Ünden bugüN

Tablo I

İstanbul'da Mal Sahipliğine Göre Bina Yatırımlarının Dağılımı

Mal Sahipliği

73

Özel teşebbüs

Kooperatif 24

Genel bütçeye dahil kuruluşlar 0,6

Katma bütçeli kuruluşlar 0,04

0,02

Özel idare

0,8

Belediyeler

iktisadi devlet teşekkülleri

0,54

Diğer

inşaat sektöründe çalışan işgücüne ait bilgiler maalesef çok yetersizdir. Mevsimlik bir işkolu olması iş güvenilirliğini olumsuz etkilemekte, sigorta ve sendika bu işkolunda ağırlığını kaybetmektedir. Bu nedenlerle inşaat işçilerine ilişkin sayısal bilgi sağlanması da olanaksızlaşmaktadır.

Nitelikli işçi sorununun giderek artmasına karşılık, iç göç sonucunda İstanbul'a yerleşen işsiz kesim, potansiyel bir niteliksiz işçi havuzu oluşturmaktadır.

Girdi fiyatlarındaki artışlar bina maliyetlerini de etkileyerek özellikle 1980'den bu yana büyük yükselişlere neden olmaktadır.

İstanbul'da inşaat sektörü gerek sermaye, gerek yıllık ciro, gerekse yüklendikleri iş kalemi açısından Türkiye'nin büyük firmalarından çoğunu barındırmaktadır. Bu firmalar 1980'li yılların başlarında yurtdışında taahhüt işleri yüklenerek inşaat sektöründe canlanma ve yenilenme sağlamışlardır.

İnşaat sektöründeki firmaların büyük bir çoğunluğu gerek kullandıkları teknoloji, gerekse gerçekleştirdikleri proje tipleri açısından uzmanlaşmamışlardır. Son 10 yıl içinde inşaat firmalarının gelişimini inceleyen Z. Sözen'in araştırması iş alam a-çısından uzmanlaşmamış, esnek yapılı firmaların varlıklarını çok daha rahatlıkla sürdürebildiklerini ortaya koymuştur. H. Güneş'e ait başka bir araştırma ise İstanbul' da büyük müteahhitlik firmalarının durumunu şöyle ortaya koymaktadır.

İmalatçıların yüzde 12'si kamu sektörüne, yüzde 40'ı özel sektöre, yüzde 34'ü her iki sektöre, yüzde l'i yurtdışına, yüzde 13'ü ise tüm sektörlere iş yapmaktadır. Kamuya iş yapanların yüzde 18'i yol, yüzde 15'i köprü, yüzde 23'ü konut, yüzde 13'ü ticari bina, yüzde 12'si fabrika, yüzde 19'u sosyal-kültürel binalar inşa etmektedir. Firmaların yüzde 65'inin makine parkı vardır. 'Firmaların yüzde 80'i taşeron kullanmaktadır. Firmaların üst düzey yöneticilerinin yüzde 75'i o firmanın en büyük ortağıdır. İnşaat firmalarının yüzde 10,8'i turizm, yüzde 7,52'si pazarlama, yüzde 7,52'si dış ticaret, yüzde 2,82'si nakliye, yüzde 6,58'i imalat sanayii, yüzde 2,35'i madencilik, yüzde 2,35'i bankacılık, yüzde 0,47'si ise tarım alanında da yatırım yapmışlardır.