Ünden bugüN

KALVOKORESİS KÖŞKÜ

Büyükada'da, Maden tarafında, Kumsal Caddesi üzerinde yer almaktadır.

Dimitri Kalvokoresis tarafından yaptırılan köşkün inşa tarihi tam olarak tespit

edilememektedir. Cephe tasarımı ve mimari ayrıntıları Antik Yunan mimarisinden kaynaklanan ampir ve neorönesans üsluplarını yansıtmaktadır. Heybeliada'da, aynı özelliğe sahip Hulusi Bey Köşkü(->) gibi, bu yapının da 1870'lerde italyan veya Rum asıllı bir mimar tarafından tasarlandığı tahmin edilebilir.

iki kadı köşkün kagir duvarları yığma tekniği ile inşa edilmiş, döşemelerinde ve çatısında ahşap malzeme kullanılmıştır. Günümüzde de yazlık konut olarak kullanılan yapının kitlesi, cephelerin eksenlerinde yer alan çıkmalar ve cepheden geri çekilmiş camekânlı balkonlarla hareketlendirilmiş, dikdörtgen açıklıklı ve panjur-lu pencereler üçgen frontonlarla (alınlık) taçlandınlmıştır. Köşeleri çıkıntılı taş örgüleri ile belirlenen cepheler, triglifler (üçüz yiv) ile süslü, kısa bir saçakla son bulmakta, saçağın üzerinde, çatıyı gizleyen bir korkuluk duvarı yükselmektedir.

Dış görünümlerine Batı kökenli üslupların egemen olduğu geç dönem konutlarının büyük çoğunluğu gibi, bu köşkün iç tasarımında da geleneksel şemalardan orta sofalı plan tipi tercih edilmiş, yapının barındırdığı mekânlar, köşkün ekseninde gelişen dikdörtgen planlı sofaların iki yanına sıralanmıştır. Zemin kat salonlara, üst kat ise yatak odalarına tahsis edilmiştir. İkili gruplar halinde tasarlanan kapılar, çubuk demetleri ile bezeli, Dor başlıklı pi-lastrlarla kuşatılmış ve entablement (lento) görünümünde saçaklarla donatılmıştır. Çift kollu bir merdivenle birbirine bağlanan sofaların tavanları, damlalık frizinden ve küçük konsollardan oluşan bir silme ile kuşatılmış, tavan yüzeyleri enli paşalar (çıta) ile baklavalara bölünmüştür. Salonların ve odaların tavanlarında ise, kalem işi tekniği ile meydana getirilmiş, dönemin eklektik zevkine uygun yoğun bir bezemeye yer verilmiştir. Çeşitli üsluplardan derlenmiş bezeme öğelerinin harmanlandığı bu tavanlarda, yuvarlak, beyzi veya dikdörtgen kartuşlar içinde alegorik insan figürleri, şehir manzaraları ve çiçek demetleri göze çarpar.

M. BAHA TANMAN