Umumiy psixologiya

7. Shaxs fidoyilik tuyg’usini psixologik basholash 
Umumiy psixologiya asoslarini puxta egallash orqaligina har bir shaxsda
yuksak shis-tuyg’ular, mehnatga ijobiy munosabat, ijtimoiy faollik, komfort
shislarini shakllantirish mumkin. o’zini o’zi anglash va milliy ongni qaror toptirish
orqali mehnatsevar, vatanparvar, fidoiy insonlarni tarkib toptirish lozim. Bozor
iqtisodiyotining birmuncha murakkab mexanizmlari qay yo’sinda ishlashini
tushunib yetish, muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsata olish uchun nimalar qilish
zaruratini anglash, unga to’g’ri yo’l topa bilish shaxsdan muayyan yuksak tuyg’u
hamda xislatni taqozo etadi.
Hozirgi ijtimoiy mushitda shaxslararo munosabatlar silsilasida "birdamlik
ruhi" va "mushtaraklik tuyg’usi" singari hamkorlik faoliyatini yo’lga qo’ishning
samarali usullari va uslublari psixologiya fanida ishlab chiqilshiga qaramay,
bugungi kun talabiga javob beradiganlari yetarli emas.
Umumiy psixologiya fanida xalq xo’jaligi tarmoqlarini tashkil qilish va
ularni boshqarish jarayonida "inson-texnika" tizimdan tashqari ("inson-tabiat",
"inson-obraz" singari yondashish bundan istisno) munosabatlari muhim ahamiyat
kasb etish, ularning tashlili ko’p jishatdan empirik, amaliy, miqdoriy, tatbiqiy
ma'lumotlarga asoslanishi muayyan darajada yoritilganligiga qaramay, Hozirgi
davrda
"inson-inson",
"inson-jamoa",
"jamoa-inson",
"jamoa-jamoa"
munosabatlarining boshqaruv imkoniyatlarini tekshirish talab qilinadi.
Xo’jalikni boshqarishning yangi qonuniyatlari, mexanizmlari, omillari
ijtimoiy
manbalari,
shaxslararo
munosabat
usullari,
yakka
shaxsning
ijtimoiylashuvi xossalari, rashbar va tobe kishilar o’zaro muomalasining maromi,
nizoli vaziyatlarning oldini olish, mazkur jarayonda iliq psixologik mushitning
roli, ishlab chiqarish samaradorligini oshirishning imkoniyatlariga doir empirik va
metodologik materiallar to’plashning qulay hart-haroiti yuzaga keladi.
Shuni aloshida ta'kidlab o’tish joizki, xo’jalik yoki muassasini boshqarish
uchun rashbar quyidagilarga asoslanishi kerak:
-demokratik desentralizm (mashalliy boshqaruv ustunvorligi);
-boshqaruvda yakkaboshchilik;
-siyosiy, iqtisodiy, ma'naviy, ma'rifiy ma'muriyatda xo’jalik yuritishning birligi;
-xo’jalik shisobining oqilligi;
-ommaning boshqaruv jarayonida faol qatnashuvi;
-hamkorlik faoliyatining ishtirokchilarini ma'naviy va moddiy jishatdan
rag’batlantirish;
-kadrlarni tayyorlash, tanlash va joylashtirish jarayonlarida psixodiagnostikaga
asoslanish.

---

Mehnat va ta'lim jarayonlari boshqaruv predmeti hamkorlik faoliyatida

shaxsning xulqiga va ongiga guruhiy ta'sir o’tkazishning xususiyatlarini, rashbar
bilan ijrochi o’rtasidagi muomala maromini tekshirish, shaxslararo munosabatlar
bosqichlari, shakllari va ruhiy mushitni ta'minlash mexanizmlari tadqiq etishdir.
Xuddi shu sababdan shaxs xislatlarini o’lchash tizimini yaratish dolzarb
muammolardan bir shisoblanib, ularning ayrim ko’rinishlarini amaliyotga tavsiya
qilish muhim ahamiyat kasb etadi. Shaxsning fidoiyligi jamiyat taraqqiyoti, vatan
gullab yashnashi uchun muhim ahamiyatga ega bo’lib, altruizm tushunchasiga juda
yaqin turadi.