***Tımarlar gelirlerine göre üç gruba ayrılmaktaydı: has, zeamet ve tımar. En zengin ve en güvenilir gelir kaynakları has kategorisindeydi. Yıllık geliri 20.000 akçeden daha az olan topraklar tımar, 20.000 ve 100.000 akçe arası olanlar zeamet, 100.000 akçeden daha fazla olan has olarak sınıflandırılırdı. Hasların gelirleri sultana ve hazineye ya da yüksek bürokratlara tahsis edilirdi.
***Çarşının devlet tarafından düzenlenmesinin temel amacı, vergileri düzenli bir şekilde toplamaktı. ***Fatih Sultan Mehmet tarafından sultani denilen ilk altın paranın basılmasına dek Akçe temel hesap birimi ve başlıca ödeme aracıydı. Altın para büyük ölçekli işlemlerde, mangır ise çok küçük ticari işlemlerde kullanılmaktaydı.
***Ülkede ticari hacmi genişletmek amacıyla para miktarını artırmanın üç pratik yolu mevcuttu: Madenleri işletmek, ülkede her ülkenin parasının dolaşımını serbest bırakmak ve paranın değerli metal içeriğini azaltmak (tağşiş). Tağşiş yöntemi Fatih zamanında altı kez kullanılmıştır. Bu yöntemin sebepleri şöyle sıralanabilir: Bütçe açıkları ve devletin ilave gelir yaratma ihtiyacı; ekonominin para talebindeki artış ve buna bağlı olarak dolanımdaki para stoklarını artırmak ihtiyacı; sosyal grupların kâr enflasyonu için baskı yapması; madenlerin verimsiz işletilmesi; paranın aşınması ve tamir edilmesinin gerekmesi.
***Bilinen ilk para vakfı Fatih Sultan Mehmet tarafından geliri yeniçerilerin et alımlarını sübvanse etmek için kurulmuştur.
***Osmanlıların ayrıca poliçeye benzeyen süftece ve kitabu’l-kadı denen belgeler de kullandıklarını bilmekteyiz ***Köle pazarları on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısına kadar varlığını sürdürdü.
***Küçük üretimin hâkimiyeti on dokuzuncu yüzyılın sonuna kadar sürdürülebilmiştir. Devletin on dokuzuncu yüzyılın başlarından itibaren kurduğu ve Fabrika-i hümayunlar diye adlandırılan büyük sınai kuruluşların temel amacı, askeri ihtiyaçları yurt içinde karşılamaktı. ***Yenileşme döneminde zırai ürün ticareti üzerinde klasik dönemde mevcut olan yasaklar kaldırıldı. Bu, küçük çiftçilerin yerini kapitalist çiftliklerin almasını hızlandırdı.
***Küçük sanayii desteklemek için Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun kurulması oldu.
***Tarımda en önemli değişikliklerden biri, iltizamların ömür boyu verilmeye başlanmasıdır. ***Halkalı Ziraat Okulu 1892’de modern tarımın kuram ve uygulaması üzerine eğitim vermek için ilk öğrencilerini aldı.
***Düyun-u Umumiye idaresi tütün ve ipek gibi vergileri kendisine bırakılan tarımsal malların üretimine ve ihracatın geliştirilmesine yöneldi.
***1802’de azınlıklara da hak tanıyarak bir ‘Avrupa tüccarı’ kimliği oluşturdu. Buna karşılık 1829’da aynı imtiyazlar fazlasıyla Müslüman tüccara da verilerek ‘Hayriye tüccarlığı’ kuruldu. ***Ekonomiyi geliştirme kapsamlı çabasının bir sonucu olarak, 1876 yılında İstanbul’da ve taşrada Ticaret ve Ziraat Cemiyetleri kuruldu. Osmanlı Ticaret Odası’nın üç hedefi vardı: Birincisi, modern bir ticaret sisteminin gelişimi; ikincisi, modern yöntemlerden haberdar olan ve ihracat için üretim yapan varlıklı bir üretici sınıfının oluşumunu teşvik; üçüncüsü, ürün satın alıp yurtdışında veya İstanbul’da satan kendi üyelerinin ticaretteki konumunu güçlendirmek.
***1908’den sonra İttihat ve Terakki iktidarında millî iktisat adıyla Müslüman unsurlara dayalı bir burjuvazi oluşturma girişimi başlatıldı. Bu girişimle kapitülasyonlar tek taraflı olarak kaldırıldı; yabancı şirketlerin imtiyazları sona erdirildi; gümrük vergileri istendiği gibi düzenlendi; yerli şirketlerin kurulması özendirildi.
***akçe, on sekizinci yüzyıl ortalarında yerini pâreye, on dokuzuncu yüzyılda guruşa, bu yüzyılın sonlarında da liraya bıraktı. ***1839’da yeni bir yola başvuruldu ve kaime-i mutebere-i nakdiye adıyla bir kâğıt para çıkarıldı.
***İlk dış borçlar 1840’lı yıllarda Galata bankerleri aracılığıyla ve kısa vadeli olarak Fransız bankalarından sağlandı. Kırım Savaşı’nın gerektirdiği yeni harcamalar ve bütçede yol açtığı büyük açık, Avrupa para piyasalarında borçlanma sürecini başlattı.Daha sonra borçlar ödenemedi ve duyuni umumiye borç idaresine bırakıldı.
***İlk işçi hareketleri Tanzimat’tan sonra görülmeye başlandı. Beyoğlu telgrafhanesi işçilerinin 1872’deki eylemleri ilk grev sayılmaktadır. ***İkinci Meşrutiyet’ten sonra işçi hareketleri artmış ve nitelik değiştirmiştir. Bu hareketlerde işçi talepleri çalışma şartlarının iyileştirilmesini, sendikalaşma ve toplu sözleşme hakları konusunda yasal düzenlemelerin yapılmasını içermekteydi.
***1845 tarihinde çıkarılan “Polis Nizamnamesi” çalışma ilişkileri alanında düzenlemeler yapan ilk yasal belgedir.
TOPLUMSAL YAPI 10
***20 Nisan 1923’te meclisin yasama yetkisini teyit eden ve yargı fonksiyonunu “millet adına” eylemde bulunan bağımsız mahkemelerin tekeline veren Cumhuriyet Anayasası kabul edildi. ***İkinci Dünya Savaşı yıllarında başlayan uluslararası birörgüt kurma çalışmaları neticesinde 24 Ocak 1945’te Birleşmiş Milletler Teşkilatıkuruldu.Amacı dünya barışı ve güvenliğini korumak ve ülkeler arasında ekonomik ve kültürel ilişkileri geliştirmekti. ***Küresel parasal birliği sağlamak, finansal istikrarı yakalamak ve devam ettirmek, yüksek istihdamı ve ekonomik büyümeyi sağlamak ve dünyada yoksulluğu azaltmak IMF’nin amaçları arasındadır.
***1927 ve 1929 yılları arasında çıkarılan kanunlarla topraksız köylüye hazine arazilerinden dağıtım yapılmıştır. Amaç, ekilen alanları genişletmek ve tarımda üretim artışını sağlamaktı. ***Lozan Antlaşması’nın getirdiği kısıtlamalar 1928 yılında sona erdi. 1929 yılından itibaren sanayi koruyan bir gümrük tarifesi yapılması kararlaştırıldı. Yeni gümrük tasarısı 1499 sayı ile kanunlaştı ve Ağustos 1929’dan itibaren yürürlüğe girdi.
***GSMH’daki gözlenen daralmaların sebeplerini şu şekilde izah edebiliriz: 1929 Ekiminde New York esham ve tahvilat borsasının ani düşmesi, ticaret durgunluğu ve ardından fiyat düşüşleri ve işsizliğin artması ve bu etkilerin ABD ile sınırlı kalmayıp tüm dünyayı etkilemesi neticesinde Türkiye’nin ihracatında önemli bir yer tutan tarım ürünleri fiyatlarında hızlı düşüşlerin yaşanması ve bunlara ek olarak iklim koşulları dolayısıyla tarımsal üretimde meydana gelen düşüşler nedeniyle GSMH’da daralmalar olmuştur.
***1929 yılından itibaren ithalattaki artış ve bunun neticesinde dış ticaret açığının iki katına çıkma sebebi olarak, gümrük tarifelerinin yükseleceği beklentisiyle ithalatçıların stokçuluğa gitmelerini gösterebiliriz.
***1930 ve 1932 yıllarında dış ticaret fazlası elde edildi
***Almanya 1925’ten itibaren Türkiye’nin dış ticaretini neredeyse kontrol altına almıştır. Türkiye’nin ticari ortaklığının gerilediği ülke ise Fransa’dır. ***Para arzındaki bir artış kredi maliyetlerini düşürür, faizler düşer ve yatırımlar ve devamında istihdam artar. Para arzındaki bir değişme aynı yönde ve oranda fiyatlar genel seviyesini değiştirir, başka hiçbir reel değişkeni etkilemez.
***klasik yaklaşımın denk bütçe vurgusu terk edildi ve bütçe gelir ve harcamalarıyla ekonomiye yön ve can verme politikaları ağırlık kazandı. Kamu harcama ve gelirleri, 1933-38 döneminde düzenli olarak artmıştır.
***Cumhuriyetin ilk yıllarında hedeflenen muasır medeniyet seviyesine ulaşmak için ekonomik kararlılık ortamında (istikrarlı bir para arzı artışı ve düşük bir enflasyon seviyesi mevcuttur) hızlı bir sanayileşme programı uygulanmaya başlanmıştır. Özellikle tarımsal ürün fiyatlarındaki düşüşler ihracat gelirimizi olumsuz etkilemiştir.
***Ocak 1940’ta Cumhuriyet Halk Fırkası iktidarının çıkarttığı ve hükümete fiyatları tayin etmede, ürünlere el koymada, hatta zorunlu çalışma yükümlülüğü getirmede sınırsız yetkiler veren Millî Korunma Kanunu çıkartıldı. Ayrıca, 477 sayılı koordinasyon kararı ile Tarım Bakanlığı’na boş devlet arazileri üzerinde ve devlet hesabına tarım yapmak yetkisi verilmiştir.
***1944-46 yıllarında Toprak Mahsulleri Vergisi ile tarımsal gelirler vergilendirildi.
***28 Ocak 1943 tarihinde “Türkiye Zirai Donatım Kurumu”nun oluşumuna karar verilmiştir. Böylece, tarımsal hasıla artışında devletin öncülük yaptığını bu maksatla 1944 yılında kurulan ve bir kamu iktisadi teşebbüsü olan Türkiye Zirai Donatım Kurumu’nu görmekteyiz.
***1940-45 yılları Türkiye ekonomisinde bir duraklamanın, hatta gerilemenin olduğu yıllardır. Büyük İktisadi Buhran ve onu müteakip ikinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesi dünya ticaret hacmini olumsuz etkilemiştir.
***1946 yılı ABD parası olan Doların uluslararası ödemelerde belirleyici olduğu bir yıldır. 1946 yılı Uluslararası Para Fonu (IMF)’nun ilk genel kurulunda Doların değerinin altına bağlanması ve 1 ounce altının da 35 Dolara tekabül etmesi kararlaştırıldı. ilk devalüasyonun yapıldığı yıldır.
***1946-1953 dönemi esas olarak tarımsal üretimin arttığı yıllardır. 4 Ağustos 1958’de istikrar paketi uygulaNmak zorunda kalındı. Bu paket içerisinde; a) TL’nin değerinin düşürülmesi, yani devalüasyon, b) İthalata yeniden serbestinin getirilmesi, c) Para arzı ve bütçe harcamalarının kısıtlanması, d) KİT üretimi ve hizmetlerinin fiyatının yükseltilmesi. 1954-1961 dönemi, liberal bir dış ticaret rejimi içinde dış dengenin sağlanamayacağının anlaşıldığı; bu nedenle dış ticaret kontrollerine gidilen; ancak ticaret açıkları yine ortadan kalkmayan, hatta müzminleşen; öte yandan geniş kamu kesiminin özel sermaye birikimiyle işlevsel bir bütünlük içinde eklemlendiği bir ekonomik yapının yerleştiği yıllardır.
***İkinci Dünya Savaşından sonra birçok ülke ithal ikameci sanayileşme stratejisini benimsemiştir.
***1958 yılında, yatırımcı bakanlıklar arasında koordinasyonun sağlanması için bir Koordinasyon Bakanlığı kurmuştur.
***1970’lerin sonu siyasi istikrarsızlıkların ve popülist iktisat politikalarının uygulandığı yıllardır.
TOPLUMSAL YAPI 11
1980 sonrası türkiye ekonomisi 3 dönem altında incelendi. - 1980-1989 yıllarını kapsayan liberalleşme eğilimleri ve Türkiye ekonomisi -1990-1999 makroekonomik dengesizlikler 2000-2011 yılları arasında ekonomik krizler makroekonomik tedbirler TÜRKİYE 24 ocak 1980 de bir dizi kararlar aldı; Ekonomide uyum ve tutarlilik İmalat,sanayi ve dış ticaretten yararlanma Enflasyonun kontrol altında tutulması Kamu kesimi finansal açığı ortadan kalkmalı Mevcut kapasiteler üretime geçmeli Gerçekçi esnek döviz kuru hesabi,faiz politikası uygulanmalı Özel yabancı sermayenin teşvik edlimesi
**Ekonomi politikasında 1980 dönüşümünün en belirgin özelliği fiyatlama sisteminin piyasa koşullarına bırakılmasidır .
**1973-74 petrol ve batı ülkelerinde yaşanan enflasyon dış ticaret dengesinin bozulmasına ve cari işlemler açıklarının artmasına neden olmuştur.
**Dokum ve giyim ürünleri ihracatı türkiyenin 1/3 ünü olüşturmaktadır.daha sonra Demir Çelik ürünleri ve tarıma dayalı sanayi ürünleri gelmiştir. 5 Nisan 1994 enflasyonu düşürmek ve ekonomik istikrarı sağlamak için ; Faiz oranları yükseltildi . Kamu mallarının fiyatlarında ayarlamalar yapıldı. Kamunun iç piyasaya borçlanması azaltıldı . Döviz arz ve talep dengesinin sağlanması yoluna gidildi. Kitlerın özelleştirilmesi yoluna gidildi. **26 Ocak 1994 de tl ilk kez devalüe edildi, 5 nisanda br devalüe kararı daha alındı .
**1990 lı yıllarda özellikle bireysel bankacılık faaliyetleri kapsamında tüketici kredilerinin artması,tüketimi teşvik etmiştir.ÖNCE HARCA SONRA TASARRUF ET felsefesi uygulanmaya başladı.
**1990 en önemli gelişme merkez bankasının bir para programı ilan ederek yürürlüğe koymasidir . Kit ( kamu iktisadi teşebbüsleri ) ürünlerinin fiyatlarının artırılmasına rağmen gerileme sebepleri ; Kit in hasılat kaybı İthalatta koruma oranlarının düşürülmesi Tarım ürünlerine yüksek destekleme fiyatı verilmesidir.
**1994 yılında Türkiye önemli bir iç borç baskısı altında kaldı. **5 Nisan 1994 kararları ile ekonominin hızla iktidara kavuşturulması iktidarın reformlaştırılması amaçlanmıştir . **Gümrük birliği antlaşması sonucu AB ülkeleri ile yapılan sanayi malları ticaretinde AB nin ortak gümrük tarifesi uygulanmaya başladı.
**Kasım 2000 de likitide ve şubat 2001 de finansal kriz sonucu türkiye de ekonomik politikalar uygulanmaya başladı. Krizin Türkiye üzerindeki etkilerini azaltmak için merkez bankası ; Faiz oranlarının düşürülmesi İhracata yönelik reskont keredilerinin genişletilmesi Yabancı para zorunlu karşılık oranlarının düşürülmesi
**Türkiye ekonomisinde 2000-2010 dönemi krizlerin yoğun olarak yaşandıği dönem olmuştur. İstikrar politikası uygulanmaya başlamıştır.amacı ; Kamu mali dengeyi sağlamak Finansal piyasa ve döviz kurunda istikrarı sağlamak Ekonomik büyümeyi artırmak ***2000-2001 yıllarında
GÜÇLÜ EKONOMİYE GEÇİŞ programı uygulanmiştir.
amaç ; Mali piyasada belirsizliğin azalması Faiz oranları ve döviz kurlarında istikrarın sağlanması İktisadi etkinlik sağlanarak yapısal formların gerçekleştirilmesi
TOPLUMSAL YAPI 12
Başbakanlığa bagli kuruluşlar
►bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu(BDDK) 1990'lardaki krizleri digerlerinden ayıran sebebler; ✓bilgi teknolojisindeki degisiklikler ✓liberallesme ✓küreselleşme
►temel amacı;finansal piyasalarda güven ve istikrarı sağlamak, kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışması için gerekenleri yapmak, tasarruf sahiplerinin haklarını korumak
►BDDK'nin organizasyon yapisi;Kurum, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (Kurul) ile Başkanlık Teşkilatından oluşur. Kurumun en üst yöneticisi Başkandır. Başkanlık Teşkilatı; Başkan, üç Başkan Yardımcısı ve Hizmet Birimlerinden oluşur.
►BDDK'NIN özerk hareket edebilme yetkisinin bulundugu alanlar; ⊙düzenleme ve denetim alanında ⊙kurum ici yönetim alanında ⊙mali kaynakların kullanımında
►Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın başkanlığında, Başbakanın belirleyeceği Bakanlar ile Maliye Bakanlığı Müsteşarı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı, Hazine Müsteşarı, Dış Ticaret Müsteşarı ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı’ndan oluşur.Gorevleri; ✓yurtiçi ve yurtdışı ekonomi politikalarını tespit etmek,uygulamada uyum sağlama ✓bakanlar kurulu ve yuksek planlama kurulunun incelemesini istediği konulardada görüş bildirmek ✓destekleme politikası ile ilgili bakanlar kuruluna bilgi verme ✓kurul kararlarının uygulanmasını takip etmek ✓ithalattan alınacak teminat ve fonlar hakkında bakanlar kuruluna teklifte bulunmak
►Yüksek Planlama Kurulu Yüksek Planlama Kurulu, Başbakanın başkanlığında, Başbakanın belirleyeceği sayıda Bakanlar ile T.C. Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı’ndan meydana gelir.gorevleri; ✓hazırlanacak kalkınma planları ile yıllık programları denetleme ve inceleme ✓yurtiçi ve yurtdışı ekonomik hayatla ilgili yuksek kararlar alma ✓yatırım ve ihracatın teşvikine iliskin esasları tespit etme ✓toplu konut idaresi ve toplu konut fonu bütçesini onaylamak ✓kanunlara ve diger mevzuatla yetki verilen konularda karar verme
►Avrupa Birliği (AB) İç Ekonomik ve Teknik Koordinasyon Kurulu AB İç Ekonomik ve Teknik Koordinasyon Kurulu, 26 Ocak 2001 tarihinde doğrudan Başbakan’a bağlı olarak oluşturulmuştur. Kurul, Başbakan’ın belirleyeceği iki devlet bakanı ve Dışişleri Bakanı’ndan meydana gelir.
►Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), 27 Kasım 1994 yılında Başbakanlığa bağlı olarak kurulmuştur. ÖİB, kamu tüzel kişiliğine sahip ve özel bütçeli bir kuruluştur.gorevleri; ✓ Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun kararlarını uygulamak, ✓ Özelleştirme Fonu'nu idare etmek, ✓özelleştirme Fonundan sağlanacak finansmana uygulanacak faiz oranlarını ve şartlarını belirlemek.
►Hazine Müsteşarlığı Hazine Müsteşarlığı 9 Aralık 1994 yılında kurulmuştur. Gorevleri; ✓ekonomi politikalarının tespiti ve kararlaştırılan politikaları uygulam, ✓hazine işlemlerini,devletin iç-dış borç yönetimini yapma ✓ekonomik iliskiler ve anlaşmalarla ilgili hizmetleri yürütmek ✓borç hibe almak ve borç hibe vermek ✓bankalar,sigorta şirketleri ve mali sektörün deger kurumlarını denetlemek ✓kambiyo politikalarına iliskin esasları düzenleme ve uygulamasını izleme ,yönlendirme
►Dış Ticaret Müsteşarlığı Dış Ticaret Müsteşarlığı 9.12.1994 tarihinde kabul edilen ve 20.12.1994 tarih ve 22147 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 4059 sayılı Kanunla Başbakanlığa bağlı olarak kurulmuştur . gorevleri; ✓Dış ticaret politikalarının belirlenmesine yardımcı olmak ve bu politikalar çerçevesinde ihracat, ✓ ihracatı teşvik, ✓ yurt dışı müteahhitlik hizmetleri, ✓ikili ve çok taraflı ticari ve ekonomik ilişkileri düzenlemek, uygulamak, izlemek ve geliştirilmesini sağlamaktır. ⚠NOT;8 Haziran 2011 tarihli 637 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın tüm hizmet birimleri ile Hazine Müsteşarlığı’nın Teşvik uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlükleri birleştirilerek Ekonomi Bakanlığı kurulmuştur .
►Gümrük Müsteşarlığı Gümrük Müsteşarlığı, 3 Haziran 2011 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak değişmiştir. Kuruluş amacı;Gümrük ve Gümrük Muhafaza hizmetlerini düzenlemek ve yürütmek, kaçakçılık fiil ve teşebbüsleri ile mücadele etmek üzere, Başbakanlığa bağlı Gümrük Müsteşarlığının kurulmasına, teşkilat ve görevlerine ilişkin esasları düzenlemek. Gorevleri; ✓Gümrük politikasının hazırlanmasına yardımcı olmak ve uygulamak ✓Gümrük tarifesini hazırlamak ✓Gümrük Kanunu, gümrük işlemleriyle ilgili diğer mevzuat ve uluslararası sözleşmelerin uygulanmasını sağlamak ✓ Ticarete konu olan ürünlerin güvenli, mevzuata ve standartlara uygun olmasını sağlamak
►Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile İlişkili Olan Kurum: Rekabet Kurulu 1982 Anayasası’nın 167. maddesi devletin para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemlerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirler alacağını, piyasalarda fiili veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önleyeceğini vurgulamaktadır.1997 yılında rekabet kurumu oluşturuldu.
►Denizcilik Müsteşarlığı denizcilik sistem ve hizmetlerini daha etkin ve verimli, ülkenin çıkarlarına, ihtiyaçlarına uygun olarak yürütmek ve hizmetlerin geliştirilmesini sağlamak amacıyla 10 Ağustos 1993 tarihinde Başbakanlığa bağlı olarak Denizcilik Müsteşarlığı kurulmuştur.
►Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) 27 Ekim 1999 tarihinde kabul edilen kanun ile, laboratuvar, belgelendirme ve muayene hizmetlerini yürütecek, yurt içi ve yurt dışındaki kuruluşları akredite edecek, bu kuruluşların belirlenen ulusal ve uluslararası standartlara göre faaliyetlerde bulunmalarını sağlamak amacı ile kurulmuştur.
►Ekonomik ve Sosyal Konsey Ekonomik ve Sosyal Konsey, sosyal devlet anlayışının bir gereği olarak ve sosyal iktisadi demokrasinin geliştirilmesi amacıyla toplumdaki belli başlı ekonomik ve sosyal kuruluşların temsilcilerinin yeraldığı merkezî bir kuruldur.
Kurul Üyeleri: Kurulda, genelde işverenler, ücretliler, çiftçiler, esnaf, sanatkâr ve tüketiciler adına temsilciler bulunmaktadır. Kurul, çalışma hayatı, sosyal güvenlik, maliye, şehircilik, turizm, tarım ve gıda gibi konuları ele alıp, kararlar almaktadır.
✓Konseye, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) ve Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş)’ndan 2 üye, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Hak-İş'ten de bir üye katılmaktadır.Ekonomik ve Sosyal Konsey, 2001 yılında kanunla yeniden oluşturulmuştur. Buna göre Konsey, Başbakan ve Başbakan yardımcılarının dışında 9 Bakan, 3 bürokrat ile 7 sivil toplum örgütünün (TOBB, TİSK, TESK,TZOB, TÜRK-İŞ, HAK-İŞ, DİSK) temsilcilerinden meydana gelmektedir.gorevleri; ✓hükumet politikalarının oluşumlarına katılımlarını sağlamak icin calismalar yapmak ✓kalkınma planı ve yıllık prog.hazirlanmasinda görüş bildirmek ✓calisma kurulu oluşturma uyelerini seçme ve kurul raporlarını görüşme ✓Konsey, 3 ayda bir Başbakanın daveti ile ya da üyelerin üçte birinin yazılı istemiyle toplanabilir. ✓ Konseyin sekreterya ve büro hizmetlerinin DPT Başkanlığı yürütür. Konsey toplantıları ile çalışma grupları ve kurulları toplantıları, DPT Müsteşarlığı tarafından düzenlenir.
►Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) EPDK 2001 yılında Başbakanlığa bağlı olarak kurulan, kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerliğe sahip bir kurumdur. Kurumun kuruluş amacı; elektriğin, doğal gazın, petrolün ve LPG’nin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, gerekli rekabet ortamını hazırlamaktır.
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞINA BAĞLI KURUMLAR
►Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) DASK, 1999 Marmara Depreminin ardından, 27 Aralık 1999 tarihinde, 587 sayılı Zorunlu Deprem Sigortasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş olan kamu tüzel kişiliğini haiz ve kâr amacı gütmeyen, yıllık hesap, işlem ve harcamaları Hazine Müsteşarlığının kontrolü altında olan bir kurumdur.amaçları; ✓tum konutları depreme karşı sigorta güvencesi altına almak, ✓Devletin depremlerden kaynaklanan mali yükünü azaltmak, ✓Sigorta sistemini sağlıklı yapı üretiminde bir araç olarak kullanmak, ✓Deprem hasarlarının karşılanmasında uzun vadeli kaynak birikimini temin etmek, ✓Toplumda sigorta bilincinin gelişmesine katkıda bulunmaktır.
MALİYE BAKANLIĞINA BAĞLI KURUMLAR
►Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) 19 Kasım 1996 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4208 sayılı Karapara Aklanmasının Önlenmesi ne dair Kanun ile kurulmuş olup, 17 Şubat 2007 tarihinde faaliyetine başlamıştır.
MASAK’ın görev ve yetkileri, 18 Ekim 2006 tarihinde yürürlüğe giren 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile yeniden belirlenmiştir.
gorevleri; ✓Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi amacıyla politika hazırlamak ve uygulama stratejileri geliştirmek ✓Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi kapsamında veri toplamak ✓Yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla bilgi ve belge değişiminde bulunmak, bu amaçla uluslararası anlaşma niteliğinde olmayan mutabakat muhtırası hazırlamak,
►Kamu İhale Kurumu (KİK) 22 Ocak 2002 tarihli ve 24648 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile Maliye Bakanlığına bağlı olarak kurulan Kamu İhale Kurumu, kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip bir kurumdur.
►Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) 27.1.2000 tarihli ve 4502 sayılı Kanunla kurulan Telekomünikasyon Kurumu, 2008 yılında yapılan yeni düzenlemeyle birlikte Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) olarak değiştirilmiştir.
►Avrupa Birliği Uyum Komisyonu 15.04.2003 tarihinde kurulan komisyonun amacı; Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılım sürecine ilişkin gelişmeleri izlemek ve müzakere etmek; Avrupa birliğindeki gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmeler konusunda Türkiye Büyük Millet Meclisini (TBMM) bilgilendirmek ve istenildiğinde TBMM’ye sunulan kanun tasarı ve teklifleri ile kanun hükmünde kararnamelerin Avrupa Birliği Mevzuatına uygunluğunu inceleyerek ihtisas komisyonlarına görüş sunmak üzere TBMM’de Avrupa Birliği Uyum Komisyonunun kuruluş, görev, yetki, çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir .
►Kalkınma Ajansları Bölgesel ekonomik kalkınma ve sosyal gelişme alanında yaşanan yapısal dönüşümün ve sürdürülebilir kalkınmanın en önemli kurumları arasında yer alacak olan kalkınma ajansları T.C. Kalkınma Bakanlığı olarak ad değiştiren Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) koordinasyonunda kurulmaya ve faaliyete geçmeye başlamıştır.amacı; ✓Sonuç olarak, hem ulusal, hem de bölgesel-yerel düzeyde başta istihdam ve gelir olmak üzere ekonomik ve sosyal göstergelerin iyileştirilmesine, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılmasına ve dolayısıyla ülkenin genel refahının artırılması ve istikrarının pekiştirilmesine olumlu katkılar sağlayacaktır.
Dostları ilə paylaş: |