Mənəviyyat qanadı
Bu, mənəviyyat qanadıdır. Əgər biz də öz cəmiyyətimizdə mənəvi cəhəti görməzdən gəlsək, yaxud sıradan çıxarmağa çalışsaq, belə olacaq. Qərb mədəniyyətinin təbii və bəşərin ümumi həyatına lazım olan formada yox, nağıl formasında və planlı şəkildə ölkəyə gəldiyi vaxtdan, yəni Nasirəddin şahın hökmranlığının sonlarından dinlə mübarizə və dini təcrid etmək üçün səylər başlandı. Düzdür, bəziləri bunun Rza xanın dövründən başlandığını deyir və Qacar şahlarına aid etmirlər. Amma bu, bir həqiqətdir. Hər halda, əgər din alimlərini, dini təcrid etmək, xəbis məqsədlərdən ötrü qüvvələrin səfərbərliyinə başlansa, cəmiyyət məişət əşyaları baxımından inkişaf edəcək, lakin onun mənəviyyat cəhəti olmayacaq və yarımçıq qalacaq.
Biri var ki, bir cəmiyyət məişət texnikalarına aid elmlər baxımından inkişaf edir; məsələn, Qərb cəmiyyətləri belədir. Amma biri də var ki, bu baxımdan da inkişaf etmir; Qərbə tabe olan cəmiyyətlərin çoxu belədir. Onlar mənəviyyatı atdılar, ancaq maddiyatı da əldə edə bilmədilər. Pəhləvilər dövründə bizim vəziyyətimiz belə idi; mənəviyyatdan uzaqlaşdıq, maddiyyatı da modern, yeni, elmi və həqiqi formasında ölkəmizə daxil edə bilmədik. Yəni həm dünya, həm axirət baxımından ziyana uğradıq.
Dostları ilə paylaş: |
