Ümid edirik ki, bu kitab həqiqətsevər insanların belə bir bərəkətli süfrədən faydalanması üçün uyğun şərh və yardımçı olacaqdır

Uzun-uzadı arzular

Arzu və ümid mehriban Allahın insana əta etdiyi bir ne`mətdir. Əgər arzu və ümid olmasaydı, insan heç vaxt bir işə maraq göstərməz, çalışmazdı.

Rəvayət olunur ki, sahədə şum edən qoca kişini görən Həzrəti İsa (ə) əlini qaldırıb belə dua etdi: “Pərvərdigara! Bu qocanın arzu və ümidini bir an saxla.” Dua qəbul olan kimi qoca əlindəki beli yerə qoyub, ağacın kölgəsində uzandı. Bir neçə saat keçsə də qoca yerindən tərpənmirdi. Yalnız Həzrət İsa (ə) duasını geri götürdükdən sonra qoca işinə davam etməyə başladı.²⁹⁰

Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Arzu mənim ümmətim üçün bir rəhmətdir. Əgər arzu olmasa, heç bir ana övladına süd verməz və heç bir əkinçi bir ağac əkməz.”²⁹¹ İmam Səccad (ə) belə dua edir: «Pərvərdigara! Səndən ən doğru arzunu istəyirəm.»²⁹²

Elm mərtəbəsinə yüksəlmək, əxlaqi dəyərlər əldə etmək, bəndəlik zirvəsinə ucalmaq, xalqa xidmət etmək, məscid tikmək, yol çəkmək, kitabxana yaratmaq imana dəlalət edən ali arzulardandır. Amma insanın arzuları yalnız dünyaya aid olsa və həddini aşsa, rahatlığını əlindən alar, onu tamah, təkəbbür kimi günahlara sövq edər. Həzrət Əli (ə) buyurur: “Arzular ilğım kimidir. Ona baxan aldanar, ona ümid edən əliboş qalar”; “Arzu hiyləgər, yalançı və ziyanvericidir”; “Arzular bəsirət gözünü bağlayar”; “Arzu qafillərin qəlbində şeytani bdir padşahdır.”²⁹³

Həzrət Musa (ə) münacat zamanı Allahın belə buyurduğunu eşitdi: “Ey Musa! Dünya arzularını uzun etmə ki, qəlbini bərkidər. Qəlbi bərkiyən isə Məndən uzaqdır.”²⁹⁴

İmam Sadiq (ə) «Ərəfə» gününün duasında Allaha belə ərz etdi: “Sənə insanı üstün axirətdən uzaqlaşdıran dünyadan, üstün ölümdən məhrum edən həyatdan, üstün əməllərin qarşısını alan arzulardan pənah gətirirəm.”²⁹⁵

Həzrət Əli (ə) buyurur: “Ölüm qılıncıyla dostlardan ayrılacağına, torpağa sakin olacağına, sorğuya çəkiləcəyinə qoyub getdiklərindən ehtiyacsız olacağına, qabaqcadan göndərdiklərindən faydalanacağına əmin olan şəxs arzularını qısaldıb, sə`ylərini artırmalıdır.”²⁹⁶

Uzun-uzadı arzular insana ağır zərbələr vurub onu ilahi feyzlərdən məhrum edir. İnsan doğulduğu gündən başlayaraq münbit torpaq kimi bəhrə vermək iste`dadına malikdir. Əgər bu iste`dad min bir günahla məhv edilməsə, Allahın rəhmət yağışından faydalanaraq iman, gözəl əxlaq və saleh əməl kimi çiçəklər yetirəcəkdir.

“Ə`raf” surəsinin 58-ci ayəsində buyurulur: “Pak bir məmləkətin bitkiləri Rəbbinin izni ilə çıxar. Pis bir məmləkətin bitkiləri isə həm çox çətinliklə həm də az bitər.” İnsan düşüncəsini hörümçək toru tək bürümüş arzular onun qavrayış bacasını qapayır və həqiqətlərə diqqət yoluna sədd çəkir. Beləcə insan Allahın zikrindən və axirət hazırlığından məhrum olur. Doğrudan da, arzular girdabında çabalayan, yalnız dünya ne`mətlərinə çatmaq barədə düşünən insan Allah, Qiyamət, saleh əməl və tövbə haqqında düşünə bilərmi?!

Həzrət Peyğəmbər (s) mühüm bir rəvayətdə buyurur: “Sizin üçün iki şeydən qorxuram: nəfs istəyinə tabeçilik və uzun-uzadı arzular. Nəfs istəyinə tabeçilik insanı həqiqətdən uzaqlaşdırır, uzun-uzadı arzular isə axirəti yaddan çıxarır.”

Axı arzulardan ömrə nə fayda,

Sütunlar titrəyir bu boş sarayda.

Qul ol o kəsə ki, dövrün gedişi

Keçirməyib ona pis-pis vərdişi.

Aldanma İblisin şirin və`dinə

Haqdan müjdələr var qalsan qeydinə.

Bu dünyada durmaq yaraşmaz pirə

Aldanıb dayanan dönər əsirə.

Gör kimlər çağırır səni bəqadan,

Şeytana uyası ağılsız insan.

Arzular faydasız, əməl köməkçi,

Saleh əməl yoxsa, arzular nəçi?!

Çəkmə dünya qəmin, eşit sözümü

Aldanmazsan Haqqa tutsan üzünü.

Nə damaq qalası, nə damaqda dad,

Hər kəs gözləyəsi əməldən imdad.

Dəyişkən vücuddan gözləmə vəfa,

Hər kim gözləmişsə qazanmış cəfa.

Uyma qızılgülün təbəssümünə

Qulaq ver bülbülün qəmli səsinə.

Özümdən də vəfa görmədim inan,

Ucaldan o oldu yıxılan zaman.

İnsan səadəti üçün çox qorxulu olan uzun-uzadı arzulardan qurtarmaq üçün Qur`an və Əhli-beyt (ə) xəbərlərini mütaliə edib tarixi əhvalatlarla tanış olmaq, qəbiristanlığa gedib qəbirlərdə yatanlar haqqında düşünmək çox faydalıdır. Bəli, qəlb arzular ilğımına büründüyü vaxt insan dünya və axirət faydalarından, hətta elm və biliyin səmərələrindən belə məhrum olur.