Ünden bugüN

Bibi. S. Birsel, Kahveler Kitabı, İst., 1975, s. 86-91; "ihsan Kıraathanesi", İKSA, IV, s. 1944.

M. SABRI KOZ

İHSAN VAPURU

Şirket-i Hayriye'nin(->) 37 baca numaralı buharlı yolcu vapuru.

1890'da, ingiltere, Londra'da R. & H. Green tezgâhlarında yandan çarklı yolcu vapuru olarak inşa edildi. 244 grostonluktu. Uzunluğu 50,2 m, genişliği 6,4 m, su-kesimi 3 m idi. 580 beygirgücünde 2 silindirli compound buhar makinesi vardı. Saatte 12,5 mil hız yapıyordu.

İhsan, Çanakkale Savaşı sırasında İstan-

bul'dan Gelibolu'ya asker ve askeri malzeme taşıdı. Nisan 1915'te Marmaraereğlisi yakınlarındaki Venedik kayaları denen mevkide, ağustosta da Gelibolu yakınlarında Doğanarslan Burnu'nda karaya o-turduysa da iki seferinde de yüzdürüldü. Ama yine aynı yıl, aralık başında Silivri ve Bigados açıklarında üçüncü kez karaya o-turunca kendini kurtaramadı. Şirket, istanbul'dan 63 numaralı Sütlüce ile 70 numaralı Ziya (sonra Erenköy) adlı yolcu vapurlarını göndererek kurtarma çalışmalarına başladı. Daha sonra 44 numaralı intizam Vapuru'nun da katılmasıyla, 24 gün süren çalışmalar sonunda kurtarıldı.

ihsan Vapuru 24 Mart 19l6'da, Zonguldak açıklarında, peşinde 8 yelkenli çekerken Morz adlı Rus denizaltısı tarafından torpillendiyse de yine kurtarıldı. Ağustos 1917'de Varna'dan buğday yüklü olarak gelirken Boğaz girişinde bir Rus denizaltısı tarafından görülünce, süvarisi Hacı Nuri Kaptan tarafından isabet almaması için Ömerdayı Kumluğu'na oturtuldu. 14 Eylül günü Askeri Sevkıyat Idaresi'nin Samsun römorkörü tarafından Hasköy Tersa-nesi'ne çekildi. Onardrp kömür gemisi halinde getirildikten sonra, daha önceden askeriyenin hizmetine verilmiş olan 33 numaralı Nusret adlı gemiyle değiştirildi.

İdare-i Mahsusa döneminde satın alınıp şehir hatlarında kullanılmış olan bir İhsan Vapuru daha vardır. 1903'te, Avus-turya-Macaristan împaratorluğu'nun Budapeşte'deki Danubis Schoenischen Hart-mann A. G. tezgâhlarında, eşi Neveser Va-puru'yla birlikte yandan çarklı, buharlı yolcu vapuru olarak inşa edildi. 375 grostonluktu. Uzunluğu 54,1 m, genişliği 6,7 m, sukesimi 2,9 m idi. 510 beygirgücünde 2 silindirli compound buhar makinesi vardı. 30 Eylül 1927'de Pire'den İstanbul'a gelirken Gelibolu önlerinde battı.

ESER TUTEL