Xxxix fəsil Təbiətşünaslıq elmləri Ümumi hissə a Təbiətşünaslıq təhsilinin əhəmiyyəti



Yüklə 289,44 Kb.
səhifə148/240
tarix01.01.2022
ölçüsü289,44 Kb.
#104043
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   240
Proqramın məzmunu

Maddə və fiziki cisim.

Maddələrin atom-molekulyar strukturu.

Qazların, mayelərin və bərk cisimlərin xassələri və atom-molekulyar strukturu. Molekulların qarşılıqlı təsiri.

Diffuziya. Qazlarda, mayelərdə və bərk cisimlərdə diffuziya. Temperaturun diffuziyaya təsiri. Temperatur və molekulların hərəkəti sürəti (xüsusiyyətinə görə).

Broun hərəkəti.

Uzunluq vahidləri. Zaman vahidləri. Təbiətdə böyük və kiçik uzunluqlar. Təbiətdə böyük və kiçik zamanlar. Xətkeşin bölünmə qiyməti. Uzunluğun, düzbucağın sahələrinin və düzbucaqlı paralelepipedin həcminin ölçülməsi. Birbaşa və dolayı ölçmə.

Menzurka. Onun bölünmə qiyməti. Menzurkadan istifadə etməklə həcmin ölçülməsi.

Mexaniki hərəkət. Trayektoriya. Xətti və çevrə üzrə hərəkət. Bərabər və qeyri-bərabər hərəkət. Bərabər hərəkətin sürəti. Sürət vahidləri. Qeyri-bərabər hərəkətin orta sürəti. Bərabər hərəkət edən cisim tərəfindən keçilmiş məsafənin zamandan asılılıq cədvəli. Sürət, vektor kimi.

Kütlə, kütlənin vahidi. Təbiətdə böyük və kiçik kütlələr. Kütlənin tərəzi ilə ölçülməsi.

Maddələrin bərkliyi, bərklik vahidi.

Cisimlərin qarşılıqlı təsiri: bilavasitə (dartınma, tərpənmə) və məsafədə qarşılıqlı təsir (maqnit və qravitasiyalı).

Güc. Güc vahidi – Nyuton. Dinamometr, gücün ölçülməsi.

Ağırlıq, sürtünmə, elastiklik gücləri, Huk qanunu. Sərtlik.

Sürtünmə əmsalı.

Güc, vektor kimi. Bir xətt boyu hərəkət edən güclərin toplanması.

Təzyiq. Təzyiq vahidi. Qazın təzyiqi. Mayelərdə təzyiq, Paskal qanunu. Hidrostatik təzyiq.

Birləşmiş qablar. Hidravlik maşın. Atmosfer təzyiqi, Toriçelli sınağı. Barometr, monometr.

İtələmə gücü, Arximed qanunu. Cisimlərin suyun səthində durması, üzməsi, batması.


Yüklə 289,44 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   240




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin