Umid Hamroyev
@Ona_tili_va_adabiyot_N1
40. Navoiy ishqni tavsiflab qaysi asarini yozgan? “Layli va Majnun ”
41. Ishq odamning nima qiladi deya ta’riflaydi? «Majnun sifat aqlin olib Laylo qilur»,
yana davomidan ta’kidlaydi – «Olloh haqqi bu so‘zlarni yolg‘oni yo‘q».
42. Yassaviy nimani inson kamlotiga xalaqit beruvchi yovuz va yarmas kuch deydi?
Nafsni
43. Nafsga Yassaviy qanday sifatni qo’llaydi? «shum» sifati beriladi. Shuningdek, shoir
«nafsi bad», «nafs yo‘li», «nafs ilgi» singari istioralarni ham qo‘llaydi. Adib
to‘g‘ridan to‘g‘ri nafsga qarshi kurashni, uning yo‘rig‘iga yurmaslikni targ‘ib qiladi.
44. Nafs yo‘lig‘a kirgan kishi rasvo bo‘lur, Yo‘ldan ozib, toyib, to‘zib gumroh
bo‘lur. Yotsa, qo‘psa shayton bilan hamroh bo‘lur, Nafsni tepkil, nafsni tepkil, ey
badkirdor. She’r muallifi kim? Yassaviy
45. Ahmad Yassaviy she’riyatining keng tarqalishi va xalq orasida sevib
o‘qilishining asosiy sabablaridan biri nimada? uning xalq og‘zaki ijodiga nihoyatda
yaqinligidadir. Hikmatlar, asosan, qanday shklda yozilgan? to‘rtlik va murabba’
shaklida bitilgan.
46. Tasavvuf bosqichari: shariat, tariqat, ma’rifat, haqiqat
47. «Shariatsiz tariqatga kirib bo‘lmas», «Tariqatga shariatsiz kirganlarni, Shayton
kelib imonini olur ermish» yoki «So‘finaqsh bo‘lding valek hargiz musulmon
bo‘lmading» kabi misralarni kim yozgan? A. Yassaviy
48. Insonning so‘zi amaliga, tashqi ko‘rinishi ichki olamiga mos kelishi lozim.
Tashqaridan qaraganda odam taqvodor so‘figa o‘xshash – so‘finaqsh bo‘lishi, lekin u
amalsiz bo‘lishi mumkin, bundaylarga Yassaviy tanbeh berib «hargiz musulmon»
bo‘lmading degan shoir kim? A. Yassaviy
49. Ahmad Yassaviy she’riyatidagi obrazlar tizimi ham tasavvuf ta’limoti hamda
xalq og‘zaki ijod an’analari bilan chambarchas bog‘lanib ketgan.
50. Pir, darvish, oshiq, obid, oqil, zohid, ishq, tolib, ummat, rasul, shayton, iymon
kabi obrazlar bevosita qanday obrazlar sanaladi. Sharq diniy-islomiy falsafasi,
tasavvufiy obrazlardir.
51. yo‘l, rabot, karvon, o‘q kabilarchi? Bular esa og‘zaki ijod an’analari bilan
aloqadordir.
Zohid bo‘lma, obid bo‘lma, oshiq bo‘lg‘il,
Mehnat tortib ishq yo‘lida sodiq bo‘lg‘il,
Nafsni tepib, dargohiga loyiq bo‘lg‘il,
Ishqsizlarni imoni yo‘q ham joni yo‘q.
52. Ahmad Yassaviy bunday she’rlarida so‘zlar takrori ohangdoshlikni nihoyatda
kuchaytiradi va o‘quvchiga estetik zavq beradi.
53. Adib hikmatlarining qaysi vaznda yozilgani ham ularni og‘zaki ijodga
yaqinlashtiradi. barmoq vaznida
Atoyi
1. Ushu fikr kim haqida: “XV asrda Balxda tug‘ilgan. Atoyining hayot yo‘li,
shaxsiyati haqida ma’lumotlar juda kam. U asli Ahmad Yassaviylar nasabiga
mansub bo‘lgan Ismoil Ota avlodlaridan. Samarqand, Buxoro va Balxda
yashagan. Mirzo Ulug‘bek saroyida xizmat qilgan” ? Atoyi
2.
Atoyi xalq adabiyotini chuqur adabiyotlarini chuqur o‘rgangan.
turkiy,fors va arab Turkiy va fors tillarida ijod qilgan.
|