Uyuşmazlik mahkemesi kararlari
Yüklə 2,68 Mb.
|
K A R A RDavacı : Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Vekili : Av. K.B.G. Davalılar : 1- Milli Eğitim Bakanlığı 2- Tokat Valiliği
Turhal Şeker Fabrikası 9.4.2001 gün ve 2868 sayılı yazı ile, 1993 yılından 2001 Mart ayına kadar Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Tebliğinde yayımlanan tutarlar üzerinden toplam kira ve yakıt bedeli borçlarının KDV dahil 4.174.794.000.-TL olduğunu, (faiz hariç) borçlarının Teşekkülleri hesabına yatırılmasını talep ettikleri halde ve bu taleplerini 13.7.2001 tarih ve 4881 sayılı yazı ile yineledikleri halde İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından herhangi bir ödemede bulunulmamıştır. Davacı vekili, 1993 yılından itibaren kira ve yakıt bedeli alacaklarının işlemiş faizi ile birlikte 13.308.098.755.-TL ile dava tarihinden itibaren asıl borç olan 5.817.753.600.-TL nın yasal faizinin davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır. TURHAL ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ; 9.12.2003 gün ve E:2002/352, K:2003/618 sayı ile, davacı vekili dava dilekçesinde, mülkiyeti müvekkiline ait taşınmazın maliki olduğunu, 6000 m2 lik yerin bir kısmının Şeker İlköğretim Okulu’nun bir katının davalılara bağlı Turhal Milli Eğitim İlçe Müdürlüğü’nce 1993 yılından beri hiçbir bedel ödenmeden kullanıldığını, maliki oldukları gayrimenkulün bir katının Turhal İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından hangi hukuki ilişkiye dayanılarak kullanıldığının belli olmadığını, Şeker Fabrikasının 3.4.2001 tarih ve 2505 sayılı yazısı ile, dava konusu yerin neye dayanılarak kullanıldığının sorulduğu, Tokat Valiliği Turhal İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 5.4.2001 tarih ve 2534 sayılı yazıları ile, teşekküllerince yapılan ve okul binası olarak kullanılan katına Kaymakamlık oluru ile mecburen taşınıldığının belirtildiği, 1993 yılından itibaren kira ve yakıt bedeli alacaklarının işlemiş faizi ile birlikte 13.308.098.755 TL ile dava tarihinden itibaren asıl borç olan 5.817.753.600.-TL nın dava tarihinden itibaren yasal faizinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği, davalı Hazine vekili davaya ilişkin cevabında özetle, davacı tarafın talep ettiği kira ve yakıt alacağının BK 126-1 maddesi uyarınca 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunu ve bu sürenin dolduğunu, dava konusu taşınmazın birinci katının Şeker Fabrikasınca, 2 nci katının ise, 1986 yılında Tokat Valiliği ve Şeker İlkokulu Koruma Derneği tarafından işbirliği ile yaptırıldığını, davacının 1996 yılına kadar kira talep etmediğini, bu tarihten sonra böyle bir talep ileri sürmesinin anlaşılmaz olduğunu, Milli Eğitim Müdürlüğü’nün kamu hizmeti yürüttüğünü, davanın kötü niyetle ikame edildiğinden bahisle davanın reddine karar verilmesini taleple savunduğu, dosyanın yapılan incelemesinde, dosya kapsamı değerlendirilmiş olup, her ne kadar davacı tarafça ibraz edilememiş ise de, taraflar arasında 1940 yılında yapılan bir protokol ile dava konusu yerin Şeker İlkokulu olarak kullanılması yönünde tahsis edildiği, 1986 yılında tek katlı binaya davalı tarafından destek vermesi ile kat ilavesi yapıldığı, 1993 yılından itibaren Turhal İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 1 inci katın bir kısmına hizmet binası olarak yerleştiği, davacının bu dava ile davalı tarafın hiçbir hakkı yokken dava konusu yere yerleşmesinden mütevellit kira ve yakıt gideri ödenmediğinden zararının olduğu ve bu zararın tazminini talep ettiğinin anlaşıldığı, mülkiyeti davacıya ait dava konusu yerin Şeker İlköğretim Okulu olarak kullanılmak üzere bir protokol ile devredilmesinin idari sözleşme niteliğinde olduğu, yine davalı idarenin kamu hizmeti yürütmesi ve bu amaçla hizmet binası olarak binanın bir kısmına yerleşmesinin de idari eylem niteliğinde olup, bu davaya bakmaya İYUK un 2. maddesine göre idari yargının görevli, Mahkemelerinin ise görevsiz olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ’nin 30.6.2005 gün ve E:2005/6545, K:2005/7313 sayılı kararıyla onanmak ve kararın düzeltilmesi isteği de aynı Dairece reddedilmek suretiyle kesinleşmiştir. Davacı vekili, bu kez, mülkiyeti müvekkiline ait arsanın bir kısmında bulunan Şeker İlköğretim Okulu’nun bir katının, Turhal Milli Eğitim İlçe Müdürlüğü’nce 1993 yılından beri hiçbir bedel ödenmeden ve muvafakatları olmadan hizmet binası olarak kullanıldığını ileri sürerek fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak üzere, 5.817.-YTL kira ve yakıt bedeli alacaklarına işlemiş olan 6.347.- YTL yasal faiz (1993 yılı ile Haziran 2002 yılları arası) ile birlikte toplam 12.164.- YTL ve asıl alacak miktarı olan 5.817.- YTL’nin 5.7.2002 tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır. SİVAS İDARE MAHKEMESİ; 8.12.2006 gün ve E:2006/176 sayı ile, davacı şirketin sahibi olduğu Tokat İli,Turhal İlçesinde bulunan ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü hizmet binası olarak kullanılan taşınmazların kendi muvafakatleri dışında ilçe milli eğitim binası olarak kullanıldığından bahisle 1993 yılından 2002 yılına kadar olan sürede biriken toplam 12.164.00.-YTL alacağın yasal faizi ile birlikte davalı idareler tarafından ödenmesine karar verilmesi istemiyle dava açıldığı, 2709 sayılı T.C. Anayasası’nın 125. maddesinin son fıkrasında; idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğunun açık olarak ifade edilmiş bulunduğu, Anayasa’nın 125. maddesinde yer alan karar gereğince idarenin ödemekle yükümlü tutulacağı zararın, ilgilinin idari eylem ve işlemlerinden doğan maddi ve manevi zararları olduğunda her hangi bir duraksama bulunmadığı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında idari dava türleri tanımlanmış olup, madde metninde "İdari dava türleri şunlardır: a)İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları, b)İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c)Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar..." hükmüne yer verildiği, dava dosyasının incelenmesinden, mülkiyeti davacı şirkete ait olan Tokat İli, Turhal İlçesi’nde bulunan bir binanın 1940 yılından beri ilköğretim okulu olarak kullanıldığı, bu binanın birinci katının İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü hizmet binası olarak kullanılmasına ise 16.02.1993 gün ve 1459 sayılı Turhal Kaymakamlığı kararı ile olur verildiği ve bu tarihten sonra binanın bir katının bu amaç için kullanıldığı, davacı şirket tarafından bu taşınmazın ilçe milli eğitim müdürlüğü hizmet binası olarak kullanılması hakkında herhangi bir muvafakatlarının bulunmadığı, bu taşınmazların kira ve yakıt bedellerinin ödenmesinin istenildiği, bu istemlerine davalı idareler tarafından olumlu yanıt verilmemesi üzerine 05.07.2002 tarihinde davacı şirket tarafından Turhal Asliye Hukuk Mahkemesi’nin E:2002/352 sayılı dosyasına kayden alacak davasının açıldığı, anılan Mahkemenin 09.12.2003 tarih ve 2003/618 sayılı kararı ile "ilçe milli eğitim müdürlüğünün davacı şirketin sahibi olduğu binaya yerleşmesinin idari eylem niteliğinde olduğu, davaya bakmakla görevli mahkemenin idari yargı yeri olduğu" gerekçesi ile davanın görev yönünden reddedildiği, bu kararın temyiz incelemesi sonucunda Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından onanarak kesinleşmesi üzerine bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı, yukarıda belirtildiği üzere; genel idari yargı yerinde açılacak dava türlerinin 2577 sayılı Kanun’da ayrıntılı olarak düzenlendiği ve ilgililerin idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini istemiyle genel idari yargı yerinde tam yargı davası açabileceklerinin gerek öğretide ve gerekse de yargı yerlerince yeterince işlenmiş bulunduğu, bu nedenle, genel idari yargı yerinde açılacak tam yargı davasında; tazmini istenilen zararın idari işlem ya da eylemden dolayı doğmuş olması gerektiği, bu düşüncenin bir gereği olarak da, tazmini istenilen zararın dayanağı olarak gösterilen olayın üzerinde durmak gerektiği, davacı şirketin sahibi olduğu taşınmaz yapılan bir protokol uyarınca ilköğretim okulu olarak kullanılmakta iken, 1993 yılından itibaren binanın bir kısmının ise Turhal Kaymakamlığı oluru ile ilçe milli eğitim müdürlüğü olarak kullanıldığı ve kullanılmakta olduğu gerekçesi ile davacı şirket tarafından bu binanın kullanımından dolayı kaynaklanan kira ve yakıt giderlerinin davalı idarelerden talep edildiği, bu talep yerine getirilmeyince "alacak davası " niteliğinde bakılan davanın açıldığı, uyuşmazlığa konu olayda her ne kadar Turhal Kaymakamlığı işlemi ile taşınmazın bir kısmı hizmet binası olarak kullanılmakta ise de, davacı şirket tarafından bu idari işlem nedeniyle uğranılan bir zarardan söz edilmediği; sadece binanın kullanım bedeli olan kira ve yakıt alacağının tahsiline karar verilmesinin istenildiği, hal böyle iken taşınmazın haksız fiil ile mi iktisap edilerek kullanıldığı, kira bedeli ve yakıt giderinin ne olması gerektiği alacak davası niteliğinde ve adli yargı yerinde açılmış olan davada irdelenmesi gerektiğinden, uyuşmazlığın görüm ve çözümünün bu yargı yerince görülerek uyuşmazlığın esastan çözümlenmesi gerektiği kanısına ulaşıldığı, bu nedenle, görevli yargı merciinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesinin icap ettiği gerekçesiyle 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dava dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine, Uyuşmazlık Mahkemesi’nin vereceği karara kadar yargılamanın ertelenmesine karar vermiştir. İNCELEME VE GEREKÇE : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mahmut BİLGEN, Ramazan TUNÇ, Habibe ÜNAL, O.Cem ERBÜK, Serdar AKSOY ve Muhittin KARATOPRAK’ın katılımlarıyla yapılan 03.03.2008 günlü toplantısında; I-İLK İNCELEME :Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince anılan Yasanın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi. II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ’un, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU’nun, davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, mülkiyeti davacıya ait arsanın bir kısmında bulunan Şeker İlköğretim Okulu’nun bir katının, Turhal Milli Eğitim İlçe Müdürlüğü’nce 1993 yılından beri hiçbir bedel ödenmeden ve muvafakatları olmadan hizmet binası olarak kullanıldığı ileri sürülerek kira ve yakıt bedeli alacaklarının faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır. Dosyanın incelenmesinden, Tokat İli, Turhal İlçesindeki mülkiyeti Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ne ait gayrimenkulün bir bölümüne 8 derslik yapılarak ilköğretim hizmetlerinde Şeker İlköğretim Okulu olarak hizmet verirken 1986 yılında kat ilavesi yapılarak eğitim-öğretime devam edildiği, daha sonra İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 16.2.1993 tarih ve 1459 sayılı Kaymakamlık Olur’una istinaden Şeker İlköğretim Okulu’nun 1. katına taşındığı, Turhal Şeker Fabrikası’nın 9.4.2001 gün ve 2868 sayılı yazı ile, 1993 yılından 2001 yılı Mart ayına kadar Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Tebliğinde yayımlanan tutarlar üzerinden toplam kira ve yakıt bedeli borçlarının Teşekkülleri hesabına yatırılmasını talep ettikleri halde ve bu taleplerini 13.7.2001 tarih ve 4881 sayılı yazı ile yineledikleri halde İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından herhangi bir ödemede bulunulmaması üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlığını taşıyan 2. maddesinin birinci fıkrasında, “İdari dava türleri şunlardır: a) (İptal: Ana.Mah.nin 21/9/1995 tarih ve E:1995/27, K:1995/47 sayılı kararı ile; Yeniden Düzenleme: 8/6/2000 - 4577/5 md.) İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları, b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c) (Değişik: 18/12/1999-4492/6 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar” denilmiştir. 1940 yılında yapılan bir protokol ile uzun yıllar ilköğretim okulu olarak hizmet veren binanın 1. katı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce 1993 yılından itibaren Kaymakamlık Olur’una istinaden kullanılmakta olup, taraflar arasında bu kullanımla ilgili olarak yapılmış sözleşme bulunmamaktadır. Turhal Kaymakamlığı işlemine dayanılarak taşınmazın bir kısmı hizmet binası olarak kullanılmakta ise de, açılan davada, işlem nedeniyle uğranılan bir zarardan söz edilmeyip, binanın kullanım bedeli olan kira ile yakıt(Turhal Şeker Fabrikası’ndan merkezi sistemle ısıtma yapıldığı için) alacağının tahsiline karar verilmesi istenilmektedir. Bu nedenle, davacı Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi’nin açtığı davanın alacak davası niteliğinde adli yargı yerinde görülmesi gerektiği sonucuna varıldığından, İdare Mahkemesince yapılan başvurunun kabulü ile Asliye Hukuk(İş) Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Sivas İdare Mahkemesi’nce yapılan BAŞVURUNUN KABULÜ ile Turhal Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi’nce verilen 9.12.2003 gün ve E:2002/352, K:2003/618 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 03.03.2008 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi. * * * Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından: ESAS NO : 2007/108 KARAR NO: 2007/365 KARAR TR : 26.12.2007 (Hukuk Bölümü) Ö Z E T : 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu uyarınca verilen idari para cezasına karşı yapılan itirazın İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. Yüklə 2,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|