Wydział Informatyki I Zarządzania kierunek studiów: Informatyka

6.5 Propozycja dalszych prac
Budowa Inteligentnego Agenta Użytkownika jest bardzo ciekawym zadaniem umożliwiającym tworzenie różnych rozwiązań podążających w rozmaitych kierunkach, które ograniczają jedynie dostępne dane i kreatywność autora. W przedstawionych przykładach Freebase pozwala na łatwą ekstrakcję informacji, a idąc o krok dalej wyniki mogą być jeszcze bardziej interesujące. Przedstawione zostaną teraz propozycje sugerujące drogę, którą można podążać.
6.5.1 Badanie teorii sześciu stopni oddalenia
Wykorzystując dostępną we Freebase bazę ludzi związanych z przemysłem filmowym oraz powiązania między nimi zilustrowane poprzez współpracę przy tworzeniu obrazów powinno być możliwe zbadanie związków pomiędzy wskazanymi osobami. Teoria ta mówi, że dzięki sieci kontaktów międzyludzkich możliwym jest dotarcie do dowolnej osoby na świecie w maksymalnie sześć połączeń. Jeden stopień istnieje, gdy jakaś osoba zna inną bezpośrednio. W tym konkretnym przypadku konieczne zapewne byłoby skorzystanie ze zrzutu bazy, który można pobrać ze strony Freebase, a następnie lokalnie obliczyć wszystkie najkrótsze ścieżki pomiędzy aktorami. W innym przypadku wysoce prawdopodobne jest wyczerpanie limitu czasu zapytań.

Wyniki wyglądałyby podobnie jak w podobnym społecznym eksperymencie przeprowadzonym dla osoby Kevina Bacona [26], aktywnego zawodowo od 1978 roku i mającego na koncie wiele ról filmowych. Dla osoby polskiego aktora Cezarego Pazury stopień oddalenia od Amerykanina wynosi 2, gdyż Polak grał w obrazie "Trzy kolory. Biały" z aktorką Julie Delpy, a ta w "Odwrócić przeznaczenie" z Baconem.

6.5.2 Badanie wpływów

Druga propozycja wykorzystania sieci połączeń Freebase może doprowadzić do zbadania wpływów pomiędzy artystami-muzykami. W tym celu użyć można dostępnych danych o współpracy wykonawców ze sobą lub w innym przypadku zliczyć nagrane wersje coverów muzycznych utworu danego artysty, co powinno dobrze odzwierciedlać jego wpływ na innych twórców.

6.5.3 Prezentacja danych w atrakcyjnej formie
Inną z propozycji możliwych do wykonania mogłoby być, podobnie jak w przedstawionym wcześniej przykładzie wyszukiwania restauracji, połączenie większej liczby technologii. Ciekawym pomysłem może być takie oprogramowanie agenta, który na mapie będzie potrafił wyświetlić pobrane z Freebase dane o konfliktach zbrojnych na świecie ze wskazaniem ich miejsca oraz dodatkowo z możliwością filtrowania ze względu na datę wydarzeń. Podobnie zilustrować można publikacje literatury z uwzględnieniem miejsca i czasu wydania.

7. PODSUMOWANIE

Współczesny człowiek każdego dnia otrzymuje taką ilość informacji, jaką jego przodek przed 300 laty uzyskiwał w ciągu całego swojego życia. Nieprzypadkowo więc mówimy o naszym społeczeństwie jako społeczeństwie informacyjnym. Ten rodzaj formacji cywilizacyjnej kształtuje się obecnie w wyniku niezmiennie i wciąż szybko rosnącej roli informacji w życiu jednostek oraz społeczności. Tempo zachodzących zmian, w porównaniu z tempem kształtowania się poprzedniej formacji, jaką było społeczeństwo industrialne, jest na tyle duże, że powstaje nawet obawa przed destabilizacją ukształtowanych w przeszłości struktur społecznych. Zaistnienie społeczeństwa informacyjnego może więc oznaczać nowy podział świata oraz zróżnicowanie społeczne, którego nie da się uniknąć bez ogromnych inwestycji w oświatę oraz infrastrukturę.
W zbiorowości takiej wiedza staje się towarem szczególnym. Towarem, który jest dobrem niematerialnym traktowanym na równi lub z większymi nawet względami niż dobra materialne. Zarządzanie informacją, jej jakość, szybkość przepływu są podstawowymi elementami konkurencyjności zarówno w sektorze usług, handlu czy też przemyśle. Gwałtowny wzrost objętości danych, dokumentów i innych form informacji powoduje, że ich wykorzystanie i zarządzanie nimi jest coraz trudniejsze. Wymaga to stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania oraz użytkowania informacji. Problemem jest tym bardziej złożony, że trzeba integrować informację z wielu odrębnych źródeł. Wymaga to zrozumienia znaczenia każdej ze składowych, a także dokładnego określenia relacji między nimi.
Łatwość korzystania i współtworzenia zasobów Internetu czyni go niedoścignionym źródłem informacji, ale w obecnej postaci Internet służy przede wszystkim gromadzeniu, przekazywaniu i przetwarzaniu informacji. Wyzwaniem coraz częściej staje się wyszukanie informacji, a istniejące wyszukiwarki nie zawsze są w stanie prawidłowo odpowiedzieć na zadane zapytanie. Często odpowiedzi dotyczą zupełnie innych dokumentów niż te, których się spodziewano. W następstwie tego konieczne jest ciągłe wzbogacanie struktury sieci Web w celu podnoszenia jakości serwowanych treści, aby wyszukiwanie informacji w przyszłości nie przypominało przysłowiowego szukania igły w stogu siana jak pokazano w przewidywaniach na Rys. 9.
Z tego powodu rozwijane są semantyczne wyszukiwarki, przy pomocy których zapytania można zadawać np. w języku naturalnym, a zwracane wyniki posiadają uzasadnienie ich otrzymania oraz mogą zawierać dodatkowe linki do stron zawierających więcej informacji. Coraz częściej naukowa koncepcja Semantic Web znajduje praktyczne zastosowanie. Sieć otwartych źródeł danych rozrasta się, co pozwala aplikacjom stawać się bardziej zintegrowanymi i inteligentnymi.
Technologia Semantic Web jest niezaprzeczalnie świetnym pomysłem i naturalnym rozwinięciem istniejącej sieci. Koncept agentów pojawił się z kolei ponad dwie dekady temu, a problematyka ta nadal jest źródłem licznych badań i inspiracji. To kompleksowe zagadnienie wymaga rozwiązania wielu kwestii, jak choćby opisywanych w rozdziale szóstym źródeł danych, i pokonywania napotkanych przeszkód, co powoduje, że wiele projektów ciągle znajduje się w fazie rozwojowej.

Istnieje kilka świetnych przykładów zastosowania Semantic Web, ale nie jest to jeszcze czas by powiedzieć, że wraz z agentami zmieniła świat. Można wywnioskować, że znakomita większość dostępnych obecnie rozwiązań, mających jednocześnie praktyczne znaczenie dla użytkowników, powstaje w momencie zaistnienia konkretnych potrzeb. Mimo opracowania i obecności technologii umożliwiających budowanie inteligentnych narzędzi dla zaspokojenia osobistych potrzeb informacyjnych użytkowników, dopiero sytuacja skłania do wprowadzania innowacji i ułatwiania sobie życia.

Aby w pełni wykorzystać potencjał jaki niesie ze sobą spotkanie Semantic Web i inteligentnych agentów muszą one również współpracować między sobą łącząc się w jeden kompleksowy system. Infrastruktura może być wzbogacona również o czujniki, odbiorniki i podobne urządzenia w świecie materialnym. W ten sposób zostałoby osiągnięte coś, co jeszcze nigdy się nie udało, a byłoby spełnieniem marzeń i ukoronowaniem wysiłków wielu osób. Wyspecjalizowane agenty kontrolujące określone zestawy danych i jednocześnie potrafiące współpracować i dzielić się nimi umożliwią spełnienie niematerialnych potrzeb człowieka. Ekspansja Internetu w tym właśnie kierunku wydaje się nieunikniona.
W obecnym czasie standardy są dojrzałe, dane są udostępniane w Semantic Web, a rynek widzi już jakie niesie to za sobą profity. Kluczem dla rozwoju opisanych technologii wciąż pozostaje jednak słowo "przyszłość".

8. LITERATURA
[1] About Wolfram Alpha: Making the world’s knowledge computable, Wolfram Alpha LLC, 2014 http://www.wolframalpha.com/about.html

[2] Agent (programowanie), Wikipedia, 25 czerwca 2013, http://pl.wikipedia.org/wiki/Agent_(programowanie)

[3] Allsopp J: Microformats: Empowering Your Markup for Web 2.0, Friends of ED, Nowy Jork, 2007,

[4] Bąk J., Jędrzejak Cz.: Semantic Web – technologie, zastosowania, rozwój, XV Konferencja PLOUG, Kościelisko, Październik 2009, 236-246, http://ww.ploug.org.pl/konf_09/materialy/pdf/17_Semantic_Web_-_technologie.pdf

[5] Bechhofer S. i inni: OWL web ontology language reference, W3C, 10 lutego 2004, http://www.w3.org/TR/2004/REC-owl-ref-20040210/

[6] Berners-Lee T., Fischetti M.: Weaving the Web, Harper San Francisco, San Francisco, 1999,

[7] Berners-Lee T., Hendler J., Lassila O.: The Semantic Web, Scientific American Magazine, 2001, 28-37. http://www.scientificamerican.com/article/the-semantic-web/

[8] Bikakis N. i inni: The XML and Semantic Web Worlds: Technologies, Interoperability and Integration. A survey of the State of the Art. Semantic Hyper/Multi-media Adaptation: Schemes and Applications, Springer, 2013, 1-42, http://www.dblab.ntua.gr/~bikakis/papers/XMLSemanticWebSurvey.pdf

[9] Bollacker K. i inni: Freebase: a collaboratively created graph database for structuring human knowledge [w] Proceedings of the 2008 ACM SIGMOD international conference on Management of data, ACM, Vancouver, 2008,

[10] Bray T. i inni: Extensible Markup Language (XML) 1.1 (Second Edition), W3C, 29 września 2006, http://www.w3.org/TR/xml11/

[11] Cozic F:, Frédéric Cozic Blog, http://blog.cozic.fr/

[12] Crockford D.: The application/json media type for JavaScript object notation (JSON), 2006, http://tools.ietf.org/html/rfc4627

[13] Dalakov G.: History of Computers and Computing, Internet, Internet conquers the world, World Wide Web Wanderer, 12 stycznia 2014, http://history- computer.com/Internet/Conquering/Wanderer.html

[14] Estimote Beacons - real world context for your apps, Estimote, 2014, http://estimote.com/

[15] Facebook, http://www.facebook.com/

[16] Frequently Asked Questions - Freebase API, Google Developers, 22 czerwca 2013, https://developers.google.com/freebase/faq

[17] Feigenbaum L. i inni: The Semantic Web in Action, Scientific American, 2007, 90-97 http://www.thefigtrees.net/lee/sw/sciam/semantic-web-in-action

[18] Gienas K.: Co może inteligentny agent, Computerwold, 14 sierpnia 2007, http://www.computerworld.pl/artykuly/321615/Co.moze.inteligentny.agent.html

[19] Godniak M. K.: Technologie inteligentnych agentów jako narzędzie wspomagania zarządzania w organizacjach rozproszonych [w:] Informatyka narzędziem współczesnego zarządzania, Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych, Warszawa, 2004,

[20] Idehen K.: Understanding Data, OpenLink Software, 10 stycznia 2014, http://www.slideshare.net/kidehen/understanding-29894555

[21] Jakieła J.: Technologia inteligentnych agentów, WSIZ Rzeszów, Materiały Distance Learning, http://mcoolw.neostrada.pl/2.pdf

[22] January 2014 Web Server Survey, Netcraft, 3 stycznia 2014, http://news.netcraft.com/archives/2014/01/03/january-2014-web-server-survey.html

[23] JSON - Wikipedia, Wikipedia, 9 stycznia 2014, http://en.wikipedia.org/wiki/JSON

[24] Kopel M., Zgrzywa A.: Analysing Semantic Web Data, Wrocław University of

Technology, Wrocław, 2010

[25] Kuligowska K.: Zastosowanie inteligentnych agentów w aplikacjach handlu elektronicznego: wirtualni asystenci, Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych, 2007, wne.kuligowska.com/papers/KKuligowska_Wirtualni_asystenci_2007.pdf

[26] Liczba Bacona – Wikipedia, Wikipedia, 1 czerwca 2013, http://pl.wikipedia.org/wiki/Liczba_Bacona

[27] Mahmoud H.: Web 3.0 The Semantic Web, eSpace, 14 lipca 2009, http://www.slideshare.net/HatemMahmoud/web-30-the-semantic-web

[28] Manola F., Milles E.: RDF Primer, W3C, 10 lutego 2004,

http://www.w3.org/TR/rdf-primer

[29] Monitorowanie mediów - Brand24.pl, Brand24, 2014, http://brand24.pl/produkt/

[30] O Listonic, Listonic, 2013, http://www.listonic.com/pl/c/about

[31] Oficjalna strona spółki CITY-NAV, twórcy wyszukiwarki jakdojade.pl, City-Nav, 2014, http://city-nav.com/

[32] Pomalaza R.: The World Wide Web Wanderer: The First Web Crawler a.k.a Internet Search Bot, 14 marca 2012, http://ricardopomalaza.hubpages.com/hub/The-World- Wide-Web-Wanderer-The-First-Web-Crawler-aka-Internet-Search-Bot

[33] Prud'hommeaux E., Seaborne A.: SPARQL Query Language for RDF, W3C, 15 stycznia 2008, http://www.w3.org/TR/rdf-sparql-query

[34] RDF - Semantic Web Standards, W3C, 22 marca 2013, http://www.w3.org/RDF/

[35] Semantic Web Standards, W3C, http://www.w3.org/standards/semanticweb/

[36] Semantic Web Wiki, 7 listopada 2012, http://semanticweb.org/wiki/Main_Page

[37] Szczepaniak P.: Sieć pełna znaczeń, Computerworld, 15 kwietnia 2013, http://www.computerworld.pl/artykuly/389483/Siec.pelna.znaczen.html

[38] Shadbolt N., Hall W., Berners-Lee T., Staab S.: The Semantic Web Revisited, IEEE Intelligent Systems, 2006, 96-101, http://eprints.soton.ac.uk/262614/1/Semantic_Web_Revisted.pdf

[39] Sharwood S.: Facebook warehousing 180 petabytes of data a year, The Register, 09 listopada 2012, http://www.theregister.co.uk/2012/11/09/facebook_open_sources_corona/

[40] Spivack N.: Explaining The Semantic Web, 18 maja 2009, http://www.slideshare.net/slideshow/view/1455176?login=srvwiz&title=explaining-the- semantic-web-1455176

[41] Spivack N.: The Evolution of the Web: Past, Present, Future, 21 grudnia 2009, http://www.novaspivack.com/uncategorized/the-evolution-of-the-web-past-present- future

[42] Stefanowicz B.: Rola informacji, E-mentor, 2007,

http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/22/id/480

[43] Vivas J. A.: Retail Sensors: Estimote Beacons, Postscapes, 2014

http://postscapes.com/retail-sensors-estimote-beacons

[44] Wheeler S.: Web 3.0: The way forward?, University of Plymouth, 13 lipca 2010, http://www.slideshare.net/timbuckteeth/web-30-the-way-forward

[45] Zakupy Google, Google, http://www.google.pl/shopping/

9. SŁOWNIK UŻYTYCH SKRÓTÓW I POJĘĆ
Ajax - (ang. Asynchronous JavaScript and XML) - asynchroniczny JavaScript i XML, technika tworzenia aplikacji internetowych, w której interakcja użytkownika z serwerem odbywa się bez przeładowywania całego dokumentu

API - (ang. Application Programming Interface) - Interfejs programowania aplikacji - sposób, rozumiany jako ściśle określony zestaw reguł i ich opisów, w jaki programy komunikują się między sobą

blog - (ang. web log) - dziennik sieciowy, rodzaj strony internetowej zawierającej odrębne, uporządkowane chronologicznie wpisy. Umożliwia archiwizację oraz kategoryzację i tagowanie wpisów, a także komentowanie notatek przez czytelników danego dziennika bloga.

CERN - ośrodek badawczy, Europejska Organizacja Badań Jądrowych

dbpedia - baza danych mająca na celu usystematyzowanie i powiązanie ze sobą danych z Wikipedii, część projektu Semantic Web

FTP - (ang. File Transfer Protocol), protokół transferu plików

HTML - (ang. HyperText Markup Language), hipertekstowy język znaczników, szeroko wykorzystywany do tworzenia stron internetowych

HTTP -  (ang. Hypertext Transfer Protocol) - protokół sieci WWW służący do przesyłania dokumentów hipertekstowych

mikroformaty -

OWL - (ang. Web Ontology Language) - język służący do opisywania danych w postaci ontologii i budowania w ten sposób Semantic Web

RDF - (ang. Resource Description Framework) - język pozwalająca na opisywanie zasobów sieci Web, ze składnią opartą na XML, opracowany przez W3C

SPARQL - (ang. SPARQL Protocol And RDF Query Language) - język zapytań i protokół dla plików RDF

URI - (ang. Uniform Resource Identifier) jest standardem internetowym umożliwiającym łatwą identyfikację zasobów w sieci

URL - (ang. Uniform Resource Locator) – oznacza ujednolicony format adresowania zasobów (informacji, danych, usług) stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych

W3C - World Wide Web Consortium - organizacja, która zajmuje się ustanawianiem standardów pisania i przesyłu stron WWW. Została założona przez Tima Berners-Lee, twórcę WWW.

XML - (ang. Extensible Markup Language) Rozszerzalny Język Znaczników - uniwersalny język formalny przeznaczony do reprezentowania różnych danych w ustrukturalizowany sposób.