Və vasiTƏLƏRİ fənnindən mühazirələr toplusu hazirladi qaim cəFƏrov metrologiya haqqında ümumi məlumat

Qalıq sönməsinin ölçülməsi

Rabitə kanalı ilə veriliş siqnalı ötürdükdə kanalın bəzi elementləri ( süzgəclər, modulyatorlar və s. ) siqnalın səviyyəsini zəiflədir, bəzi elementlər isə siqnalın səviyyəsini gücləndirir. Rabitə kanalında qalıq sönməsi siqnalın qarşılaşdığı bütün sönmələrin cəbri cəmi ilə bütün güclənmələrin cəbri cəminin fərqinə deyilir:

a_q = Σ a_i – Σ s_i ( 14.23 ) ( 13.18 )

Burada Σ a_i – kanalın ümumi sönməsi, Σ s_i – kanalın ümumi güclənməsidir. Tonal tezlikli telefon kanalında qalıq sönməsinin norma qiyməti 7dB və yaxud 0,8 Np qəbul olunmuşdur. Magistral rabitə xətti boyunca 0,3 ÷ 3,4 kHs tezlik diapazonunda qalıq sönməsinin norma qiymətinin yuxarı həddi 8,7 dB – dən çox, aşağı həddi 2,2 dB – dən az olmamalıdır. Qalıq sönməsinin qiyməti normadan fərqləndikdə, yəni çox olduqda verilişin ötürmə keyfiyyəti pisləşir, az olduqda dövrələr arasinda təsirin qiyməti çoxalır. Qalıq sönməsi hər gün 800 Hs tezlikdə ölçülür. Sıxlaşdırma avadanlıqlarında qalıq sönməsinin qiyməti səviyyə göstəricilərindən istifadə etməklə avadanlığın əvvəlində və sonunda yoxlama siqnallarının səviyyələrini ölçməklə təyin edilir ( şəkil 14.8 ).