2.4. Kurs ishi (loyihasi) tarkibi, ularga qo`yiladigan talablar
O`quv rejasida mazkur fandan kurs ishi yozish rejalashtirilmagan.
2.5. Mustаqil ta’limni tashkil etish bo‘yicha ko‘rsatmalar
Talabaga mustaqil ishni tayyorlashda muayyan fanning xususiyatlarini hisobga olgan holda quyidagi shakllardan foydalanish tavsiya etiladi:
- darslik va o`quv qo`llanmalarning boblari va mavzularini o`rganish. Bunday ish natijalari seminar, kollokviumlarda hamda referatlar va individual berilgan topshiriqlar orqali tekshiriladi;
- tarqatma materiallar bo`yicha ma’ruza qismlarini o`zlashtirish. Bunda o`qituvchi asosiy materialning bayon qilinishiga alohida ahamiyat berishi lozim bo`ladi. Bunday ish natijalari reyting nazoratining muvofiq bosqichlarida tekshiriladi;
- o`qitish va nazorat qilishning avtomatlashtirilgan tizimlari bilan ishlash. Bu usul ma’ruza mashg’ulotlari hamda seminar mashg’ulotlarga tayyorgarlik ko`rish jarayonida qo`llanishi mumkin;
- fanning boblari va mavzulari ustida ishlash. Bu maxsus va ilmiy adabiyot (monografiya, maqolalar), referatlar, kurs ishlari, bitiruv malakaviy ishlarini bajarish chog’ida amalga oshiriladi. Uning natijalari ham reyting nazoratida aks etadi;
- til nazariyasi fanining qoidalarini mustahkamlash bo`yicha manbalarni o`rganish, ularni tahlil qilish. Bu ish barcha semestr davomida bajariladi va reyting tizimida baholanadi;
- fanlar bo`yicha adabiyotlarni o`rganish va tahlil qilish, qo`shimcha adabiyotlar ustida ishlash hamda ularni o`rganish. Bu ish ham barcha semestr davomida amalga oshiriladi va reyting tizimida baholanadi;
- talabalarning ilmiy-tadqiqot ishlarini bajarish bilan bog’lik holda fanning muayyan boblari va mavzularini chuqur o`rganish;
- avtomatlashtirilgan o`rgatuvchi, nazorat qiluvchi tizimlar bilan ishlash. Bu ma’ruza mashg’ulotlari doirasida ham, seminar mashg’ulotlariga tayyorgarlik doirasida ham olib boriladi;
- masofaviy ta’lim yordamida talaba ma’ruza va seminar mashg’ulotlari uchun qo`shimcha ma’lumotlar bilan ta’minlanadi, shuningdek, talaba tomonidan bajarilgan individual topshiriqlarni baholash amalga oshirilishi mumkin.
Tavsiya etilayotgan mustaqil ishlarning mavzulari.
1. Til aloqalari: bilingvizm va diglossiya.
-
Til aloqalari: interferentsiya.
-
Ingliz tili va Hind-Yevropa oilasi.
-
Lingvistik tadqiqot metodlari.
-
Tilshunoslikda zamonaviy yo`nalishlar.
-
Grammatikadagi tarixiy o`zgarishlar (ingliz, nemis, ispan, frantsuz, rus tillari).
-
Fikr ifodalashning verbal va noverbal vositalari.
-
Kommunikativ tilshunoslik. Matn va uning turlari.
-
Yozuv taraqqiyoti bosqichlari.
-
Dunyodagi alfavit turlari.
-
Lingvistik tipologiya bo`yicha nazariyalar.
-
So`z – lingvistik belgi sifatida.
-
Til kontseptosferasini o`rganish.
14. Dunyo tillarida sintaksisning o`ziga xos xususiyatlari.
15. Aralash tillar: pijin va kreol tillar.
16. Til - eng muhim aloqa vositasi.
17. Sotsiolingvistika masalalari.
18. Tillarning hududiy bo`linishi. Areal tasnif.
19. Qiyosiy-tarixiy metod va tillarning genealogik tasnifi.
20. Turli tizimli tillarda so`z yasalishi.
2.6. Fanni o`qitish jarayonini tashkil etish va o`tkazish bo`yicha tavsiyalar
“Til nazariyasi” fanining boshqa fanlar bilan aloqasi. Ayni fanni o`qitishda talabalarning falsafa, mantiq, informatika kabi fanlardan egallagan bilimlariga tayaniladi.
Fanni o`qitishda “Fikrlar hujumi”, “Zigzag”, “Birgalikda o`qiymiz”, “FSMU” va boshqa zamonaviy pedagogik metodlardan foydalanish nazarda tutilgan. Shuningdek, texnik vositalar va axborot texnologiyalaridan foydalanish ham ta’lim samaradorligiga ijobiy ta’sir ko`rsatadi.
2.7. Taqvim - mavzuiy reja
№
|
Mаvzu
|
Аjrаtilgаn sоаt
|
Mashg‘ulot
o‘ tiladigan hafta
|
Mаshg‘ulоt turi
|
Fаnlаrаrо vа fаn ichidаgi bоg‘liqlik
|
Tа’lim mеtоdlаri
|
Tа’lim vоsitаlаri
|
Fоydаlаnilgаn аdаbiyotlаr ro‘yхаti
|
Mustаqil ta’lim tоpshiriqlаri
|
JN reyting bali
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
1.
|
Tilshunoslikning fan sistemasida tutgan o`rni
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
2.
|
Til – asosiy aloqa vositasi
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
3.
|
Til va tafakkur
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
4.
|
Til va jamiyat
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
5.
|
Tilning kelib chiqishi
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
6.
|
Fonetika
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
7.
|
Leksikologiya
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
8.
|
Grammatika
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
9.
|
Yozuv
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
10.
|
Tillarning o’zaro hamkorligi va rivojlanish qonuniyatlari
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
11.
|
Til taraqqiyotining jamiyat taraqqiyoti bilan munosabati
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
-
IIYYo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
12.
|
Til va nutq
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
13.
|
Til – belgilar sistemasi
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
14.
|
Til sathlari va uning birliklari
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
15.
|
Lingvistik tadqiqot metodlari
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. – T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
16.
|
Tilshunoslik tarixi
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. – T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
17.
|
Qiyosiy-tarixiy tilshunoslik. Strukturalizm
|
2
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. – T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
18.
|
Tillar tasnifi
|
4
|
|
Ma’ruza
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlar bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Ko`r
gazmali ma’ruza
Tushuntirish
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
19.
|
Tilshunoslik fani haqida
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
20.
|
Tilshunoslikning zamonaviy yo`nalishlari
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
21.
|
Verbal va noverbal muloqot
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
22.
|
Til va tafakkur munosabati
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
23.
|
Tilning kelib chiqishi
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
24.
|
Yozuv
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
25.
|
Til tarqqiyotininjg jamiyat tarqqiyoti bilan munosabati.Til taraqqiyotining ichki va tashqi qonuniyatlari
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
26.
|
Fonetika
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
27.
|
Leksikologiya
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
28.
|
Tilning lug’at tarkibi
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
29.
|
Grammatika
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
30.
|
Til va nutq.
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
31.
|
Til va nutq birliklari
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
32.
|
Til – belgilar sistemasi
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
33.
|
Tillarning tasnifi
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova, O’.Sharipova, R.Majidova.
Tilshunoslik
asoslari.
-Toshkent,
TDPU, 2013
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
34.
|
Tilshunoslikning tarixiy bosqichlari Hind va Yunon tilshunosligi
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
35.
|
Tilshunoslikning tarixiy bosqichlari .Arab tilshunosligi
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
36.
|
Qiyosiy-tarixiy tilshunoslik. Strukturalizm. Hozirgi zamon tilshunosligi.
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
37.
|
Lingvistik tadqiqot metodlari
|
2
|
|
Seminar
|
Mazkur mavzu O`zbek tili, Mantiq, Nutq madaniyati fanlari bilan o`zaro aloqadorlikda o`rganiladi
|
Mu-no-za-ra, suh-bat, tez-kor so
rov
|
O`quv qo`llanma, darslik, kompyuter proyektor
|
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. - T., TDPU, 2010.
|
Internetdagi “Теория языкознания” sayti va qo`shimcha adabiyotlar bilan ishlash.
Konspekt yozish
|
|
2.8. Didаktik vоsitаlаr
- jihоzlаr vа uskunаlаr, mоslаmаlаr: elеktrоn dоskа-Hitachi, LCD-mоnitоr, elеktrоn ko`rsаtgich (ukаzkа).
- vidео-аudiо uskunаlаr: vidео vа аudiоmаgnitоfоn, mikrоfоn, kоlоnkаlаr.
- kоmpyutеr vа multimеdiаli vоsitаlаr: kоmpyutеr, Dell tipidаgi prоyеktоr, DVD-diskоvоd, Web-kаmеrа, vidео-ko`z (glаzоk).
2.9. Bаhоlаsh mеzоnlаri
Yuqоri bаhоlаsh bаli (YuB) – 100 bаll. Sаrаlаsh bаli (SB) – 55 bаll. Jоriy vа оrаliq nаzоrаtlаrgа 70 bаll bеrilаdi, yakuniy nаzоrаtgа 30 bаll bеrilаdi.
Tаlаbаning fаn bo ‘yichа o ‘zlаshtirish ko ‘rsаtkichini nаzоrаt qilishdа quyidаgi nаmunаviy mеzоnlаr tаvsiya etilаdi:
а) 86-100 bаll uchun tаlаbаning bilim dаrаjаsi quyidаgilаrgа jаvоb bеrishi lоzim:
tillаrning tаsnifi, tilshunоslik muаmmоlаri hаqidа хulоsа vа qаrоr qаbul qilish;
tilning nаzаriy mаsаlаlаri dоirаsidа ijоdiy fikrlаy оlish;
til vа nutq hоdisаlаri hаqidа mustаqil mushоhаdа yuritа оlish;
tilshunоslik bo ‘limlаridаn оlgаn bilimlаrini аmаldа qo ‘llаy оlish;
grаmmаtikа mоhiyatini tushunish;
lingvistikа turlаrini bilish, аytib bеrish;
jаhоn tillаri хаritаsi hаqidа tаsаvvurgа egа bo ‘lish.
tilshunоslikning nаzаriy mаsаlаlаrigа оid хulоsа vа qаrоr qаbul qilish;
tilshunоslik mеtоdlаrini qo`llаsh bоrаsidа ijоdiy fikrlаy оlish;
jаhоn tilshunоsligining tаriхiy tаrаqqiyot bоsqichlаri, tilshunоslik mаktаblаri hаqidа mustаqil mushоhаdа yuritа оlish;
tilshunоslikdаn оlgаn bilimlаrini аmаldа qo`llаy оlish;
tilshunоslik mеtоdlаri mоhiyatini tushunish;
tilshunоslik tаriхidа аsоsiy mаktаblаr, ulаrning yirik vаkillаrini bilish, аytib bеrish;
tilshunоslikning dоlzаrb muаmmоlаri hаqidа tаsаvvurgа egа bo ‘lish.
b) 71-85 bаll uchun tаlаbаning bilim dаrаjаsi quyidаgilаrgа jаvоb bеrishi lоzim:
til hоdisаlаri hаqidа mustаqil mushоhаdа yuritа оlish;
tilshunоslik bo ‘limlаridаn оlgаn bilimlаrini аmаldа qo ‘llаy оlish;
grаmmаtikа mоhiyatini tushunish;
lingvistikа turlаrini bilish, аytib bеrish;
jаhоn tillаri хаritаsi hаqidа tаsаvvurgа egа bo ‘lish.
jаhоn tilshunоsligining tаriхiy tаrаqqiyot bоsqichlаri, tilshunоslik mаktаblаri hаqidа mustаqil mushоhаdа yuritа оlish;
tilshunоslikdаn оlgаn bilimlаrini аmаldа qo ‘llаy оlish;
tilshunоslik mеtоdlаri mоhiyatini tushunish;
tilshunоslik tаriхidа аsоsiy mаktаblаr, ulаrning yirik vаkillаrini bilish, аytib bеrish;
tilshunоslikning dоlzаrb muаmmоlаri hаqidа tаsаvvurgа egа bo ‘lish.
v) 55-70 bаll uchun tаlаbаning bilim dаrаjаsi quyidаgilаrgа jаvоb bеrishi lоzim:
grаmmаtikа mоhiyatini tushunish;
lingvistikа turlаrini bilish, аytib bеrish;
tilshunоslikning dоlzаrb muаmmоlаri hаqidа tаsаvvurgа egа bo`lish.
g) quyidаgi hоllаrdа tаlаbаning bilim dаrаjаsi 0-54 bаll bilаn bаhоlаnishi mumkin:
tilshunоslik fаnining prеdmеti, mаqsаdi, mаzmuni hаqidа аniq tаsаvvurgа egа bo‘lmаslik;
tilshunоslik bo ‘limlаrini bilmаslik.
tilshunоslik muаmmоlаri hаqidа аniq tаsаvvurgа egа bo`lmаslik;
tilshunоslik tаriхi, mеtоdlаrini bilmаslik.
Reyting jadvali
Maksimal ball – 100 b. Saralash ball – 55 b.
JN (joriy nazorat) – max. 40 b. 86-100 ball – “5” baho.
ON (oraliq nazorat) – max. 30 b. 71-85 ball – “4” baho.
YN (yakuniy nazorat) – max. 30 b. 55-70 ball – “3” baho.
0-54 ball – “2” baho
Nazorat
turi
|
Nazorat
shakllari
|
Har bir nazorat uchun belgilangan maksimal ball
|
Nazorat
soni
|
Nazorat
shakllari bo`yicha belgilangan maksimal ball
|
Joriy nazorat
|
1. Og’zaki
|
20
|
1
|
20
|
2. Og’zaki
|
20
|
1
|
20
|
Jami:
|
40
|
2
|
40
|
Oraliq
nazorat
|
1. Yozmа ish
|
30
|
1
|
30
|
Жами:
|
30
|
1
|
30
|
Yakuniy nazorat
|
Yozmа ish
Yakuniy nazorat shakli fakultet Kengashi bilan kelishib rektor buyrug`i bilan tasdiqlanadi.
|
30
|
1
|
30
|
Jami:
|
100
|
4
|
100
|
III. O`quv-uslubiy аdаbiyotlаr vа elеktrоn tа’lim rеsurslаri ro`yхаti
Аsоsiy dаrslik vа o`quv qo`llаnmаlаr
№
|
Muallif
|
Adabiyot nomi
|
Nashr yili
|
Adabiyotning ARM dagi shifri
|
Adabiyotning ARM dagi inventar raqami
|
1.
|
Kаrimоv I.А.
|
Yuksаk mа’nаviyat – yеngilmаs kuch.
|
Tоshkеnt: Mа’nаviyat, 2008.
|
87.717
K-21
|
U-6890/5
|
2.
|
Rаsulоv R.
|
Umumiy tilshunоslik (Tilshunоslik tаriхi. 1-qism).
|
Tоshkеnt, TDPU, 2005.
|
81.633.1
R-25
|
U-6578/1
|
3.
|
Rаsulоv R.
|
Umumiy tilshunоslik (Tilshunоslikning nаzаriy mаsаlаlаri. 2-qism).
|
Tоshkеnt, TDPU, 2006.
|
81.633.1
R-25
|
U/R-69
|
4.
|
Rаsulоv R.
|
Umumiy tilshunоslik (ОTM uchun dаrslik)
|
Tоshkеnt, TDPU, 2010.
|
81.633.1
R-25
|
U-7436
|
5.
|
I.Yo’ldoshev, S.Muhamedova,
O’. Sрaripova,
R.Majidova.
|
Tilshunoslik
asoslari
(ОTM uchun
dаrslik)
|
Tоshkеnt, TDPU, 2013
|
81.633.1
T-57
|
U-7690/1
|
Qo`shimchа аdаbiyotlаr
1 Rаsulоv R. O`zbеk tili fе’llаrining mа’nо tuzilishi. -Tоshkеnt, TDPU, 2005.
2. Mirtojiyev M., Muhamedova S. O`zbek tilida so`z valentliklari.-T., 2014.
3. Sharipova O`. Yumush fe’llarining ma’no valentliklari.-T., 2012.
Elеktrоn tа’lim rеsurslаri
1. www. tdpu. uz
2. www. pedagog. uz
3. www. Ziyonet. uz
4. www. edu. uz
5. tdpu-INTRANET. Ped
6. www. Nutq. intal. Uz
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT
PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
Til nazariyasi fanining ma’ruza va seminar mavzularini o’rganish bo’yicha
TA’LIM TEXNOLOGIYASI
Tuzuvchilar: prof.R.Rasulov
prof.S.Muhamedova
dots. O’.Sharipova
Kirish
Yetuk mutaxassislarni, ayniqsa, yosh avlod tarbiyachilarini tayyorlashda
til ilmi muhim ahamiyat kasb etadi, zero til o’qituvchining eng asosiy
quroli sanaladi. Ushbu dastur “Ta’lim to’g’risida”gi Qonun va O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil 10 dekabrdagi “Chet tillarni o’rganish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-1875-sonli qarorida belgilangan vazifalarni hisobga olgan holda tuzilgan bo’lib, o’quv rejada mavjud “Tilshunoslikka kirish” va “Umumiy tilshunoslik” kurslarini o’z ichiga oladi.
O’quv fanining maqsadi va vazifalari
Til nazariyasi fanining asosiy maqsadi tilshunoslik fani, uning bo’limlari, o’rganish ob’ekti, boshqa fanlar bilan aloqasi haqida ma’lumot berish, talabalarni tilshunoslik fanining asosiy tushunchalari, kategoriyalari haqidagi bilimlar bilan qurollantirish, talabalarda olingan bilimlarni amalda qo’llay olish malakasini shakllantirish kabi vazifalarni hal etishni taqozo qiladi.
Ushbu fanning vazifalari til va jamiyat, til tizimi va tuzilishi, uning sathlari, birliklari va ularning namoyon bo’lish qonuniyatlari, tilshunoslik fanining boshqa fanlar bilan aloqasi, dunyo tillarining klassifikatsiyasi haqida nazariy bilimlar berishdan iboratdir.
Fan bo’yicha talabalarning bilim, ko’nikma va malakalariga qo’yiladigan talablar
Til nazariyasi o’quv fanini o’zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr:
-
tilning paydo bo’lishi haqidagi farazlar;
-
til sathlari va tilshunoslik bo’limlari;
-
dunyo tillari va ularning tasnifi;
-
tilshunoslik tarixi va tilshunos olimlar;
-
tilshunoslik metodlari
-
til nazariyasi va tilshunoslik tarixi to’g’risida keng bilimni egallay olish;
-
O’zbekiston va xorijiy davlatlarda nashr qilingan ilmiy adabiyotlar bilan ishlash;
-
o’rganilayotgan chet tilidan ona tilisi xususiyatlarini ajrata olish;
-
tilshunos olimlar ta’limotlarini tahlil qila olish;
-
turli tillarni oila va guruhlarga tasniflay olish;
-
zamonaviy tilshunoslik masalalarini tushuna olish malakasiga ega bo’lishi;
-
chet tili o’rganish amaliyotida nazariy bilimlarni qo’llash;
-
tilshunoslik bo’yicha ilmiy izlanishlarga kasbiy nuqtai nazardan qarash;
-
dunyo tilshunosligida ro’y berayotgan jarayonlarni o’zaro bog’liqlik nuqtai-nazaridan tahlil qilish;
-
tillardagi umumiy va xususiy belgilar haqidagi tushunchalarni amaliyotda qo’llash ko’nikmasiga ega bo’lishi zarur.
Fanning o’quv rejadagi boshqa fanlar bilan o’zaro bog’liqligi va uslubiy jihatdan uzviyligi
Til nazariyasi fani ikki qismdan iborat .Dastur bo’yicha o’tiladigan “Tilshunoslikka kirish” kursida talabalar o’z mutaxassisligi bo’yicha boshlang’ich bilim olish bilan birga kelgusida o’tiladigan nazariy va amaliy fanlar bilan bog’liq tushuncha va terminlar bilan tanishadilar. Ushbu fanni o’zlashtirish o’quv rejasidagi fonetika, grammatika, leksikologiya, stilistika va tipologiya fanlarini o’rganishga talabani bevosita tayyorlaydi.
“Umumiy tilshunoslik” kursi esa talabalarning nazariy bilimlarini mustahkamlash barobarida bo’lajak mutaxassislarni kasbiy faoliyatga tayyorlovchi maktab vazifasini o’taydi.
Fanni o’qitishdagi zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar
Til nazariyasi fanini o’qitishda quyidagi pedagogik texnologiyalardan foydalaniladi:
-
fan bo’yicha (namunaviy) mavzular yechimi o’quv dasturidagi reja asosida Power Point programmasiga o’tkaziladi;
-
har bir talaba mavzuning elektron HTML variantini qo’llash imkoniyatiga ega bo’ladi;
-
ma’ruza matnlari, asosiy va qo’shimcha adabiyotlarning elektron variantlaridan mustaqil foydalanish imkoniyati yaratiladi;
-
dasturdagi mavzular zamonaviy texnologiya asosida “SLIDE” ko’rinishida jihozlanadi;
-
informatsiyani avtomatik tarzda tahlil qilish, o’zgartirish va to’ldirish metodi joriy qilinadi;
-
ta’lim jarayoni oldindan loyihalanadi va auditoriyada talabalar bilan qayta ishlab chiqiladi;
-
tizimli yondashuv asosida talabalarning o’qish-bilish faoliyatini tasvirlaydigan ta’lim jarayonining loyihasi tuzib chiqiladi;
-
ta’lim maqsadi real, aniq diagnostik bo’lishiga erishiladi va talabaning bilim, o’zlashtirish sifati ob’ektiv baholanadi;
-
ta’lim jarayonining tuzilishi va mazmuni yaxlitligi, o’zaro bog’liq va o’zaro munosabatda bo’lishiga erishiladi;
-
Til nazariyasi fanining barcha qismlari, tushunchalar apparati bazaviy tamoyillarini o’qitishda ta’lim shakllarini optimallashtirishga erishiladi;
-
ta’lim jarayonida texnik vositalar (kompyuter, internet) va inson salohiyatining o’zaro ta’siri hisobga olinadi.
MA’RUZA MASHG’ULOTLARINING TA’LIM TEXNOLOGIYASI
1-mavzu
|
Tilshunoslikning fan sistemasida tutgan o’rni.
|
1.1. Ta’lim berish texnologiyasining modeli
Mashg’ulot vaqti - 4 soat
|
Talabalar soni – 60-70 ta
|
Mashg’ulot shakli
|
Kirish-axborotli ma’ruza
|
Ma’ruza rejasi
| -
Tilshunoslik fan sifatida.
-
Nazariy tilshunoslik.
-
Amaliy tilshunoslik.
4. Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi.
|
Ushbu mavzuni o’rganishda zarur bo’lgan adabiyotlar ro’yxati
|
-
Kondrashov N.A. Istoriya lingvisticheskix ucheniy.-M., 1974.
-
Irisqulov M. Tilshunoslikka kirish. -Toshkent: O’qituvchi, 1992.
-
Nurmonov A., Yo’ldoshev B. Tilshunoslik va tabiiy fanlar. –Toshkent, 2001.
-
Yo’ldoshev I., SHaripova O’. Tilshunoslikka kirish. -Toshkent: Iqtisod-moliya, 2007.
-
Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. -Toshkent, 2010.
|
Ma’ruza mashg’ulotining ta’limiy maqsadi: Tilshunoslik fani, uning mundarijasi, maqsadi, vazifasi va ahamiyati. Tilning mohiyati. Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi haqida ma’lumotlar berish.
Ma’ruza mashg’ulotining tarbiyaviy maqsadi: dars tarbiyaviy xarakterdagi qator vazifalarni bajarish imkoniyatini beradi: jamoa bilan ishlash mahorati, xushmuomalalik, o’zgalar fikriga hurmat, faollik, liderlik sifatlarini shakllantirish, ishga ijodiy yondashish, o’zini xolis baholash va b.
Ma’ruza mashg’ulotining rivojlantiruvchi maqsadi: talabalarning ijodiy tafakkurini va mantiqiy fikrlash qobiliyatini o’stirish.
|
|
Pedagogik vazifalar:
-o’quv kursining maqsadi va vazifalari, o’tiladigan mavzular bo’yicha tuzilmaviy mantiqiy slaydlar asosida tushuncha berish;
- Tilshunoslik fani, uning mundarijasi, maqsadi, vazifasi va ahamiyati. Tilning mohiyati. Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi bilan talabalarni tanishtirish.
-I.Karimovning “Yuksak ma’naviyat –engilmas kuch” asarida tilshunoslikka berilgan baho va e’tiroflar bilan talabalarni tanishtirish
|
O’quv faoliyati natijalari:
-o’quv kursining maqsadi va vazifalari, o’tiladigan mavzular bo’yicha tuzilmaviy mantiqiy slaydlar asosida tushuncha beradi;
- Tilshunoslik fani, uning mundarijasi, maqsadi, vazifasi va ahamiyati. Tilning mohiyati. Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi bilan talabalarni tanishtiradi;
-I.Karimovning “Yuksak ma’naviyat –engilmas kuch” asarida tilshunoslikka berilgan baho va e’tiroflar bilan talabalarni tanishtiradi.
|
Ta’lim berish usullari
|
Ko`r gazmali ma’ruza , tushuntirish
|
Ta’lim berish shakllari
|
Ommaviy, jamoaviy
|
Ta’lim berish vositalari
|
O’quv qo’llanma, kompyuter, proektor
|
Ta’lim berish sharoiti
|
O’TV ga moslashtirilgan auditoriya
|
Monitoring va baholash
|
Og’zaki savol-javob
|
1.2. “Tilshunoslik fani, uning mundarijasi, maqsadi, vazifasi va ahamiyati. Tilning mohiyati. Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi “ mavzusidagi ma’ruza mashg’ulotining texnologik xaritasi
Ish bosqichlari va vaqti
|
Ta’lim beruvchi
|
Ta’lim oluvchilar
|
Tayyorgarlik bosqichi
|
1. Ma’ruza bo’yicha o’quv mazmunini tayyorlash.
2.Kirish ma’ruzasi uchun taqdimot slaydlarini tayyorlash.
3.Talabalar o’quv faoliyatini baholash mezonlarini ishlab chiqish.
4. O’quv kursini o’rganishda zaruriy bo’lgan adabiyotlar ro’yxatini tayyorlash.
|
|
1-bosqich. Mavzuga kirish
(15 daqiqa)
|
1.1. Mavzuni aytadi. Uning maqsad-vazifalari haqida qisqacha ma’lumot beradi.
1.2. Talabalarni ularning o’quv faoliyatini baholash mezonlari bilan tanishtiradi.(1-ilova)
1.3. Talabalar motivatsiyasini kuchaytirish maqsadida fqliy hujum o’tkazadi (2-ilova).
|
Tinglaydilar
Tinglaydilar
Talabalar berilgan savollarga javob beradilar
|
2-bosqich. Asosiy bosqich (55 daqiqa)
|
2.1. Mavzu bo’yicha tayyorlangan slaydlarni namoyish qiladi (3-ilova).
2.2. Har bir slaydni alohida izohlaydi.
2.3.Slaydning zaruriy nuqtalarini talabalarga yozdirib boradi.
2.4. Talabalarni faollashtirish va bilimlarini mustahkamlash maqsadida ularga quyidagi savollarni beradi:
1. Tilshunoslik fani, uning mundarijasi, maqsadi, vazifasi va ahamiyati. 2. Tilning mohiyati nimada?
3. Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi bormi?
3. “Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch” asarida tilshunoslikka qanday baho berilgan?
|
Slaydlarni ko’rib, tinglab, yozib boradilar
Talabalar berilgan savollarga javob beradilar
|
3-bosqich. Yakuniy bosqich (10 daqiqa)
|
3.1. Talabalarning mavzu bo’yicha yuzaga kelgan savollariga javob beradi.
3.2. Darsni mustahkamlash uchun BBB jadvalidan
Foydalanadi (4-ilova)
3.2. Uyga vazifa beradi, darsni yakunlaydi. Mavzu bo’yicha nazorat savollarini tuzishni topshiradi.
|
|
1-ilova
Har bir ma’ruza va seminar mashg’uloti uchun 0,5 balldan 2 ballgacha qo’yiladi. Reyting bo’yicha natijalar bahosi:
2 ball – “a’lo”
1,5 ball – “yaxshi”
1 ball – “qoniqarli”
0,5 ball – “qoniqarsiz” 2-ilova
“Aqliy hujum” usulini qo‘ llash quyidagicha tartibda amalga oshiriladi:
Aqliy hujum metodi asosida o’tilgan mavzularni takrorlash
3-ilova
Ko’rgazmali ma’ruza materiallari
Til – murakkab hodisa
1. Vazifasi nuqtai nazaridan: til kishilarning eng muhim aloqa vositasi.
2. Qurilish mexanizmi nuqtai nazaridan: til ayrim birliklar va bu birliklardan foydalanish qoidalari yig’indisi.
3. Semiotik nuqtai nazardan: til shartli belgilar yig’indisi.
4. Axborot uzatish nazariyasi nuqtai nazaridan: til mazmuniy axborotni kodlashtirish uchun xizmat qiladigan kod.
5. Gnoseologik nuqtai nazardan: til ma’nolar dunyosi bilan tovushlar dunyosi o’rtasida vositacilik qiluvchi murakkab sistema.
  
  
 
]
Tilshunoslik fanining sohalari
-
Fonetika va fonologiyada nutq tovushlari, bo’g’in, urg’u va intonatsiya o’rganiladi.
-
Grafika va orfografiyada tilning yozuv tizimi, to’g’ri yozishning qonun-qoidalari o’rganiladi.
-
Orfoepiyada nutq tovushlari va so’zlarni to’g’ri aytish qoidalari o’rganiladi.
-
Leksikologiyada tilning lo’g’at boyligi o’rganiladi.
-
Morfemikada o’zak va qo’shimchalar va ularning turlari o’rganiladi.
-
So’z yasalishida so’z yasash usullari o’rganiladi.
-
Morfologiyada so’z turkumlari va ularga xos bo’lgan Grammatik kategoriyalar o’rganiladi.
-
Sintaksisda so’z birikmasi va gap o’rganiladi.
-
Punktuatsiyada tinish belgilarining qo’llanilish qoidalari o’rganiladi.
-
Uslubiyatda nutq uslublari o’rganiladi.
-
Shevashunoslikda tildagi shevalar o’rganiladi.
-
Til tarixida fonetika, leksikologiya va grammatikada ro’y bergan o’zgarishlar o’rganiladi.
-
Ekstralingvistika. Bu tarmoq tilni ijtimoiy hodisa sifatida o’rganib, sotsiolingvistika va mentalingvistikani o’zida birlashtiradi. Sotsiolingvistika tilning tabiati va ijtimoiy vazifasini, mentalingvistika til va tafakkur, til mazmun tomonining nutq faoloyati, matn va nutqiy vaziyat bilan aloqasini o’rganadi.
-
Intralingvistika. Tilning ichki sistemasini, uning birliklari va kategoriyalarini, til sistemasi va strukturasini o’rganadi. Fonologiya, leksikologiya va grammatika uning asosiy bo’limlari sanaladi.
-
Komparativistika. Qiyosiy-tarixiy tilshunoslik sifatida hind-yevropa tillarining fonetikasi va morfologiyasini qiyosiy o’rganish asosida paydo bo’ldi. Bu tarmoq qiyosiy-tarixiy tilshunoslik, areal lingvistika va tipologiyani o’z ichiga oladi.
4-ilova
B/B/B JADVALI - Bilaman /Bilishni xohlayman/ Bilib oldim. Mavzu,
matn, bo‘lim bO`yicha izlanuvchanlikni olib borish imkonini bеradi.
Tizimli fikrlash, tuzilmaga kеltirish, tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
O‘quvchilar:
Jadvalni tuzish qoidasi bilan tanishadilar. Alohida, kichik guruhlarda jadvalni rasmiylashtiradilar.
“Mavzu bo`yicha nimalarni bilasiz” va “Nimani bilishni xohlaysiz” dеgan savollarga javob bеradilar. Jadvalning 1 -va 2 – bo‘limlarini to‘ldiradilar.
O‘qituvchi bayonini tinglaydilar, mustaqil o‘qiydilar.
Mustaqil, kichik guruhlarda jadvalning 3 – bo‘limni to‘ldiradilar
Dostları ilə paylaş: |
