Ustad Misbah Y?zdi

ÜSTÜN CIHAD
İctimai  vəzifələrin  əhəmiyyətini  qeyd  etdikdən  sonra  onların
bə’ziləri  haqqında  ətraflı  danışmağımız  yaxşı  olardı.  Şübhəsiz
ki,  namaz  kimi  əhəmiyyətli  ictimai  vəzifələrdən  biri  Allah
yolunda  cihaddır.  Bu  cihada  kafirlərlə  vuruşu  misal  göstərə
bilərik.  Amma  bu  cihad  təkcə  vuruşdan  ibarət  deyil.  Cihadın
müxtəlif  şəraitlərə  uyğun  nümunələri  vardır.  Silahlı  mübarizə
cihadın  növlərindən  biridir.  Cihadın  elmi,  mədəni,  iqtisadi,
siyasi  növləri  də  var  və  bizim  cəmiyyət  bütün  bu  cihadlara
ehtiyaclıdır.  Təəssüf  ki,  cihadın  bu  növləri  dərindən
araşdırılmamışdır.  Ayə  və  rəvayətlərdə  geniş  yer  almış
cihadlardan  biri  nəfslə  cihaddır.  Həzrət  Peyğəmbər  (s)  nəfslə
cihad  haqqında  buyurur:  “Xoş  o  cəmiyyətin  halına  ki,  kiçik
cihadı yerinə yetirmişdir və böyük cihad qarşısındadır... Böyük
cihad həmin nəfslə cihaddır.”
“Cihad”,  “mücahidə”  dedikdə  qarşıda  durmuş  maneəyə
müqavimət  göstərilməsi  nəzərdə  tutulur.  Cihad  kəlməsini
eşidərkən  təsəvvürdə  cəbhə  və  döyüş  canlanır.  Amma  bə’zən
düşmən  gözlə  görünmür.  Daha  təhlükəli  olan  bu  yağı  insanın
daxilində  gizlənir.  Həzrət  Peyğəmbər  (s)  buyurur:  “Ən  yağı
düşmən sənin daxilindəki nəfsdir.”
“Böyük cihad” (“cihadi-əkbər”) dedikdə nəfs istəklərinə qarşı
mübarizə  nəzərdə  tutulur.  İnsan  öz  nəfs  istəklərinə  nəzarət
etməli,  onların  tüğyanını  susdurmalıdır.  Nəfslə  cihad  da

---

60
düşmənə  müqavimət  göstərməkdir.  Bu  düşmən  daxili
olduğundan onunla mübarizə daha da çətindir. 
İmam rahilin cihadi-əkbər barəsində dəyərli söhbətləri vardır.
Böyük  inqilab  rəhbəri  işə  öz  nəfsi  ilə  cihaddan  başlamışdır.
Yalnız  bu  cihadda  qalib  gəldikdən  sonra  islami  cəmiyyəti
süqutdan xilas etmək üçün ayağa qalxmışdır. Onun buyuruqları
xoşbəxtlik  yolunda  bizim  üçün  mayakdır.  Həqiqi  İslamı
diriltmiş  o  ilahi  insanın  buyuruqlarını,  kitablarını  yaddan
çıxarmamalıyıq.  Həmin  nəsihətlər  daim  qulağımızda  sırğa
olmalıdır. Hər şeydən qabaq nəfsimizlə cihada, özünü tərbiyəyə
başlamalıyıq  ki,  siyasi,  iqtisadi,  hərbi,  elmi  və  s.  mübarizə
meydanlarında qalib gələ bilək.
Hövzə  və  universitetin  məs’ul  olduğu  cihad  növü  “elm  yolu
ilə  cihaddır”.  Bu  iş  hövzə  və  universitet  könüllülərinin,
səfərbərlərinin  öhdəsindədir.  Yə’ni  bu  məs’uliyyət  özünü
“İmam Zaman  (ə)  əsgəri”  adlandıranlara  aiddir.  Bizlər  İmam
Zaman (ə) süfrəsinin ətrafından dolananlarıq. İnanırıq ki, ilahi
rəhmətə qovuşmaq üçün mə’sum imamlar bir vasitədir. “Camee
kəbirə”  ziyarətində  deyirik:  “Yağış  sizin  (mə’sumların)  pak
nurunuz bərəkətindən yağır.” Bu baxımdan tələbələrin vəzifəsi
çox ağırdır. Onların peşəsi, mə’lumatı, elmi imkanları bu yolda
öndə  getmələri  üçün  şərait  yaradır.  Universitet  tələbələri  və
digər  gənclər  bu  işdə  onlara  yardımçı  olmalıdırlar.  Bəli,  elmi
yolla cihad hamıdan çox ruhanilərə aid olan vəzifədir.