Umumiy tilshunoslik

generativ lingvistikani yuzaga kelishiga olib keldi.  Shuningdek, tilshunoslikdagi 

variantlilik  nazariyasi,  invariat  atamasi,  tilshunoslikda  keng  qo‘llanayotgan 

statistik  metodlar    matematika  ta’sirida    vujudga  kelgan  bo‘lib,  ular  EHM 

yordamida turli tillarga tarjima  matnlarini, lug‘atlarini yaratish, chastotali lug‘atlar 

tuzish,  matnni  muayyan  tartibga  solish    kabi  amaliy  vazifalarni    bajarishda 

nihoyatda katta ahamiyatga ega bo‘lib bormoqda.  

 

Asosiy tushunchalar: 

Lingvopoetika  –  lingvistik  birliklarning  badiiy-estetik  vazifalari,  tilning 

konnotativ funksiyasini o‘rganadi.  

Psixolingvistika  –    insonlarning  bir-biriga  axborot  berish  va  bir-biridan 

axborot qabul qilish  jarayonini  o‘rganuvchi yo‘nalishi.    

Etnolingvistika  -  grekcha  “etnos“  xalq,  qabila  so‘zlaridan  olingan  bo‘lib,  til 

amaliyoti va rivojlanishida etnomadaniyat, etnopsixologik omillarni o‘rganish.  

Matematik  lingvistika  -  til  birliklarini  matematik  tavsiflash  usullarini  ishlab 

chiqish va o‘rganish bilan shug‘ullanadigan fan.   

Sotsiolingvistika - tilshunoslikning tilning ijtimoiy  mohiyati va vazifasi, tilga 

sotsial omillarning ta’siri kabi masalalar bilan shug‘ullanuvchi  yo‘nalishi.  

Mentalingvistika  -tilshunoslikning  til  va  tafakkur  munosabatini  o‘rganadigan 

yo‘nalishi. 

Neyrolingvistika  -  nutqiy  faoliyatni  bosh  miya  mahsuli  sifatida  o‘rganuvchi 

tarmog‘i.  

    

   

Foydalanilgan adabiyotlar 

1.  Лурия А.Р. Основные проблемы нейролингвистики. – М. : МГУ, 1975.  

---

2.   Фердинанд де Соссюр. Труды по языкознанию. –М., 1977.  

3.  Рождественский Ю.В. Типология слова. – М., 1969.  

4.  Кодухов В.И. Общее языкознание. – М., 2010. 

5.  Амирова Т., Олховиков Б.А., Рождественский Ю.В. Очерки по истории 

лингвистики. –М., 1975. 

6.  Irisqulov M.T. Tilshunoslikka kirish. –T., 2009.  

7.  Usmonov S. Umumiy tilshunoslik. –T., 1972. 

8.  Baskakov  N.A.  va  boshqalar.  Umumiy  tilshunoslik.  –Toshkent,  O‘qituvchi, 

1979.    

9.  Bo‘ronov J.B. Ingliz va o‘zbek tillari qiyosiy grammatikasi. –T., 1973.