Visit Azerbaijan Statement October2019 Azerbaijani Version

2. Hüquqi və siyasi çərçivə

Ölkədaxili səviyyədə
Azərbaycan Konstitusiyasının 16-cı maddəsində xalqın və hər bir vətəndaşın rifahının yüksəldilməsi, onun sosial müdafiəsi və layiqli həyat səviyyəsinin təmin edilməli olduğu təsdiq edilməklə qida hüququ dolayı şəkildə tanınır. Bundan başqa, Azərbaycanın ratifikasiya etdiyi beynəlxalq sazişlər ölkənin qanunvericilik sisteminin ayrılmaz tərkib hissədir.
Son illərdə icra edilməyə başlayan müxtəlif qanunlar, proqramlar və layihələr qəbul edilsə də, Azərbaycanda qida təhlükəsizliyinə insan hüquqlarına əsaslanan yanaşmanı özündə ehtiva edən münasib qida hüququna dair geniş əhatəli çərçivə qanunu mövcud deyildir. Bu qanun bütün aidiyyatı sahələrlə, məsələn, ətraf-mühit, ticarət, qidalanma, səhiyyə, qadınların səlahiyyətinin artırılması və kiçik fermerlərin qorunması sahələri ilə əlaqəli olmalıdır. Təklif edilən bu qanunda monitorinq mexanizmi və hamı üçün ərzaq müstəqilliyi təmin edilməlidir.

Ədliyyə Nazirliyi ilə aparılan müzakirələrə əsasən, vətəndaşlar məhkəmə sisteminə asanlıqla müraciət edə bilirlər, belə ki, bu əziyyətli və məsrəfli proses deyildir, bununla yanaşı, vətəndaşların bu yaxınlarda islahatı aparılan pulsuz hüquqi yardım mexanizminə çıxışı vardır. Lakin, bir çox vətəndaşlar öz hüquqlarını bilmədiklərindən məhkəmələrdə, demək olar ki, işlər təqdim edilmir.

Qida və kənd təsərrüfatı sektoru, əsasən, özəl sektor tərəfindən idarə edilir. Hökumətin vəzifəsi vətəndaşları biznes fəaliyyətinin ziyanlı təsirlərindən qorumaq üçün bu fəaliyyəti tənzimləməkdir. Buna görə də, vətəndaşlara hüquqlarının pozulduğu hallarda şikayət etməyə imkan verən mexanizm yaradılmalıdır. İstehlakçı hüquqlarının qorunması üçün effektiv sistem yaxşı başlanğıc ola bilərdi.
Bundan başqa, BMT-nin Biznes və İnsan Hüquqları üzrə Aparıcı Prinsiplərində (2011) biznes fəaliyyətlərində insan hüquqlarının pozulması hallarının qarşısının alınması və belə hallarla bağlı tədbir görülməsi üçün hökumət üçün bir sıra təlimatlar təqdim edilir.