Viktor Hüqo “ Səfillər” Səfillər

Köhnə məhbus olduğu üçün toplum tərəfindən qəbullanmayan Jan Valjan ona şəfqətlə yanaşaraq onu yeni bir insan olmağa təşviq edən rahib ilə rastlaşır.

Valjan yepiskopun sahib olduğu bütün gümüş və qiymətli əşyaları oğurlayıb qaçır.

Qiymətli əşyaları ilə birlikdə yepiskopun hüzuruna gətirilən Jan gözləmədiyi hadisə ilə qarşılaşır. 

İllər sonra Jan Valjan saxta kimlik sənədi ilə iş həyatına başlayır və uğur qazanır.

Fantina Valjanın fabrikində çalışan və kiçik qızı olan kasıb bir qadındı.

İllər keçir Kozetta artıq böyümüş və gözəl bir qız olmuşdu. 

Bu sırada Kozetta Marius adlı bir gənc oğlana aşiq olur. 

Amma Javer Valjanın, əslində, kim olduğunu tapır və gənc sevgililər ayrılmaq məcburiyyətində qalırlar. 

Bir zamanlar yepiskopun ona verdiyi iki gümüş şamdanı heç vaxt yanından ayırmır və sonda da məzarının başına qoyulur.

“Mərhəmətli insan niyə mənə elə baxırsan?”

Əlahəzrət siz qarşınızda mərhəmətli insan görürsünüz, mən isə böyük bir insanı seyr edirəm.

Miriel hökümətdən aldığı on beş min livr məvacibini tamamilə mərhəmət üçün xərcləyər özünün yerdə qalan min və bacısının beş yüz livr rentəsi ilə sadə bir həyat sürərdilər.

Katorqadan azadlığa çıxmış həmin o müdhiş sarı rəngli pasportun sahibi Jan Baljan gecələmək üçün döydüyü bütün qapılardan qovulan, rədd edilən bir səfildir. 

Ona öz mərhəmət qucağını açmış, qarnını doyuzdurub, gecələməyə yer vermiş olan yeganə adam yepiskop Miriel Benvenü olmuşdur.

Jan Valjan yepiskopun bütün bu yaxşılıqlarının əvəzində tutmuş olduğu bu naqis hərəkətdən vicdan əzabı çəkmiş olur.

Onun daxilində qəribə bir çevrilişin baş verdiyi hiss olunmaqdadır. O, sanki başqa bir adam olmuşdur.