Ünden bugüN

Bibi. Unsal, Eski Eser Kaybı; J. Pervitiç, Sigorta Haritaları.

BESİM ÇEÇENER

İSTİNYE

istanbul Boğazı'nın Rumeli yakasında Emirgân ile Yeniköy arasında doğal bir koyun çevresinde yer alan semt. idari olarak Sarıyer llçesi'ne bağlı bir mahalledir. Koy derin ve korunaklı olduğu için Bizans döneminden beri iskân edilmiş; hemen her dönemde, kuzeyden, Karadeniz'den hücum eden donanmalar bu koyda demir atmışlar; Bizans ve Ceneviz donanmaları gibi Osmanlı donanması da bu koyu üs ve sığınak olarak kullanmıştır.

Antik dönemlerde "Sosthenion" ya da "Leosthenion" veya daha sonra "Stenid" adını alan yerleşmeye bugün eski adlarını çağrıştırarak Istinye denilmektedir.

Esas olarak 16. yy'ın ortalarından sonra gelişen ve "Küçük Haliç" olarak da bilinen bu koyu ve çevresini Osmanlılar kalafat yeri ve tersane olarak kullanmışlardır. 1540'ta Neslişah Sultan Istinye'deki mevcut yerleşmeye bir mahalle ve bir mescit daha ilave ettirmiştir.

17. yy'da, Evliya Çelebi, Istinye Koyu' nün pek çok (1.000 adet) gemi alacak büyüklükte bir liman olduğunu; kasabada Rum ve Müslümanların beraber oturduğunu; 3 cami, 7 mescit, l hamam, 20 dükkânı bulunduğunu; 4-5 adet zengin yalısının yer aldığını; ahalinin çoğunun balıkçılık ve bahçıvanlıkla geçindiğini; aynca liman burnunda bir misafirhane bulunduğunu anlatır. Köyün iklimini de biraz sert bulur. Aynı yüzyılda yaşamış olan Eremya Çelebi Kömürciyan da benzer bilgiler aktarır. Bu

İSTİNYE

276

277