5. Dünyada biomüxtəlifliyin ümumi itkiləri
Məqsəd-bütün dünyada ekosistemlərin dağılması prosesini öyrənmək və səbəblərin müəyyən etməkdir. Posterdə ekosistemlərin dağılması prosesinin ildən-ilə sürətlənməsi prosesi təsvir edilir. Dünyanın digər hissələrində vəziyyət necədir? Uşaqlardan xahiş edin ki, xəritəni nəzərdən keçirərək aşağıdakı ölkələri ekosistemlərin dağılma səviyyəsinə uyğun olaraq ardıcıllıqla yazsınlar:
Avstraliya
İran
Qazaxıstan
Rusiya
Türkmənistan
Qərbi Avropa ölkələri
ABŞ
Uşaqlardan xahiş edin ki, aşağıdakı suallara cavab versinlər:
1. Sizin fikrinizcə, hər bir ölkədə baş verən belə dağıntıların və ya dəyişiklərin səbəbi nədir? Hər bir ölkə üçün sənayenin inkişaf qrafikini tərtib etmək daha maraqlı olardı.
2. Eksositemlərin ciddi dəyişikliklərə məruz qalmadığı ölkələrdəki vəziyyəti siz necə xarakterizə edərsiniz?
3. Siz nə üçün belə hesab edirsiniz ki, ekosistemlərin pis vəziyyətinə baxmayaraq həyatın səviyyəsi yüksək olaraq qalır?
(bax: resurs 2).
Həyatın keyfiyyəti-insanların maddi və mənəvi tələbatının ödənilməsinin keyfiyyətidir, yəni ərzaq məhsullarının, geyimin, yaşayış yerinin rahatlığı, təhsilin, səhiyyənin infrastrukturun keyfiyyətidir.
Həyatın keyfiyyətini ölçmək üçün aşağıdakı göstəricilər əsas götürülür: həyatın orta uzunluğu, əhalinin adambaşına düşən gəlir, təhsilin səviyyəsi. Hər bir ölkə üçün biz bu göstəricilərin orta qiymətini hesablayaraq bir yekun rəqəm ala bilərik. Bu rəqəm insan inkişafı indeksi adlanır. (İ.İ.İ). Hər il BMT tərəfindən hər bir ölkə üçün bu indeks hesablanır və dünya üzrə həyatın keyfiyyəti müqayisə edilir. Ən yüksək göstərici -1.0, ən aşağı isə- 0-dır!
Ölkələrdə həyatın keyfiyyəti
Avstraliya 0.957
İran 0.746
Qazaxıstan 0.774
Rusiya 0.797
Türkmənistan 0.724
Qərbi Avropa ölkələri 0,9+
ABŞ 0,948
Afrika 0,3-0,4
Dostları ilə paylaş: |