Ünden bugüN

HOCA GIYASEDDİN CAMÜ

bak. MEHMED PAŞA CAMii

HOCA HAMZA MESCİDİ

Eminönü ilçesi, Küçükpazar'da, Timurtaş Mahallesi'nde, Süleymaniye Hamamı'nın altında, Cemil Birsel Caddesi ile Hoca Hamza Mektebi Sokağı'nın kavşağında

bulunmaktadır. Mescit, mihrap duvarı tarafında bulunan çeşmeden dolayı "Devoğ-lu Mescidi" adıyla da anılmaktadır. Vakfiyesi 869/1469 tarihlidir. Bu tarihe göre istanbul'un en eski camilerindendir. Hadîka'da, mihrap duvarının önünde bulunan mezarın Hoca Hamza'ya ait olduğu belirtilmekte ise de, burası 16. yy'da öldürülmüş olan Bayramî-Melamî Şeyhi Bosnalı Hamza Bâli'nin (ö. 1561) mezarıdır. Mescidin minberini Damat ibrahim Paşa (ö. 1730) koydurmuştur.

Fevkani cami moloz taşla inşa edilmiş, kiremit çatıyla örtülmüştür. Doğu, batı ve mihrap duvarında 2 büyük pencere bulunmaktadır. Kuzey cephesinde ise alt kısımda 2, üst kısımda 3 pencere yer alır. Yapıya güney ve güneydoğusunu çevreleyen alt katları da içine alan, betondan camekânlı bir bölüm ilave edilmiş, giriş doğudaki küçük demir kapıdan sağlanmaktadır. Harim kısmı yenilenmiştir. Ahşap tavan çubuklu denilen türdendir. Ahşaptan fevkani mahfil 3 ahşap direğe oturmaktadır. Mihrap mermerden kalın yaşmaklı sade bir niştir. Kuzeybatı köşesinde yer alan minarenin gövdesi tuğladan olup, şerefe altı mukarnaslı ve sivri külahlıdır.

Caminin mihrap duvarı önünde küçük bir haziresi bulunmaktadır. Ayrıca güneydoğusunda bulunan ve eski haliyle geleneksel konut mimarisinin özelliklerini taşıyan imam evi günümüzde betondan yapılarak yenilenmiştir. Bu yapıya bitişik olarak, rokoko üslubunda inşa edilmiş 11087 1696 tarihli Devoğlu Ali Ağa Çeşmesi(->) bulunmaktadır.

Bibi. Barkan-Ayverdi, Tahrir Deften, 96-97; Ayvansarayî, Hadîka, I, 110; Osman Bey, Mec-mua-i Cevâmi, I, 30-31; Gölpınarlı, Melâmilik, 72-73; Ayverdi, Mahalleler, 25; Ayverdi, Fatih III, 419-420; Öz, İstanbul Camileri, I, 48; Eminönü Camileri, 86-87.

EMiNE NAZA