Vaqt tizimi reja: Yo‘ldosh texnologiyasida vaqtning funksiyasi Astronomik vaqt tizimi



Yüklə 199,9 Kb.
səhifə3/5
tarix02.12.2023
ölçüsü199,9 Kb.
#137501
1   2   3   4   5
VAQT TIZIMI

Atom vaqt tizimi
Xalqaro atom vaqti 1955 yilning iyulida asosiy vaqt standarti sifatida kiritilgan edi. Atom vaqtigacha doimiy vaqtga, eng yaqini efemerid vaqt edi, unda aylanish tezligidagi barcha ma’lum o‘zgarishlarni yo‘qotish uchun, Yer aylanishining eng yaxshi nazariyasidan foydalanilgan. Efemerid vaqtdan foydalanish 1984 yilgacha davom etgan. Bu vaqtgacha u, sayyora efemeridlari uchun, mustaqil o‘zgaruvchan vaqtinchalik edi.
Atom sekundi, 133 seziyning ikkita energetik darajasi orasidagi 9192631770 o‘tishlarning qarshiliksiz tebranishlaridek, aniqlangan. Bu son, Xalqaro tizim ilmiy birligidan astronomik vaqt tizimi sekundiga, vaqt birligi fundamental kattaligini yaqinlashtirish uchun tanlangan. vaqti turli davlatlarning 50 dan ziyod markaziy ilmiy laboratoriyalari atom guruhlari tomonidan hisoblanadi. Buni Parij yaqinidagi, Sevreda joylashgan, o‘lchov va vazn Xalqaro byurosi bajaradi, buning uchun soatlarni taqqoslashning turli usullari, shu jumladan, radionavigasiya tizim signallari , teletranslyasiya va ham qiradi. vaqt shkalasi shkalasi bilan 1958 yilning 1 yanvarida moslashtirilgan edi.
atom vaqti va xalqaro vaqt orasidagi bog‘liqlik farqlar orqali yoki xalqaro muvofiqlashtirilgan vaqt orqali olib boriladi, shuning uchun ham, shkala farqlari umumlashtiriladi. vaqti o‘zining tabiatiga ko‘ra, atomli hisoblanadi. Undan aniq vaqt signallarini uzatish uchun foydalaniladi. Ammo, qiymatlari farqi, vaqt aniqligi bo‘yicha 0.9 sekunddan oshmasligi kerak. Uni, bu qiymatga yaqinlashtirishda, shkalasi 1 sekundga sozlanadi. Shuning uchun, vaqt shkalasi pog‘onali-tekis hisoblanadi.
shkalasini sekundga sozlash o‘lchov va vazn Xalqaro byurosi tomonidan Xalqaro Yer aylanishi xizmati tavsiyasi bo‘yicha olib boriladi. Buni amalga oshirish, yiliga bir marta kvartal oxirida, barcha foydalanuvchilar bilan bir vaqtda bajariladi. Sozlash qiymati va momenti to‘g‘risida ogohlantirish oldindan (kamida uch oy) foydalanuvchiga xabar qilinadi.
Kuzatishlardan aniqlangan, va qiymatlarining farqi, doimiy ravishda “Butunjaxon vaqti va qutb koordinatalari” ( seriyasi) byulletenlarida chop etib boriladi. shkalalar farqi 7 haftaga, haftalik taxmin qilinadi. Oldindan hisoblangan qiymatlar seriyasidagi byulletenlarda chop etiladi, iste’molchilarga xabar beriladi va aniq vaqt radiosignallari tarkibida uzatiladi.
Xalqaro Yer aylanishi xizmati , Rossiya vaqt va chastotalar Davlat xizmati va AQSH Dengiz observaoriyasi tomonidan qo‘llaniladigan, atom va dunyo vaqti shkalalarini farqlash kerak bo‘ladi. vaqt tizimi belgilanishida qo‘shimchaga ega, vaqt shkalasi esa - , masalan, . Xalqaro shkalalar hech qanday eslatmaga ega emas. Ushbu izoh, Yerni orientirlash boshqa parametrlariga ham tegishli.
Vaqt shkalasi ba’zi farqlarini keltiramiz:
-
- (1.07.94 yildan),
- (1.07.94 yildan).



Yüklə 199,9 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin