadır ve küresel birbirine paralel olmayan yüzeysel bir jeotermal aktivite göstermektedir.
Bu da 200 çeşit bitki ve gayzerlerin ( sayı olarak 300-250 kadar yani dünyanın geri kalan kısmındaki toplam sayıdan daha fazla) , kaplıca, çamur yatakları ve tüten dumanların oluşmasına yol açmıştır.
Bunların dışında Park çok sayıda boz ayının yasadığı bir alandır.
3.- Everglades Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri Listeye giriş senesi : 1979 Giriş Kriteri : (viii)(ix)(x) Kayıt Numarası : 76 Koordinatları : N25 33 16 W80 59 47
Everglades Milli Parkı çok geniş tropik sulak alanı kapsamakta olup ırmaklar, sawgrass bataklığı ve bitki örtülü adacıklardan oluşmaktadır.
Park Kuzey Amerika’nın en büyük sawgrass yaylasını içermekte olup Bati Yarımkürenin en geniş bataklık ekosistemi de buradadır. Ayrıca timsah, örümcek türleri, puma, pelikan, karabataklar gibi nesli azalmakta olan 14 cesit hayvanin yaşam alanıdır. Flamingoların Kuzey Amerika’daki tek doğal dağılım alanı da burasıdır.
2010 senesinde Tehlike İçindeki Dünya Mirasları Listesine alınmıştır.
4. Great Kanyon Milli Parkı ( Webteki ismi değiştirelim)
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1979 Giriş Kriteri : (vii) (viii)(ix)(x) Kayıt Numarası : 75 Koordinatları : N36 6 3 W112 5 26
Grand Kanyon Arizona’nın kuzeyinde Kolorado Irmağı tarafından oyulmuş, dik yamaçlı , çok renkli bir boğazdır. Kanyonun büyük bolumu Birleşik Devletlerdeki ilk Milli Parklardan biri olan Grand Kanyon Milli Parkı içinde kalır.
Kanyon, Kolorado Irmağının milyonlarca yıl boyunca bir kanal oluşturması sonucu meydana gelmiş olup uzunluğu 277 mil (446 km ) , genişliği 4 ile 18 mil (6 ile 29 km) arasında değişir, derinliği ise 1 milden biraz fazladır (1600 metre)
Kolorado platosu kabardığında Kolorado Irmağı ve kolları buradaki çökeltiyi iki milyon yıl boyunca katman katman keserek kanyonu oluşturmuşlardır,
Grand Kanyon, UNESCO Dünya Mirası listesine giren ilk yerlerden birisidir (1979) ve dört doğallık kriterinin tamamına uyduğu kayıtlarda görülmektedir.
5. Özgürlük Salonu NOT BURADA İSMİ ‘5.BAĞIMSIZLIK SALONU’ DİYE DEĞİŞTİRELİM ÖZGÜRLÜK SALONU DEĞİL
5. Bağımsızlık Salonu
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1979 Giriş Kriteri : (vi) Kayıt Numarası : 78 Koordinatları : N39 56 55 W75 9 0
Independence Hall (Bağımsızlık Salonu) bir 18. yüzyıl hükümet binası olup hem Amerika Birleşik Devletleri Bağımsızlık Bildirisi hem de Amerika Birleşik Devletleri Anayasası’nın imzalandığı yerdir. Bina çok güçlü bir sömürgecilik karşıtı ve özgürlük sembolüdür.
1775 den 1783e kadar Independence Hall, İngiliz-Kuzey Amerika kolonilerinin her birisinden bir temsilcinin oluşturduğu, İkinci Kıta Kongresinin birincil toplantı yeriydi. Birleşik Devletler Bağımsızlık Bildirisi 4.Temmuz.1776da burada onaylandı ve bugün Bağımsızlık Meydanı adını taşıyan alanda da halka yüksek sesle okundu.
Bu dokuman kendilerini Büyük Britanya Krallığından bağımsız ilan eden Kuzey Amerika kolonilerini birleştirdi ve birleşme gerekçelerini ortaya koydu.
Hall esas olarak1732 ile 1753 arasında o zamanki Pensilvanya koloni hükümeti için inşa edilmişti. Kırmızı tuğla bina Georgian tarzda Edmund Woolley ve Andrew Hamilton tarafından dizayn edilmiş ve Woolley tarafından inşa edilmiştir.
Independence Hall'un çan kulesi "Özgürlük Çanı"nın orijinal yeridir. Ancak bugün "Özgürlük Çanı" üzerindeki kendine özgü çatlağıyla caddenin diğer yanındaki "Özgürlük Çanı Merkezi"nde sergilenmektedir
6. Kluane / Wrangell-St Elias / Glacier Bay / Tatshenshini-Alsek
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada
Listeye giriş senesi : 1979 Giriş Kriteri : (vii) (viii)(ix)(x) Kayıt Numarası : 72 ter Koordinatları : N61 11 51.3 W140 59 31.1
Yukon ve Alaska'daki Kluane / Wrangel-St. Elias / Glacier Bay / Tatshenshini-Alsek Milli Parklari şahane dağlık ortamlar, sayıları 100 u aşkın buzullarda devam ede gelen jeolojik değişimler , ve vahşi yasam için çeşitli ve bol miktarda yasam alanına sahiptir.
Bu parklar insanlara birleşik marinalar, insan elinin çok az değdiği sahil , vahşi nehir , ve yüksek dağ manzaraları sunmaktadır. Dünyadaki koruma altına alınmış en kalabalık boz ayı nüfusu ve Dall koyunları da bu parklardadır.
Yeni Zelanda'nın SW / Fiordland ve Şili'deki Bernardo O’Higgins / Laguna San Rafael Milli Parkları bu parklara benzemektedir.
1979 da listeye giren orijinal yerlere 1992 yılında Glacier Bay ve 1994 yılında da Tatshenshini-Alsek Vilayet Yaban Parkı ( Provincal Wildernes Park) eklenmiştir.
7.- Redwood Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1980 Giriş Kriteri : (vii) (ix) Kayıt Numarası : 134 Koordinatları : N41 22 26 W123 59 53
Redwood Milli Parkı , Kaliforniya sahili boyunca uzanan yaşlı sekoya ormanlarının %45 kadarını koruma altına almış olup burada dünya üzerinde mevcut en sık ve en uzun ağaç türleri bulunmaktadır. Parkta dünyanın bilinen en uzun ağacı, 112.1 metre boyundaki ağaç da yer almaktadır.
Kıyı sekoya ormanı benzersiz ve çok çeşitli türleri barındırmaktadır: Sekoya ağaçları bir zamanlar dünyanın nemli iklime sahip pek çok yerinde yetişen ağaçlar iken, günümüze dek ulasan sekoya ağaçları sadece bu bölgede yer almaktadır.
Parkta, Soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan kahverengi pelikan, guneyli kel kartal ve Amerikan benekli baykuş görülmektedir. Parkta 40dan fazla cesit memeli hayvan tespit edilmiştir, siyah ayı, dağ aslanı, kunduz, siyah kuyruklu geyik, nehir samuru, elk, koyote. Kıyı şeridinde ise Kaliforniya Deniz Aslanı, Steller Deniz Aslanı ve Harbor Fokları kıyıya yakin ve kıyı kayalıklarında , kayaların sivri tepelerinin hemen kıyıda oluşturduğu adacıklarda yasarlar. Zaman zaman denizde yunus balıkları ve Pasifik Gri Balinalarını görmek mümkündür. Parkta büyük memeli olarak en çok Roosvelt Geyikleri görülür.
Bu bölgede ayrıca 3 Kaliforniya Eyalet parkı da yer alır: Jedediah Smith parkı, Del Norte Kıyı Parkı, Prairie Creek (Yayla Dere) Redwood Parkı.
8.- Mamut Mağarası Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1981 Giriş Kriteri : (vii) (viii)(ix) Kayıt Numarası : 150 Koordinatları : N37 11 14 W86 6 11
Mamut Mağarası Milli Parkı dünyadaki en uzun mağara sistemini barındırmaktadır. Bilinen mağara pasajların toplam uzunluğu yaklaşık 600 km (365 mil)dir. Kalker oluşumlu mağaralar Green River ve kolları tarafından açılmıştır.
Mağaralar bundan 100 milyon yıl önce oluşmuş ve jeolojik oluşum halen de devam etmektedir. Mağara oluşum şekillerinin hemen hepsi burada görülebilir. Özellikle "Donmuş Niyagara" tabir edilen bölgede sarkıtlara rastlanır, Fosiller kayalıklarda serpiştirilmiş gibidir. Kentucky mağara karidesi ve kör albino karidesi bu mağaradadır.
Park, Mamut adını devasa bir büyüklükte olmasından dolayı almıştır, yoksa mağarada bir zamanlar mamut filan yasamamıştır.
9- Olimpik Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1981 Giriş Kriteri : (vii) (ix) Kayıt Numarası : 151 Koordinatları : N47 44 54 W123 26 56
Olimpik Milli parkı kuzeydeki Olimpik yarımadasında yer alır ve sahildeki uzun kumsaldan buzullara kadar çok değişik tomografilere sahiptir. Dünyanın en düşük rakımda oluşan buzulları buradadır, buzullar 2000 metrenin altındaki bir rakımda başlayıp 1000 metre rakımda bile mevcuttur.
Park, 3 bölgeye ayrılabilir: Pasifik kıyı şeridi, Olimpik Dağları ve ılıman yağmur ormanı. Parkta karmaşık ve çok çeşitli bir bitki örtüsü ve de yöresel bir vahşi hayvan topluluğuna sahiptir, başta Olimpik dağ sıçanı olmak üzere.
10.- Cahokia Mounds State Tarihi Alanı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1982 Giriş Kriteri : (iii) (iv) Kayıt Numarası : 198 Koordinatları : N38 39 31 W90 3 41
Cahokia Höyükleri , Missisippi bölgesinde 900 ile 1600 yılları arasında yasanmış en kapsamlı bir Colombus öncesi medeniyet örneğidir. Höyük biçiminde yapılmış olup savunma amaçlı ya da sadece hoyuk olarak kullanılabilir.
Bölgede 10.000 civarında henüz kentselleşmemiş insan yaşamıştır
Bulundukları yer, yasam alanı, özel faaliyet odaları ( Kolye imalatı yapılan atölyeler bulunmuştur) ve tören alanları olarak ayrılmıştır. Malzeme olarak toprak ve ahşap kullanılmıştır. Ekilip biçilen alanlar bu yasam alanlarının dışında oluşturulmuştur.
11.- Puerto Rico'daki La Fortaleza ve San Juan Ulusal Tarihi Alanı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1983 Giriş Kriteri : (vi) Kayıt Numarası : 266
Koordinatları : N18 28 0 W66 7 30
Portoriko’daki La Fortelaza ve San Juan tarihi alanlar İspanyol kolonizasyonu başlarında çok önemli bir rol oynamıştır. Bu uzun askeri tarih savunma sisteminde bulunmaktadır.
La Fortezala, 1530 ile 1540 yılları arasında inşa edilmiş olan müstahkem kalelerden en goze çarpanıdır. San Juan Milli Tarihi kalıntılarında ise şu müstahkem kaleler yer almaktadır; San Kristobal, San Felipe del Morro, San Juan de la Cruz, bir diğer adı da El Canuelo. Bunlara ilaveten kale burçları, hanımlar tuvaleti, ve şehir surlarının dörtte üçü de bu alanda bulunmaktadır.
12.- Great Smoky Dağları Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1983 Giriş Kriteri : (vii) (viii)(ix)(x) Kayıt Numarası : 259 Koordinatları : N35 35 35 W83 26 8
Great Smoky Mountains Milli Parki dünya rekoru sayılan 130 çeşit ağaç türünü barındıran doğal güzelliklerle bezenmiş bir alandır. Ana kategori kapsamında on dört farklı tipte orman tespit edilmiş olup kayda değer olanları körfez parke ormanları ve ladin ormanlarıdır. Ormanın büyük bölümü asırlık orman olup çok sayıda ağaç 18.yüzyılda Avrupa’dan gelenlerin bölgeye yerleşmesinden önceki yıllara aittir.
Park alanı 209,000 hektardır ve 1934den bu yana Milli Parktır, 50 yerel hayvan türünden oluşan çok çeşitli bir faunaya sahiptir. Bu türler arasında siyah ayi ve beyaz kuyruklu geyik ve daha küçük boyutlu memelilerde ise kızıl tilki, rakun ve sincap yer almaktadır. Ayrıca akciğersiz semender (efsanevi), 200 çeşit kus ve yumuşakçalar da kayda değer türlerdendir.
Parkta tarihi ilgi odağı yerler de mevcuttur. Bunlardan en iyi korunmuş olanı Cades Koyu, günümüze kadar muhafaza edilmiş ahşap evler, ahırlar, kiliselerden oluşan tarihi binaların bulunduğu bir vadidir. Bunlar 18. yüzyıl ile 19. yüzyılın baslarında buralara yerleşmek üzere gelen Avrupalı beyazlar tarafından yapılmış olan binalardır. Bundan önce bu bölge Cheroki Kızılderililerinin yerleşim alanlarının bir parçasıydı.
13.- Özgürlük Anıtı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1984 Giriş Kriteri : (i) (vi) Kayıt Numarası : 307 Koordinatları : N40 41 22 W74 2 41
Özgürlük Heykeli NewYork limanında Amerika’ya gelen göçmenleri selamlayan devasa bir neo-klasik yapıttır ve 19.uncu yüzyılın ikinci yarısında Amerika’nın iskan edilmesi döneminin bir sembolüdür.
Heykel Fransa’nın Amerika’ya bağımsızlığın yüzüncü yıldönümü nedeniyle 1886 da verdiği bir hediyedir.
Heykel Paris’te Heykeltıraş Bartholdi tarafından kendi stüdyosunda inşa edilmiştir (Avrupa’da sembolik bir tasavvur). Metal iskeletini Gustav Eiffel yapmıştır.
1886da resmi açılısı yapılmıştır.
1840 ile 1880 arasında Amerika’ya 9.000.000 göçmen ayak basmıştır. Halen daha Amerika’ya gelenleri karşılamaya devam etmektedir.
14. Yosemite Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1984 Giriş Kriteri : (vii) (viii) Kayıt Numarası : 308 Koordinatları : N37 44 46 W119 35 48
Yosemite Milli Park derin yivli vadiler ve granit kayalıklar zirveleri ile kendine özgü ve çok belirgin jeolojik oluşumları barındırır. Parkta ayrıca cok sayıda şelaleler, akarsular ve sekoya ağaçlarından oluşan korular (belki de dünyada halen yasayan en eski ve en büyük canlı turu) bulunmaktadır.
Yosemite Parkının jeolojik yapısı granit kayalıklar ve tarihi kayalıkların kalıntılarından oluşur. Yaklaşık 10 milyon yıl önce Sierra Nevada önce kabarmış ve daha sonra da yana yatarak mutedil eğimli batı yamaçlarını ve daha sert eğimli doğu yamaçlarını oluşturmuştur. Bu kabarma sonucu dere ve ırmak yataklarının dikliği artmış, bu da derin ve dar kanyonların oluşmasına sebep olmuştur. Yaklaşık 1 milyon sene önce buralarda kar ve buzlanma başlamış, bunlar dağların tepelerindeki meralarda buzulların oluşmasına yol açmış ve daha sonra da bunlar akarsu vadilerine inmiştir.
15.Chaco Kültürü
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1987 Giriş Kriteri : (iii) Kayıt Numarası : 353 rev
Koordinatları : N36 3 49.6 W107 58 15
Chaco Kültürü, Chaco Anasazi halkının mimari ve mühendislik başarılarının en güzel örneğidir. Chaco, Anasazi 'ler içinde özerk bir gruptu.Anasazi halkı Amerika Birleşik Devletlerinin güney batısında milattan sonra 300 ile 1600 yılları arasında yaşamış egemen bir yerli halktır ve günümüzdeki Pueblo halklarının atalarıdır. Choco'lar tarıma dayalı köyler ve kasabalar kurmuşlar ve bugün New Mexico'nun kuzey batısını oluşturan bölgedeki karayolu ağını yapmışlardır.
800 lu yıllardan itibaren Chaco Kültürünün özellikleri şimdiki 10 mil uzunluğundaki Chaco Kanyonunda görülmeye başlar. Pueblo Bonito, Una Vida , Hungo Pavi ve bunlar gibi pek çok "büyük ev"diye niteledikleri kamu binaları inşa edilmiştir. Bu kültürün zirve yaptığı yıllar 1020 ile 1100 arasıdır. Bu dönemde çok daha fazla sayıda yollar yapılmış, yoğun bir ticari faaliyet olmuş ve kompleks bir sosyal yapı oluşmuştur. Chaco'lar 1200 yıllarında kaybolmuş ya da kuzeye göç ederek diğer yerli halklara karışmışlardır.
Burası ilk 1985 de teklif edilmiş, 1987de Dünya Mirası bölgesi olarak onaylanmıştır ve bölgedeki karayolu ağı ve Pueblo Aztek izleriyle Choca'larin kültürünü tam olarak temsil etmektedir.
16. Hawaii Yanardağları Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1987 Giriş Kriteri : (viii) Kayıt Numarası : 408 Koordinatları : N19 24 3 W155 7 25
Hawaii Yanardağlar Milli Parkı yanardağların faaliyeti sonucu oluşan adaların en mükemmel örneğidir. Diğer yanardağlardan farkı büyüklüğü ve aktiflik derecesidir.
Milli Park 1916 yılında Hawaii adasında oluşturulmuştur. Bölge dünyanın en aktif yanardağı Kleauea ve dünyanın en büyük yanardağı Mauna Loa yanardağına ev sahipliği yapar.
Bu yanardağlardan çıkan lavlar tepeden inerek denize ulaşır ve bunun sonucu Parktaki oluşumlar her gün farklılaşır. Ayrıca parkta yerden lavların püskürdüğü küçük lav bacaları vardır.
17. Monticello ve Charlottesville'deki Virginia Üniversitesi
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1987 Giriş Kriteri : (i) (iv) (vi) Kayıt Numarası : 442
Koordinatları : N38 1 58 W78 30 14
Monticello ve Virginia Üniversitesi Thomas Jefferson"un en önemli eserlerinden ikisidir ve neoklasik mimarinin şahane örnekleridir. Bu konuda Jefferson Avrupa’ya yaptığı seyahatler ve Andrea Palladoi'nun Mimarinin Dört Kitabı adlı eserinden feyiz almıştır.
Thomas Jefferson (1743-1826) Amerika Bağımsızlık Bildirgesinin yazarı, ABDevletlerinin 3. başkanı ve ayni zamanda neoklasik yapılar konusunda çok yetenekli bir mimardı.
Jefferson, Monticello çiftlik evini 1769-1809 yıllarında, kendi eğitim ideali olan "akademik koy, Virginia Üniversitesini de 1817-1826 yıllarında gerçekleştirmiştir. Jefferson eğitimdeki idealini su unutulmaz cümlesiyle belirtmiştir. " Öğrenme hayat boyu devam eden ve paylaşılan bir süreçtir ve öğrencilerle bilim adamları arasındaki etkileşim ve fikir alışverişi bilgilenme surecini canlandırır, hareketlendirir".
Monticello neoklasik mimarisinde Palladio'nun etkisi acikca gorulmektedir.
Üniversite yapılarından kütüphane binası Roma’daki Pantheon'un küçük ölçekli kopyasıdır adeta. Üniversitenin en meşhur binası The Rothunda ise kampus giriş parkurunun kuzey ucunda bulunmaktadır.
Jefferson üniversiteyi inşa ederken o zamana kadar yerleşmiş olan Amerikan ve İngiliz üniversite, akademik kampus konseptinden çok farklı bir eser ortaya koymuştur ve "Virginia Üniversitesinin Babası" olarak anılmasını istemiştir.
18. Pueblo de Taos
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1992 Giriş Kriteri : (iv) Kayıt Numarası : 492 rev
Koordinatları : N36 26 20.004 W105 32 30.012
Taos , Latin kökenliler döneminden öncesi Amerikalardan geleneksel bir mimariler manzumesi olarak en iyi muhafaza edilmiş Kuzey bölge Kizilderili yerleşim alanı olup günümüze kadar da yerleşim alanı olmayı sürdürmüştür.
Taos, bölgedeki Anasazi kabilelerinin yok olmasından sonra ortaya çıkan Pueblo Kızılderililerinin kültürüne tanıklık etmektedir. Pueblo yerleşimleri 1400 yıllarında başlayarak orijinal yerleşim şekillerini muhafaza ederek günümüze değin ayakta kalmışlardır.
Taos Pueblo yerleşkesinde inşaat tarzı geleneksel kerpiç yapıdır. Genelde ikiz evler seklinde oluşturulan yapıların duvarları güneşte kurutulmuş kerpiçlerle örülür, duvarlar tabanda 70 cm kalınlığında başlar üstlerde 35 cm de bitirilir. Her yıl duvarlar geleneksel bir seremoniyle yeniden kerpiç malzemesiyle sıvanır. Odalar birinin damı diğerinin terası olacak şekilde seviyelendirilmiştir, yaşam alanları üst katlardaki acık alanlardır ve aşağıdaki odalar genelde tahıl deposu olarak kullanılır.
Taos Pueblosu ( köyü) bölge civarındaki diğer 3 Kızılderililer yerleşkeleriyle bağlantılıdır, bunlar Mesa Verde, Chaco Kültürü, ve Paquime (hemen Meksika’ya geçer geçmez). Klasik dönemlerdeki Kızılderililer yerleşkelerinin çoğu, ne var ki, günümüze sadece arkeolojik kalıntılar olarak ulaşabilmişlerdir.
19. Carlsbad Mağaraları Milli Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 1995 Giriş Kriteri : (vii) (viii) Kayıt Numarası : 721 Koordinatları : N32 10 0 W104 22 60
Carlsbad mağaraları şimdilik bilinen 80 mağaranın oluşturduğu bir yoğun mağaralar sistemidir. 250 milyon yıl önce bir iç denizin (buharlasan) sığ kayalıklarında başlayan erozyon sonucu oluşmuştur. Parkı her yıl yaklaşık 400.000 kişi ziyaret etmektedir. Park, Meksika ve Brezilya turu orta boyutlu bir milyon yarasaya ev sahipliği yapmaktadır.
Mağaralar içinde en göze çarpanı olağanüstü güzelliğiyle Lechuguilla Mağarasıdır. Buradaki kalker ve alçı taşı oluşumları içinde boyları 6 metreyi geçen alçı taşı avize seklindeki oluşumlar (sakıtlar ve dikitler) göz kamaştırıcı güzelliktedir. Bu mağara şimdilik ziyaretçilere kapalıdır.
Karst tarzı mağaralar dünyada yaygındır, ( Mammoth Mağarası,Kentucky ; Skocian Mağarası, Slovenya ; Aggtelek Mağarası, Macaristan Dünya mirası listesinde bulunan 3 belirgin örnektir.) Carlsbad'in önemli özellikleri devasa büyüklükteki mağaralar ve aynı zamanda dekoratif mineral oluşumların güzelliği ve çokluğudur.
20. Waterton Glacier Uluslararası Barış Parkı
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada
Listeye giriş senesi : 1995 Giriş Kriteri : (vii) (ix) Kayıt Numarası : 354 rev Koordinatları : N48 59 45.8 W113 54 15
Waterton Glacier Uluslararası Barış Parkı, Waterton gölleri (Alberta, Kanada ) ve Glacier ( Montana, ABD ) parklarından oluşur ve eşsiz dağ manzaralarıyla meşhurdur. İki ülkenin sınırında yer alan her iki park 1932 yılından bu yana dünyanın ilk Uluslararası Barış Parkını oluşturur.
Burada ayrıca Precambrian kaya oluşumları, altı çeşit su yosunu, ve dünyadaki genetik olarak en saf alabalığı olan Westslope Cutthroat Alabalığı stokunun % 98 i bulunmaktadır.
21. Papahanaumokuakea
Ülkesi : Amerika Birleşik Devletleri
Listeye giriş senesi : 2010 Giriş Kriteri : (iii) (vi) (viii)(ix)(x) Kayıt Numarası : 1326 Koordinatları : N25 20 56.652 W170 8 44.952
Papahanaumokuakea Deniz Koruma Alanı 140.000 mil karelik (360.000 kilometrekare) okyanus suları, on ada ve Kuzeybatı Hawaii Adaları atollerini içine alır. Adaların ve atollerin uzunluğu 1931 km dir. Hawaii adalarından 250 km uzaklıktadır. Pasifik Okyanusun bu uzak bölgesi nispeten bozulmamıştır ve o yöreye ait türlere sahiptir. Ayni zamanda nesli tükenmek üzere olan yeşil deniz kaplumbağası ve yine yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Hawai keşiş foku bu bölgededir.
Kültürel açıdan, Hawaii kültürünün tam ortasında oluşu ve Pasifik bölgesinin yerleşiminde arz ettiği önem bu bölge için çok önemli bir unsurdur. Nihoa ve Mokumanamana adalarında önemli yerli Hawaii yerleşkeleri bulunur. Ayrıca tarihi batık gemi alanları da buradadır.
Papahanaumokuakea Deniz Koruma Alanı, 15 Haziran 2006 da ABD başkanlık bildirisiyle oluşturulmuştur. 2010 yılında da UNESCO listesine girmiştir.
Dostları ilə paylaş: |