Uluslararasi giRİŞİMCİLİk ve kariyer sempozyumu



Yüklə 59,23 Kb.
tarix17.03.2018
ölçüsü59,23 Kb.
#45738

ULUSLARARASI GİRİŞİMCİLİK VE KARİYER SEMPOZYUMU 2-3-4 KASIM 2013 MUĞLA / TÜRKİYE


DİJİTAL GİRİŞİMCİLİK VE BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ: GİTTİGİDİYOR.COM ÖRNEĞİ

DIGITAL entrepreneurshıp and INTEGRATED MARKETING COMMUNICATION: GİTTİGİDİYOR.COM CASE ANALYSIS


Cengiz ERDAL1

Damla KARŞU2


ABSTRACT
Internet offers users new communication platforms and new economy understanding with new business models. Digital technology oriented new economy is called digital economy creates digital entrepreneurship by adding new dimensions to classical entrepreneurship understanding.

Digital World, in which barriers of time and space completely disappeared and entrepreneurs can easily reach to potential investors and customers, transforms into an arena hosting the war of enterprise ideas. Today, hundreds of digital enterprise ideas born dead and a few number of surviving ones can be long lasting. In such an atmosphere, marketing communication plays a crucial role in providing potential investors support as well as reaching target groups.

When we analyze the literature, it is seen that a limited number of studies that examined digital entrepreneurship, is more focused on its economic and management dimensions rather than the communication dimension.

Approaching from the perspective of communication to digital entrepreneurship concept, this study aims to fill the gap of related literature. In this contex, the concept of digital entrepreneurship will be examined within the framework of integrated marketing communications which based on the use of all media channels to support each other as a whole. Study, which is supported by GittiGidiyor.com sample case analysis, argues the importance of integrated marketing communication for entrepreneurs especially in digital platforms.



Keywords: Digital entrepreneurship, internet entrepreneurship, integrated marketing communication

ÖZET

İnternet, kullanıcılara yeni iletişim ortamları ile birlikte yeni ekonomi anlayışı ve iş modelleri

sunan olanaklara sahiptir. Dijital teknoloji temelli yeni ekonomi, yani dijital ekonomi klasik girişimcilik anlayışına da yeni boyutlar kazandırarak dijital girişimcilik kavramını oluşturmaktadır.

Zaman ve mekan kısıtının tamamen ortadan kalktığı, girişimcinin olası yatırımcılarına ve müşterilerine ulaşımının kolaylaştığı dijital dünya, günümüzde girişim fikirlerinin savaşına ev sahipliği yapan bir arenaya dönüşmüştür. Yüzlerce dijital girişimin hayata geçemeden öldüğü, hayata geçenlerin ise sadece bir kısmının kalıcı olduğu günümüzde pazarlama iletişimi gerek potansiyel yatırımcıların desteğini sağlamada gerekse hedef kitleye ulaşmada kilit rol oynamaktadır. Alan yazın incelediğinde sınırlı sayıda olan dijital girişimcilik konulu çalışmaların daha çok girişimciliğin ekonomik ve yönetim boyutuna odaklandığı, iletişim boyutunun ise ihmal ettiği görülür. Ancak yatırımcı, girişimci ve fikir olarak formüle edilen girişim kavramının bir diğer önemli ayağı iletişimdir.

Bu çalışmada dijital girişimcilik kavramına iletişim perspektifinden yaklaşılarak alan yazındaki boşluk doldurulmaya çalışılmaktadır. Bu bağlamda dijital girişimcilik kavramı, tüm mecraların birbirini destekleyecek biçimde bir bütün olarak kullanılması prensibine dayanan bütünleşik pazarlama iletişimi çerçevesinde incelenecektir. “GittiGidiyor.com” örnek vaka analizi ile desteklenen çalışmada bütünleşik pazarlama iletişiminin dijital girişimler için hayati önemi ortaya konulmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Dijital girişimcilik, internet girişimciliği, bütünleşik pazarlama iletişimi

1. GİRİŞ

Girişimcilik ekonomik büyümenin en önemli aktörlerinden birisi olarak kabul edildiğinden, ekonomik hayatımızda girişimciliğin teşvik edilmesi ve girişimcilik için gerekli ortamın yaratılması uluslar için kritik başarı faktörlerinin başında gelmektedir. Girişimcilik bu nedenle işletme ve iktisat bilimlerinde sürekli olarak gündemdeki yerini muhafaza etmiş ve bu konudaki yenilikçi yaklaşımlar sürekli olarak memnuniyetle karşılanmıştır.

Ekonomik hayatta üretim faktörlerinden birisi olarak kabul edilen girişimcilik yoğun bir şekilde para sahipliği ile aynı anlamda kullanılmaktadır. Ancak girişimci, başkalarının paralarını ve/veya kaynaklarını da değerlendirebilen bir kişi durumundadır. Bununla birlikte girişimciliğin en önemli unsurlarından birisi ise yaratıcı özgün fikirlerdir. Bu durum özellikle sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişle birlikte daha belirgin bir şekilde ortaya çıkmıştır. Bilgi ve fikir yoğun emeğin fiziki emeğin yerini alması olarak tanımlayabileceğimiz bu durum teknolojik gelişmelerin de desteklediği bilgi çağında girişimciliğin çok daha önem verilen ve cazip bir hal almasını sağlamıştır. Yenilikçi fikirlere sahip olan kişilerin bu fikirlerini hayata geçirebilmeleri için gereken ekonomik kaynaklar ise, bankaların ve/veya çeşitli finans kurumlarının aracılığı ile elde edilebildiğinden, sadece girişimciliğin araçlarından birisi olarak sayılabilir.

Bilgi çağındaki girişimciliğin klasik girişimcilikten en önemli farkı, özellikle iletişim alanındaki teknolojik gelişmeler ve internet sayesinde girişimciliğin dijital ortama aktarılması olmuş ve bu durum yaratıcı özgün fikirlerin sanayi toplumu dönemine göre çok daha fazla ön plana çıkması sonucunu doğurmuştur. Ayrıca söz konusu bu yaratıcı özgün fikirler internet destekli sanal ortamda klasik girişimciliğe göre çok daha az sermaye ve emek gücü ile hayata geçirilebilmektedir. Bilgi toplumunun alt yapısını oluşturduğu ve internet ile internet teknolojisindeki gelişmeler sayesinde bilginin yoğunluğu ne olursa olsun bir yerden bir yere çok hızlı bir şekilde aktarılabilmesi ve web sitelerinin dünyanın her yerindeki hedef kitlelere 7/24 hizmet sunabilme özellikleri ekonomide elektronik çağın en önemli yenilikleri olarak dikkat çekmektedir. Söz konusu elektronik ortam destekli bu yenilikler girişimciliğin dinamiklerini yeniden yapılandırmaktadır.

İçinde bulunduğumuz bilgi toplumunda iletişimdeki teknolojik gelişmeler sayesinde bilginin zaman ve mekan kısıtından bağımsızlaştırılarak her yerden çok çabuk ulaşabilmesi bilinçli tüketiciler yaratmış ve aynı zamanda bireylerin gün boyunca bilgi bombardımanına maruz kalmalarına da sebebiyet vermiştir. Buna paralel olarak firmalar için hedef kitlelerini ve/veya müşterilerinin dikkatini çekmek, onları ikna etmek ve üretilen hizmetleri veya malları almalarını sağlamak çok daha zorlamıştır. Bu nedenle tüm pazarlama faaliyetlerinin ve bunların içerdiği mesajlar da daha kolay algılanmayı sağlaması açısından bir araya toplanması gereği ve bir bütünlük ihtiyacı doğmuştur ki, bu noktada bilinçli tüketicilerin oluşturduğu bilgi çağının pazarlama stratejisi olarak müşteri odaklı yaklaşımın bir gereği olan bütünleşik pazarlama iletişimi ortaya çıkmıştır.

2. GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

İngilizce karşılığı entrepreneurship olan girişimcilik kavramı Culhane’nin belirttiği üzere 1755 yılında Fransız Cantillon’un belirsizlikleri göze alarak kazanç elde etmeyi planlayan yaratıcı ve sezgi sahibi bireyi tanımlamak için kullandığı, iş yapan anlamına gelen “entreprendre” kelimesinden türemiştir (Milli Eğitim Bakanlığı, 2008; akt. Ağca ve Yörük, 2006). Her ne kadar girişimciliğin tarihsel kökenleri kimi araştırmacılar tarafından maden devrine kadar dayandırılsa da modern anlamda girişimcilik sanayi devrimi ile ortaya çıkar (Ercan ve Gökdeniz, 2009). Hisrich ve Peters’in de belirttiği gibi ortaçağda risk almak zorunda kalmadan büyük üretim projelerini yöneten bireyleri tanımlamak için kullanılan girişimci kavramı 17. yüzyılda bir hizmet veya ürünü sunmak üzere kar ve zararları üstlenerek hükümetle sabit fiyatlı anlaşma yapan bireyleri ifade edecek şekilde anlam kazanmıştır (akt. Apak, Taşcıyan, Aksoy, 2010). Girişimcinin devletle yapmak zorunda kaldığı söz konusu bu anlaşma girişimcilik kavramına risk boyutunu kazandıran unsur olmuştur. 19. Yüzyıla gelindiğinde ise artan bilimsel bilgi ve coğrafi keşifler ile ticaretin oluşturduğu sermaye birikimi, sermayeci ile sermayeyi kullanan girişimci arasındaki sınırın artık iyice belirginleşmiş olduğu girişimcilik kavramına ivme kazandıran iki ana dinamik olarak karşımıza çıkar (Ercan ve Gökdeniz, 2009). Ancak girişimciler asıl önemini sanayi devriminden sonraki süreçte kazanacaktır.

1950’lerde ortaya çıkan işletme disiplini açısından önemli bir inceleme çalışma alanını işaret eden girişimcilik kavramı 1980’li yıllara kadar ekonomi alanında ilgi görmemiştir. 20. Yüzyılın başlarında girişimciliğin ekonomik teorisinin temellerini atan Joseph Schumpeter, girişimciyi yenilik yapan ve yeni teknolojiyi geliştiren bireyler olarak tanımlamış, girişimci davranışlarını ise yeni bir malın, servisin üretimi, yeni bir metodun geliştirilmesi, yeni bir pazarın oluşturulması, yeni bir hammadde kaynağının bulunması, endüstrinin yeniden yapılandırılması olarak beş başlık altında toplamıştır. Schumpeter’in yaratıcı yıkıcılık (creative destruction) olarak değerlendirdiği girişimciliğin yeni özelliğine ek olarak risk alma ve teknolojiyi takip ederek değerlendirme girişimcilik teorisi alanında çalışan uzman ve akademisyenlerce geliştirilen tanımlarda öne çıkan diğer özelliklerdir (Türkiye’de Girişimcilik, 2012).
Türkiye’deki girişimciliğin tarihsel gelişim süreci incelendiğinde Müftüoğlu’nun da belirttiği gibi karşımıza küçük girişimciler olarak değerlendirilebilecek esnaf ve sanatkarlar çıkar (akt. Apak, Taşcıyan, Aksoy, 2010). Anadolu Selçuklu Devleti ticareti desteklemek amacıyla Anadolu’nun her köşesine kervansaraylar inşa ederek, sigorta sistemi ile lonca teşkilatını kurarken daha sonraki Osmanlı Devleti ise lonca sisteminin bir devamı olarak görülebilecek ahi teşkilatını hayata geçirir (Ercan ve Gökdeniz, 2009). Ancak Dilsiz ve Kölük’ün de vurguladığı gibi gerileme dönemi ile birlikte sanayileşmeye ayak uyduramayan Osmanlı’nın son dönemlerinde ekonomik girişimciler olarak sahnede batıyla daha yakın ilişki ve bilgi alış verişi olan Yahudi, Rum ve İtalyan asıllı Türk vatandaşları vardır. Osmanlı Devleti’nden sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ilk yıllarındaki devletçilik anlayışının ekonomik politikaları şekillendirdiği dönem ise aslında girişimciliğin altyapısının hazırlanması bakımından önemlidir (Apak, Taşcıyan, Aksoy, 2010). Girişimciliğin Türkiye’deki gelişimi Öztürk’e göre beş ana dönemde özetlenebilir. Ona göre 1923 ile 1929 yılları özel teşebbüsün desteklendiği yıllar olurken, 1930 ile 1946 yılları arası özel girişimciliği ortaya çıkaran ve sermaye birikimini hedefleyen oluşumlardan bahsetmek mümkün olur. 1946 ile 1960 arası dönem ise liberal ekonomiye geçiş dönemi olarak adlandırılırken 1960 ile 1980 yılları arasında planlı ekonomi denemesi yapılmıştır. 1980’lerden günümüze uzanan süreç ise dışa açık liberal ekonomi dönemi olarak adlandırılır. Gürol ve Bal’ın da belirttiği gibi 1990’lı yıllarda devlet kurumu olarak kobilerin gelişmesini amaçlayan KOSGEB’in kurulması ile girişimcilik hareketi daha da artmaya başlar ( akt. Apak, Taşcıyan, Aksoy, 2010).

Günümüzde ise teknolojinin değişip gelişmesine paralel olarak değişen iletişim sistemleri ve iletişim anlayışları günlük hayatı, iş yapış pratiklerini kısaca bir bütün olarak toplumu, toplumun örgütleniş biçimini derinden etkilemiş ve yeni ekonomi modelleri ortaya koymuştur. Bilgi alışverişinin zaman ve mekandan özgürleştiği, sınırların ortadan kalktığı ve tüketicilerin bilinçlendiği bilgi toplumunda değişen söz konusu anlayışlar doğrultusunda doğan ve yeni ekonomi adını alan yapı girişimciliğe yeni boyutlar kazandırarak dijital girişimcilik ya da e-girişimcilik adını alır. Günümüzde girişimciler açısından yeni fırsatları bünyesinde bulunduran ve belirsizliklerle dolu yeni dünya girişimciye söz konusu engelleri bir rekabet stratejisine çevirerek karlı bir yatırıma dönüştürebileceği ortamı sunar (Serhateri ve Coşkun, 2006).



3. GİTTİGİDİYOR.COM ÖRNEĞİ
Amerikan menşeili dünyanın en büyük açık arttırma sitesi eBay’i model alarak 2001’de kurulan GittiGidiyor.com 7 milyon kayıtlı üyesi, 500 binden fazla günlük ziyaretçisi, 4 milyonu aşan anlık satış imkanı ve sıfır risk sistemi ile Türkiye’de en fazla tercih edilen online alışveriş sitelerinden biridir. Mayıs 2007’de örnek aldığı eBay tarafından hisselerinin %93’ü alınan GittiGidiyor.com eBay ailesine katılarak eBay’in Türkiye ayağı olmuştur. 2010 yılında İpsos KMG tarafından yapılan araştırma sonucunda GittiGidiyor.com Türkiye’nin en fazla sevilen online alışveriş sitesi olarak belirlenmiştir.3 Sitede giyim ve aksesuardan emlak veya otomobile kadar çeşitli kategorilerde pek çok ürünü almak veya satmak mümkündür. Site aracılığıyla ürün almak veya satmak için siteye üye olmak gerekir. Sitenin ana sayfasında o günün fırsat ürünleri yer almaktadır. Kullanıcı ister fırsat ürünlerini isterse ürün kategorilerinde arattığı ürünleri sepete ekleyerek alışverişe devam edebilir, izlemeye alabilir veya hemen satın alabilir.

Şubat 2001’de kurulan GittiGidiyor.com’un kurucuları Türkiye’de internet kullanımının hızla arttığı ve online alışverişin şüphe ile karşılandığı 2000’li yılların başında internet üzerinden yapılan alışverişin önündeki güven engelini fark ederek sitenin kurulmasından beş ay alışverişi daha güvenli hale getiren Sıfır Risk Sistemi’ni keşfedip geliştirirler. Sıfır Risk Sistemi sayesinde kullanıcının internet üzerinden yaptığı ödeme doğrudan satıcıya değil sitenin güvenli para havuzuna aktarılır. Güvenli para havuzundan satıcının hesabına aktarılması için ise alıcının onayı gerekmektedir. Ürününü teslim alan alıcının teslim aldığı ürünün sağlam olduğunu teyit etmesi üzerine satıcıya teslimattan sonraki üç gün içinde onay vermesi gerekir ve böylece güvenli alışveriş gerçekleşmiş olur. Sitenin bu noktada rolü satıcıyı sanal bir ortamda alıcı ile buluşturmak ve akabinde gerçekleşecek alışverişte adeta tarafsız bir hakem gibi güvenli alışverişe ortam hazırlamaktır.

Tüketiciden tüketiciye bir açık arttırma sitesi olarak kurulan GittiGidiyor.com 2003 yılında dünyada ilk olacak şekilde açık arttırmada taksit sistemini uygulamaya koyar. Alıcılar ile satıcılar arasında köprü kuran aracı durumundaki site 2004 yılında sabit fiyatlı satış formatını uygulanmaya başlar. Böylece sitede hem sabit satış formatı hem de açık arttırma formatı aynı anda hakim olur. Aynı yıl hayata geçen bir diğer uygulama ise satıcıların kendi dükkanlarını GittiGidiyor.com bünyesinde oluşturabilmelerine olanak sağlayan sanal dükkan uygulamasıdır. Satıcılar belirli bir ücret ödeyerek GittiGidiyor.com’dan sanal dükkan alanı kiralayabilmekte ve ürünlerini toplu olarak bu alanda sergileyebilmektedirler. Sanal dükkanlar ile mekan, zaman kısıtının olmadığı ve tüketiciye bir tık kadar uzakta olan GittiGidiyor.com satıcıya sayfa tasarımını kendisinin yapabileceği, kendine özgün görsel tasarımı olan sanal platformlar sunmuş olur. Aynı zamanda sitede dükkan açan satıcı dükkanın adını içeren GittiGidiyor.com uzantılı bir web adresine sahip olur ve dükkana giren alıcı sayfada bulunan arama çubuğu ile yine aynı dükkanda ürün aratabilir. Alıcılar açısından bakıldığında ise aynı satıcıya ait daha fazla ürün çeşidine ulaşabilen alıcı tanıdığı, daha önce alışveriş yaptığı dükkanlardaki diğer ürünlere de ulaşabilme imkanına sahip olur.

3.1. GittiGidiyor.com’un Bütünleşik Pazarlama İletişimi Faaliyetleri

İletişimin tüm biçimlerinin bir arada planlanmasını gerektiren bütünleşik pazarlama iletişimi satın alma davranışlarını etkilemek üzere geliştirilmiştir ( Büyükbaykal, 2012). Kotler’e göre bütünleşik pazarlama iletişimi “daha iyi iletişim sürekliliği ve daha büyük satış etkisi” üretmektedir (akt: Büyükbaykal, 2012). Diğer bir ifade ile bütünleşik pazarlama iletişimi, hedef kitlelerde ortak bir duyuş, düşünüş yaratarak satışı arttırmak amacıyla, kullanılan her mecrada birbirini destekleyecek entegre mesajlar verme anlayışı üzerine kurulmuştur. Bütünleşik pazarlama iletişimi uygulama alanları ise reklam, satış geliştirme, pazarlama halkla ilişkiler, kişisel satış, doğrudan pazarlama ve satın alma noktası olmak üzere altı ana başlık altında toplanabilir.

Başarılı bir bütünleşik pazarlama iletişiminin gerçekleştirilmesi her adımda müşteri odaklı olmayı gerektirmekle birlikte verilmek istenen mesajın hedef kitle tarafından istenildiği biçimde algılanıp algılanmadığının ölçülmesini, müşterilerle sürekli olarak interaktif bir şekilde iletişim içerisinde olmayı ve teknoloji destekli iletişimin tüm unsurlarının en iyi ve etkin şekilde kullanılmasını gerektirmektedir.

Tüm bu unsurların uygulanmasında dikkat çekici bir başarı elde etmiş dijital girişimcilik örneklerinden biri olan GittiGidiyor.com’un kullandığı bütünleşik pazarlama iletişimi uygulamaları iş ortaklığı programı bannerları, televizyon reklamları, internet viralleri, bilgilendirme mailleri ve sosyal medya başlıkları başlıkları altında incelenecektir. Ancak çalışmada GittiGidiyor.com’un iletişim faaliyetlerine genel bir bakış sunabilmek adına doğrudan satışı arttırma amacı gütmeme özelliği nedeniyle bütünleşik pazarlama iletişimi kapsamına girmeyen ve kurumsal iletişim bağlamında değerlendirilmesi gereken kurumsal sosyal sorumluluk projelerine yönelik gerçekleştirilen iletişim faaliyetleri ile GittiGidiyor.com’un kurumsal bloğuna da yer verilmiştir. Zira bütünleşik pazarlama iletişiminden farklı olan kurumsal iletişim bütünleşik pazarlama iletişimi ile bir sinerji oluşturmaktadır.



İş Ortaklığı Programı Bannerları: GittiGidiyor.com 2005 yılı Ağustos ayında hayata geçirdiği program sayesinde anlaşmalı olduğu sitelerde bannerlarını yayınlatmaya başlamış ve tıklanan her banner için site sahibine ödeme yaparak stratejik ortaklık anlayışını geliştirmiştir. GittiGidiyor.com’un kurucularından Burak Divanlıoğlu’nun sitenin kuruluşundan itibaren en fazla fayda sağlayan sistem olarak tanımladığı, kazan kazandır anlayışına dayanan program kapsamında çeşitli sitelerde ürünleri sergileyen bannerlar iş ortaklığı yapılan sitenin tasarımına uygun hale getirilebilmektedir.4 Söz konusu bannerlar Nurhan Babür Tosun’un belirli bir kişi da kurumun bedelini ödeyerek kitle iletişim araçları ile bir fikrin, malın ya da hizmetin duyurumu olarak tanımladığı reklam bağlamında değerlendirilebilir (akt: Tümbek Tekeoğlu, 2013).

Televizyon Reklamları: GittiGidiyor.com 2005 yılı Kasım ayında internet üzerinden açık arttırma fikrinin vurgulandığı ilk televizyon reklam kampanyası başlamıştır. Her ne kadar çeşitli sitelerde banner yayınlamak sureti ile gerçekleştirilen iletişimden kopuk gibi görünse de televizyon reklamları kullanıcının, gezdiği sitelerde rastladığı GittiGidiyor.com bannerlarını tıklamasında itici güç olur. Başka bir ifade ile televizyonda GittiGidiyor.com’un reklamını gören kullanıcı direkt GittiGidiyor.com’a giriş yapmaz, ancak herhangi bir sitede rastladığı banner kullanıcının zihninde GittiGidiyor.com’a yönelik açılan kutucuğu aktive eder ve kullanıcı siteye yönelir.

İnternet Viralleri: GittiGidiyor.com’un iletişim faaliyetlerinde internet kullanımının yaygınlaşması ile hayatımıza giren ve yeni nesil bir reklam yöntemi olan viral reklamlar önemli yer tutmaktadır. 2008 yılında “Ah Anam Lahanam” ismi verilen viral reklam daha önce çeşitli şarkıların sözlerini değiştirerek internette meşhur olmuş üç gencin “Sevdam Ağlıyor” isimli şarkının sözlerini eğlenceli sözlerle değiştirip söylemeleriyle gerçekleşir. Marka bilinirliğini pekiştirmek ve markaya yönelik sempatik, eğlenceli bir algılama oluşturmak fikri üzerine kurgulanan viral sadece internet ile sınırlı kalmayıp ekibin televizyon programlarına konuk olmaları ve videoya yönelik haberlerin yazılı basında yer alması ile diğer mecralara da sıçramıştır.5 Ancak doğrudan satış amacı olmayan söz konusu viral bütünleşik pazarlama iletişiminden ziyade kurumsal iletişim bağlamında değerlendirilmelidir.

GittiGidiyor.com’un 2009 yılında “Fulya’nın İntikamı” isimli çalışma ise sitenin gerçekleştirdiği bir başka başarılı viral reklamdır. Sevgilisi tarafından terk edilen bir genç kızın sevgilisinden intikam almak üzere sevgilisi için önemli olan eşyaları açık arttırmaya sunması fikrinden hareket eden viral marka bilinirliğini ile sitedeki kayıtlı kullanıcı sayısını arttırmak, siteye yeni ziyaretçi kazandırmak amacıyla yola çıkmıştır. Bu bağlamda “Ah Anam Lahanam” isimli viral çalışmadan farklı olarak bütünleşik pazarlama iletişimi kapsamına giren viral çalışma ulusal bazda yayın yapan pek çok kanalın ana haber programı ile ulusal gazetelerde haber konusu olarak görünürlük kazanmıştır. İletişim faaliyeti sonucunda bir ay içinde 4.750.000 kişiye ulaşan video bloglar üzerinden 6.300 farklı blog yazısına konu olarak sanal dünyada da hakkında konuşturmayı başarmıştır. Kullanıcılar tarafından videoya 47 cevap videosu çekilen viral kampanya sayesinde yeni kayıtlı üye sayısı %97 artmıştır.6



Bilgilendirme Mailleri: GittiGidiyor.com yaş, cinsiyet gibi demografik özellikler ile kullanıcının sitedeki pozisyonunu göz önünde alarak segmente ettiği üyelerine ilgili olabileceklerini düşündüğü ürün veya duyurulara yönelik doğrudan pazarlama kapsamında değerlendirilebilecek bilgilendirme mailleri göndermektedir.

Sosyal Medya: GittiGidiyor.com’un site ile eşgüdümlü olarak yönetilen Twitter, Facebook, Pinterest ve LinkedIn üyelikleri bulunmaktadır. Facebook ve Twitter hesaplarında sitede yer alan ürünleri paylaşan GittiGidiyor.com aynı zamanda kullanıcı sorularını da yanıtlamaktadır. 2009 yılında gerçekleştirilen Fulya’nın intikamı isimli viral reklamda da sosyal medya etkin kullanılmış ve hatta bir gün içinde 68.000 arkadaşlık teklifi alan Fulya adına bir Facebook hesabı açılmıştır. Özetle, sosyal medya GittiGidiyor.com tarafından hem pazarlama halkla ilişkiler hem de kurumsal halkla ilişkiler amaçlı kullanılmaktadır. Ancak kurumsal halkla ilişkiler amaçlı yürütülen iletişim faaliyetleri bütünleşik pazarlama iletişimi dışındaki bir alana işaret eder.

Kurumsal Blog: GittiGidiyor.com’un kullanıcılarıyla görüş alışverişinde bulunabileceği bir buluşma noktası olarak tasarladığı kurumsal blogta GittiGidiyor.com’a veya sektöre yönelik bilgiler paylaşılmaktadır. Kurumsal iletişim açısından önemli olan blog, GittiGidiyor’daki sanal dükkanları online arama motoru Google’da üst sıralara çıkarmanın ip uçlarından sektöre yönelik analizlere ve GittiGidiyor.com’un kurumsal haberlerine kadar kullanıcıya geniş yelpazede bilgi sunmakta, paydaşlar ile iletişimi gerçekleştirmektedir. Kurumsal blog ağırlıklı olarak bütünleşik pazarlama iletişimi kapsamı dışında değerlendirilmelidir.

Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri: GittiGidiyor.com “yapacağınız her alışverişle sosyal sorumluluk projelerine katkıda bulunun” çağrısı ile çeşitli sivil toplum örgütlerinin projelerine sayfasında yer vererek desteklemektedir. Örneğin, 2008’de gösterime giren Aşk-ı Memnu dizisinin kostümlerini sitede Tema Vakfı yararına açık arttırmaya sunan proje çeşitli alışveriş bloglarında hakkından söz ettirmiştir. GittiGidiyor.com’un bu ve bunun gibi sosyal sorumluluk projelerde misyonu projeye ücretsiz alan sağlayarak proje kapsamındaki ürünleri kullanıcı ile buluşturmak olmuştur. Aynı şekilde internet viralleri başlığı altında ele alınan “Ah Anam Lahanam” isimli viral çalışmasında kullanılan eşyalar yine GittiGidiyor.com üzerinden TOÇEV yararına açık arttırmaya çıkarılmıştır. Projelerin duyurulmasında sosyal medya platformları, İş Ortağı Programı kapsamındaki sitelerde yayınlanan bannerler ile kurumsal blog eşgüdümlü olarak kullanılmıştır ve kullanılmaya devam etmektedir. Daha önce de ifade edildiği gibi kurumsal sosyal sorumluluk iletişim faaliyetleri bütünleşik pazarlama iletişimi dışında yer almaktadır.

4. SONUÇ

Girişimcilik ekonomik büyümenin en önemli aktörlerinden birisi olarak kabul edildiğinden, ekonomik hayatımızda girişimciliğin teşvik edilmesi ve girişimcilik için gerekli ortamın yaratılması uluslar için kritik başarı faktörlerinin başında gelmektedir. Günümüzde ise bilgi alışverişinin zaman ve mekandan özgürleştiği, sınırların ortadan kalktığı ve tüketicilerin bilinçlendiği bilgi toplumunda değişen söz konusu anlayışlar doğrultusunda doğan ve yeni ekonomi adını alan yapı girişimciliğe yeni boyutlar kazandırarak dijital girişimcilik ya da e-girişimcilik adını alır. İçinde bulunduğumuz bilgi toplumunda iletişimdeki teknolojik gelişmeler sayesinde bilginin her yerden çok çabuk ulaşabilmesi bilinçli tüketiciler yaratmış ve aynı zamanda bireylerin gün boyunca bilgi bombardımanına maruz kalmalarına da sebebiyet vermiştir. Buna paralel olarak firmalar için hedef kitlelerini ve/veya müşterilerinin dikkatini çekmek, onları ikna etmek ve üretilen hizmetleri veya malları almalarını sağlamak çok daha zorlamıştır. Bu nedenle tüm pazarlama faaliyetlerinin ve bunların içerdiği mesajlar da daha kolay algılanmayı sağlaması açısından bir araya toplanması gereği ve bir bütünlük ihtiyacı doğmuştur ki, bu durum pazarlamada müşteri odaklı yaklaşımın bir gereği olan bütünleşik pazarlama iletişimini işaret etmektedir.

Sanal ortamda girişimciliğin ve bütünleşik pazarlama iletişimi uygulamalarının başarılı örneklerinden birisi olarak Gittigidiyor.com oldukça dikkat çekmektedir. Etkin bütünleşik pazarlama iletişimi uygulamalarının sonucunda, kısa sayılabilecek bir zaman dilimi içerisinde hedef kitlesinin dikkatini çekebilmiş, kendisini sürekli olarak hedef kitlesinin ihtiyaçlarına ve beklentilerine göre yenilemeyi ve geliştirmeyi başarabilmiştir. Aynı şekilde bütünleşik pazarlama iletişimi faaliyetlerini kurumsal iletişim faaliyetleri ile destekleyerek yabancı yatırımcıların dahi dikkatini çekmiş, sanal ortamda kendi konusunda uluslararası pazarda en önemli aktörlerden birisi olan e-bay tarafından satın alınmıştır. Bu satın alım, şüphesiz Gittigidiyor.com’un girişimcilik başarısını teyit eder niteliktedir. Gittigidiyor.com örneğinde olduğu gibi dijital girişimcilikteki başarı hikayelerinde teknoloji destekli iletişimin rolü oldukça büyük bir önem arz etmektedir.

KAYNAKÇA

AĞCA, V. ve Yörük, M., (2006), “Bağımsız Girişimcilik ve İç Girişimcilik Arasındaki Farklar:Kavramsal Bir Çerçeve”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, C.8, S.2, 158.


APAK, S., Taşcıyan, H., K. ve Aksoy, M. (2010), “Girişimcilik ve Sermaye Tedarik Yöntemleri”, Papatya Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul, 17-26.

ERCAN, S. ve Gökdeniz, İ. (2009), “ Girişimciliğin Gelişim Süreci ve Girişimcilik Açısından Kazakistan” Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, S. 49, 60-65.


Milli Eğitim Bakanlığı, (2008), “Pazarlama ve Perakende: Perakendeci Türleri”, MEGEP Ankara, 4.

TEKEOĞLU, T. A. Ş., (2013) “Bütünleşik Pazarlama İletişimi İle Kadın Girişimciliği ve KAGİDER’in İncelenmesi” Öneri Dergisi, C. 10. S.39, 57.

Türkiye’de Girişimcilik, (2012), Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği, 34-37.
SERHATERİ, A. ve Coşkun, E. (2006), “ Girişimcilikte Elektronik Ticaretin Önemi” Uluslararası Girişimcilik Konferansı Kongreler Dizisi 11, 115.

İnternet Kaynakları
http://www.gittigidiyor.com/hakkimizda/tarihce (Erişim Tarihi:06.09.2013).
http://de.slideshare.net/vikivik/basarl-kampanyalar-4129-ah-anam-lahanam-casesutdy-presentation (Erişim Tarihi:06.09.2013).
http://www.metacafe.com/watch/887667/gittigidiyor_com_ba_ar_hikayesi_burak_divanl_o_lu/ (Erişim Tarihi: 06.09.2013).
http://www.youtube.com/watch?v=qstt3eA82CI (Erişim Tarihi:06.09.2013).

http://journals.istanbul.edu.tr/tr/index.php/iletisim/article/viewFile/13626/12842 (Erişim Tarihi:06.09.2013).


http://e-dergi.marmara.edu.tr/index.php/oneri/article/view/307/pdf_133 (Erişim Tarihi:06.09.2013).



1 Yrd. Doç.Dr., Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü

cengizerdal@sakarya.edu.tr



2 Arş. Gör., Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü

dkarsu@sakarya.edu.tr



3 http://www.gittigidiyor.com/hakkimizda/tarihce (Erişim Tarihi: 06.09.2013)

4 http://www.metacafe.com/watch/887667/gittigidiyor_com_ba_ar_hikayesi_burak_divanl_o_lu/ (Erişim Tarihi: 06.09.2013)

5 http://de.slideshare.net/vikivik/basarl-kampanyalar-4129-ah-anam-lahanam-casesutdy-presentation (Erişim Tarihi: 06.09.2013)

6 http://www.youtube.com/watch?v=qstt3eA82CI (Erişim Tarihi: 6.09.2013)


Yüklə 59,23 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin