Ünden bugüN

İstavroz Camii

KadirAktay/ Onyx, 1994

İSTAVROZ CAMÜ

Beylerbeyi'nde, Abdullah Ağa Caddesi ile Beybostanı Sokağı'nın birleştiği yerde ve Beylerbeyi Sarayı(->) karşısındadır. "Abdullah Ağa Camii" de denir.

Cami 16. yyin sonlarında yapılmıştır. Yaptıran III. Murad'ın (hd 1574-1595) bostancıbaşısı Abdullah Ağa'dır. Abdullah Ağa Beylerbeyi'nde camiden başka bir hamam, bir sıbyan mektebi, bir çeşme, Kısıklı ile Langa'da birer mescit yaptırmıştır. 1591'de vefat eden Abdullah Ağa, Kısıklı' daki mescidin bahçesine defnedilmiştir. Ayrıca ismine izafeten Beylerbeyi'nde Abdullah Ağa Mahallesi, Abdullah Ağa Çeşme Sokağı ve Abdullah Ağa Hamam Sokağı vardır. Caminin çok zengin olan vakfı IV. Mehmed zamanında (1648-1687) hükümdarın annesi Turhan Sultan'ın yaptırdığı Yeni Cami vakfına alınmış, daha sonra I. Abdülhamid döneminde (1774-1789) Beylerbeyi Camii(-*) yapılınca semt birliği ileri sürülerek I. Abdülhamid vakfına katılmıştır.

Cami iki katlı olup zemin katı kagir ve sarı badanalı, yukarısı ahşap ve krem rengine boyalıdır. Minaresi solda olup tavam ahşap ve çatısı alaturka kiremit ile örtülüdür.

Camiye, Abdullah Ağa Caddesi üzerinde bulunan camekânlı bir bölümden geçilip iki kanatlı klasik ahşap bir kapı ile girilir. Aydınlık bir camidir. Kıble tarafında altta 4 ve üstte 5, sağında, solunda ve arkasında bulunan dörder pencereden ışık alır. Zemin kat pencereleri içten kemerlidir. Giriş kapısının sağında ve solunda hanımlara mahsus 30 cm yükseklikte, seccadelerle kaplı ibadet yeri ve bu ibadet yerinin sağından ahşap bir tırabzanlı merdivenle de üst kata çıkılır. Caminin ilk tamiri sırasında I. Mahmud (hd 1730-1754) tarafından yaptırılmış olan padişah mahfe-li de buradadır. Caminin içi açık krem rengine boyalıdır. Zemin taban halıları ile kaplıdır. Seyrek geometrik işlemeli tavandan büyük bir avize sarkmakta olup fanusları eski kandil fanuslarını andırmaktadır.

Beyaz ve sade mermerlerle kaplı mihrabın iki yanında ayaklı antika iki saat i-le şamdanları ve sağında da ahşap minberi bulunmaktadır. Caminin içindeki lev-

halar arasında büyük hattat Mehmed Ra-sinı'in nefis bir "hilye-i saadet"i ve Tebriz-li Kasım'm ta'lik bir levhası asılı durmaktadır.

Caminin ilk tamirinden sonra ikinci tamiri I. Abdülhamid tarafından ve son tamiri de caminin giriş kapısı üzerindeki kitabeden anlaşılacağı gibi 1248/1832'de II. Mahmud zamanında (hd 1808-1839) yapılmıştır. Kitabenin ta'lik hattı, Yesariza-de Mustafa izzet Efendi'ye aittir.

REBII BARAZ

İSTEK VAKFI OKULLARI

istanbul Eğitim ve Kültür Vakfı'na (İSTEK) bağlı özel ilk ve orta öğretim kurumlarıdır.

1985'te oluşturulan İSTEK Vakfı özel okullarının özelliği, yabancı dil ağırlıklı öğretim vermesidir, istanbul'un çeşitli ilçelerinde anaokulu, ilkokul, I. ve II. devreli (orta-lise) olmak üzere 12 okulu vardır. Bunlar, Büyükada Beyhan Aral Lisesi (1985), Semiha Şakir Lisesi (1985), Büğe Kağan Lisesi (1986), Belde Lisesi (1986), Kemal Atatürk Lisesi (1987), Uluğ Bey Lisesi (1987), Kaşgârlı Mahmut Lisesi (1987), Acıbadem ilkokulu (1989), Atanur Oğuz Lisesi (1989), Acıbadem Lisesi (1989), Acıbadem Anaokulu (1990) ve Fen Lisesi'dir (1993). Beyhan Aral Lisesi ile Fen Lisesi'n-de 1993-1994'te öğrenci bulunmamaktadır.

Okullarda ağırlıklı yabancı dil ingilizce olup tüm okullar karmadır. Vakıf okullarına devam eden öğrencilerin sayısı 4.853 kız, 5.124 erkek olmak üzere, toplam 9.977'dir. Öğretmen sayısı ise, 631'dir.

625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Ka-nunu'na göre çalışan okulların parasal ve yönetsel işleri resmi vakıf senedine göre yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu, genel müdür ile imza yetkisi bulunan vakıf temsilcileri tarafından yürütülmektedir, istanbul büyükşehir belediye başkanı ile bölgesinde okul açılan belediye başkanları da genel kurulun tabii üyeleridir. İSTEK Vakfı'nın amaçları arasında meslek liseleri açmak da vardır.

Maddi olanağı yetersiz öğrencilere sürekli burslar da verilir. Okul yapıları ise çağdaş eğitimin gerektirdiği konumda ve birbirini andırır biçimde tasarlanmıştır. AYHAN DOĞAN