Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 290. maddesi uyarınca FİNANSAL KİRALAMA KONUSUNA GİREN İKTİSADİ KIYMETLER İÇİN FİNANSMAN GİDERLERİNİN, MALİYET OLARAK MI, GİDER OLARAK MI DİKKATE ALINACAĞI KONUSUNDA yasada bir hüküm bulunmamakla birlikte bu konuda Maliye Bakanlığı’nca verilen özelgelerde, 319 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin II-B/2 bölümünde; kiracı tarafından aktifleştirilen finansal kiralamaya konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı, Vergi Usul Kanunu’nun üçüncü kitabının üçüncü kısmının birinci bölümü ve ilgili genel tebliğlerde kiralama konusu iktisadi kıymet için belirlenmiş usul ve esaslar çerçevesinde amortismana tabi tutulacağı belirtildiğinden hareketle, kullanım hakkı, Vergi Usul Kanunu ve ilgili genel tebliğlerde ve bu iktisadi kıymet için tespit edilmiş amortisman sürelerinde amorti edilmesi gerektiği belirtilmektedir.
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 290. maddesi uyarınca FİNANSAL KİRALAMA KONUSUNA GİREN İKTİSADİ KIYMETLER İÇİN FİNANSMAN GİDERLERİNİN, MALİYET OLARAK MI, GİDER OLARAK MI DİKKATE ALINACAĞI KONUSUNDA yasada bir hüküm bulunmamakla birlikte bu konuda Maliye Bakanlığı’nca verilen özelgelerde, 319 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin II-B/2 bölümünde; kiracı tarafından aktifleştirilen finansal kiralamaya konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı, Vergi Usul Kanunu’nun üçüncü kitabının üçüncü kısmının birinci bölümü ve ilgili genel tebliğlerde kiralama konusu iktisadi kıymet için belirlenmiş usul ve esaslar çerçevesinde amortismana tabi tutulacağı belirtildiğinden hareketle, kullanım hakkı, Vergi Usul Kanunu ve ilgili genel tebliğlerde ve bu iktisadi kıymet için tespit edilmiş amortisman sürelerinde amorti edilmesi gerektiği belirtilmektedir.
Tebliğde yer alan bu açıklamalara göre, yabancı para cinsinden yapılan finansal kiralama sözleşmelerinde kiracının sözleşme tarihinden sonra oluşan anapara kur farkları ile kiracı tarafından ödenen faizlerin, ilgili kıymetin maliyetine intikal ettirilmesi ve maliyete eklenen bu farkların ilgili kıymetin amortisman süresi içinde itfa edilmesi gerektiği şeklinde görüş verilmektedir.
EMTİA DEĞERLEMESİ
Maliye Bakanlığınca çıkarılan 238 Sıra No’lu VUK Genel Tebliğinde belirlenmiştir. Söz konusu Tebliğe göre;
Emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete intikal ettirilmesi zorunludur. Stokta kalan emtia ile ilgili olarak daha sonra ortaya çıkacak kur farklarının ise, ilgili bulundukları yıllarda gider yazılması veya maliyete intikal ettirilmesi mümkün bulunmaktadır.
İşletmelerin finansman temini maksadıyla bankalardan veya benzeri kredi müesseselerinden aldıkları krediler için ödedikleri faiz ve komisyon giderlerinden, dönem sonu stoklarına pay vermeleri zorunlu bulunmamaktadır. Buna göre mükellefler söz konusu ödemelerini doğrudan gider olarak kaydedebilecekleri gibi, diledikleri takdirde stokta bulunan emtiaya isabet eden kısmı maliyete dahil edebileceklerdir.
AMORTİSMAN
Gayrimenkul (mütemmim cüzü ve teferruatı dahil) ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetler (maden ocakları, petrol kuyuları, makine ve tesisat, gemiler ve diğer taşıt araçları, patent, telif, ihtira,imtiyaz v.b gayri maddi haklar) alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin,
İşletmede bir yıldan fazla kullanılabilir olması,
Yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması
Envantere dahil olması,
Kullanılmaya hazır olması,
İktisadi kıymetin değerinin belli bir tutarı aşması.
Halinde amortismana tabi tutularak itfa edilebilirler.
2008 yılı için 600.-YTL’sını aşmayan alet, edavat, mefruşat, demirbaşlar ve peştemallıklar amortismana tabi tutulmayarak doğrudan gider yazılabilir.
Maliye Bakanlığınca belirlenen ekonomik ömürler dikkate alınarak amortisman ayrılacaktır.
Maliye Bakanlığınca belirlenen ekonomik ömürler dikkate alınarak amortisman ayrılacaktır.
Uygulanması gereken amortisman oranından daha düşük amortisman oranının tercih edilmesi mümkün bulunmakla birlikte düşük amortisman oranı kullanılması halinde amortisman süresinin (faydalı ömür) uzatılması mümkün bulunmamaktadır.
Her bir iktisadi kıymet için amortisman ayırma yöntemlerinden (NORMAL-AZALAN BAKİYELER) herhangi biri seçilebilir. Sadece bir kereye mahsus azalan bakiyeler usulünden normal amortisman usulüne geçilebilir.
ÖZEL MALİYET BEDELİ
Kiracı tarafından kiralanan gayrimenkul için yapılan ve gayrimenkulün normal tamir, bakım ve temizleme giderleri dışında kalan, gayrimenkulu genişletmek ve değerini devamlı olarak artırmak amacıyla yapılan giderler Özel Maliyet Bedeli Olarak Aktifleştirilecektir.
Kira süresi belli ise kira süresi içinde, kira süresi belli değilse 5 yılda eşit olarak amortisman ayrılacaktır. Opsiyonlu kira sözleşmelerinde ise opsiyon dikkate alınmayacaktır. Ancak, kira süresinin uzamasından sonra yapılan özel maliyet bedeli harcamaları ise yapıldığı yıl itibariyle kalan kira süresi içinde itfa edilecektir.
