Umumiy tilshunoslik
Yüklə 0,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Appoloniy Diskol (e. II asri 1-yarmi) –yunon tili sintaksisi bo‘yicha
«Sintaksis haqida» asarini yozgan.
Rim tilshunosligi yunonlar erishgan barcha yutuqlarni tahrir qilish va tartibga keltirish bilan shug‘ullandi. Rim grammatiklaridan Mark Terentiy Varron, Donata, Prissianlar lotin tilini o‘rganishdi va grammatikasini yaratishdi. O‘rta asrlarda got, arman, irland, qadimgi ingliz va slavyan tillarining yozuv tizimi paydo bo‘lgan va lotin tili o‘lik tilga aylanib bo‘lgan bo‘lsa-da, lotin grammatikasining barcha tillar uchun umumiy hisoblanib, qoidalari va tushunchalari yangi tillar grammatikasiga ko‘chirilar edi. Natijada, boshqa tillarning o‘ziga xosligi yo‘qolib, lotin tilidagi atamalar barcha tillarning grammatikalari tarkibiga kirib ketdi. Atamalarning asosiy qismining lotin yoki grek tilidaligining asosiy sababi ham shunda. Antik davr tilshunoslarining nomlar to‘g‘risidagi munozaralari o‘rta asrlarda ham davom ettirilib, ular falsafiy realizm va nominalizm ta’limotlari nomini oldi. Rim tilshunosligida ruhoniy yepiskop Anselm (1033-1109) boshchiligidagi realistlar faqat umumiy tushunchalar mavjud, Rossellin (1050-1110) real buyumlar ularning soyasi deb hisoblashar, yetakchiligidagi nominalistlar esa aksincha borliqda konkret buyumlar mavjud, insonlar faqat o‘z tasavvurlaridagina ushbu xususiyatlarni umumlashtiradilar, der edilar. Per Abelyar (1079-1142) boshchiligidagi konseptualistlar mo‘tadil nominalistlar deb atalib, umumiy
tushunchalar alohida mavjud bo‘lmaydi, ular real mavjud narsa-predmetlar xususiyatlarini aks ettirish orqali hosil qilinadi, degan haqiqatga mos g‘oyani ilgari surganlar.
Yüklə 0,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|