Ünden bugüN

İOANNES V PALEOLOGOS

180

181

İOANNES HRİSOSTOMOS

II. îoarmes Komnenos'un monogramını taşıyan sikke (ön ve arka yüz). H. G. Goodacre, A Handbookfor the coinage oftbe Byzantine Empire, Londra, 1928-1933

devleti Pisalılara, 1136'da bazı ayrıcalıklar tanıdı. Böylece batıda güvenliğini pekiştiren II. loannes, tekrar başkaldıran An-tiokheia Prensi Raymond'u sindirmeyi, ardında da Filistin'de Bizans hâkimiyetini tekrar kurmayı planladıysa da, 8 Nisan 1143'te bir av partisinde, zehirli okla yaralanarak öldü. Bazı kaynaklarda bu olayın bir kaza değil, suikast olabileceği söylenir.

Yaşamına ilişkin pek az bilgi olan II. İo-annes, sert ve sade bir insan olmasına karşın, muhaliflerini bedenen ya da öldürerek cezalandırmaktan kaçınmıştı. Tahta geçmesine muhalefet edenlerin bile, sonraki yıllarda itibarlarına kavuştukları, hattâ sarayda yaşadıkları bilinmektedir. İktidarı boyunca soylu akrabalarından çok askerî komutanlara güvendi, fakat sivil yönetimi kökeni bilinmeyen kişilere teslim etti. II. îoannes ordunun ve donanmanın yönetimini merkezileştirdi ve hazinenin olanaklarını bu kurumlar için seferber etti.

Konstantinopolis'teki Pantokrator Ma-nastm'nı (Zeyrek Kilise Camii) kurdu ve o-nun tipikon'unu (vakfiye) bizzat hazırladı. Ayasofya Kilisesi'nde II. İoannes'i, yanında karısı Eirene ve oğlu Aleksios'la gösteren bir mozaik hâlâ durmaktadır. Yaşa-möyküsünü yazan Nikitas'a göre II. loannes 25 yıl boyunca ülkeyi beceriklilikle yönetmiştir.

Bibi. M. Angold, The Byzantine Empire, 1025-1204, A Potitical History, Londra-New York, 1984, s. 150-160; G. Ostrogorsky, "Autokra-tor Johannes II. und Basileus Alexios", Semi-narium Kondakovianum, S. 10 (1938) s. 179-183; Ostrogorsky, Bizans, 347-352.

AYŞE HÜR