Xəstəlikləri” fənni Giriş. Dişlərin və ağız boşluğu selikli qişasının anatomo- fizioloji xüsusiyyətləri haqqında qısa məlumat

Orta kariyes (caries media) prosesi, bir qayda olaraq, ağrısız gedir. Lakin bəzən 
mexaniki, kimyəvi, temperatur qıcıqlandırıcılarından qısamüddətli ağrılar ola bilər. 
Qıcıqlandırıcılar kənar edildikdə ağrı kəsilir. Müayinə zamanı yumşalmış dentinli 
karioz boşluq aşkara çıxarılır. Bəzən yumşalmış dentinin olmasını zondun ilişməsi ilə 
müayinə edilir. Lakin minanın kənarlarını burğac vasitəsilə təmizlədikdə yumşalmış 
dentini olan xeyli böyük boşluq aşkara çıxarılır. Boşluqda əməliyyat apararkən ağrı 
olmur, lakin kənarlarında ağrı hissi ola bilər. Dişin pulpası 2-6 mkA elektrik 

---

cərəyanına reaksiya verir. Orta kariyesi sərt toxumalarının eroziyasından və 
pazabənzər qüsurdan zədələnmənin forma və lokallaşmasına, habelə göstərilən 
zədələnmələr zamanı yumşalmış dentinin olmamasına əsasən fərləndirirlər. Orta 
kariyesi dərin kariyesdən xəstənin şikayətinə və müayinəyə əsasən ayırırlar. 
Uşaqlarda orta kariyes, adətən, şikayətə səbəb olmur və orta kariyesi xronik 
periodontitdən fərqləndirməyi bacarmaq lazımdır. Preparasiya apardıqda və ya 
qıcıqlandırıcılarla təsir etdikdə karioz boşluqda həssaslığın meydana çıxması həlledici 
əlamətdir.