Yapim iŞlerinde yükleniCİNİn taahhüDÜNÜ İhale dokümani ve sözleşme hüKÜMlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya iŞİ SÜresinde biTİrmemesi hali

: 2005/3867, T: 18.06.2003)

13

Borçlar Kanunu çerçevesinde sözleşmeler teslim zamanı belirlenmeden de yapılabilmektedir. Ancak, ihale mevzuatı çerçevesinde hazırlanan tip sözleşmeler gereğince işe başlama ve bitirme tarihleri belirlenmesi zorunludur(Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme Madde:9,Hizmet İşlerine Ait Tip Sözleşme Madde:9,10, mal alımlarına ait tip sözleşme Madde:9,10)

14

 İşyerinin(Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Madde:6)veya projelerin idare tarafından geç teslimi (Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Madde:13)idareden kaynaklanan gecikmelere örnek olarak verilebilir.

15 Mücbir sebep: daha öncede açıklandığı üzere, edimin ifasını engelleyen mutlak olarak karşı konulmayacak öngörülmesi ve kaçınılması imkansız olağanüstü bir olay olarak. (İNAL Tamer,Mücbir Sebep Oluşum Unsurları,Ankara,1997,S.13)

16 Taraflar arasındaki 9.8.1982 tarihli sözleşmeye göre işin bitim tarihi 3l.8.l984 olarak öngörülmüşse de sonradan tarafların anlaşması ile işin bitim tarihi 5.4.1988 tarihine kadar uzatılmıştır. Davacı yüklenici buna rağmen işi bitirmediğinden 31.8.1988 ve 20.9.1988 tarihli ve 13.10.1988 tarihli uyarılar yapılmış buna rağmen işi gene bitirilmediğinden davalı idarece 12.12.1988 tarihinde sözleşme feshedilmiştir. Sözleşmenin 6/3. maddesi gereğince sözleşmenin eki olan ve o tarihte yürürlükte bulunan BİGŞ 3l.Md. (yeni şarntname Md.47) uyarınca süre vererek ihtarlarda bulunmasına rağmen iş bitirilmediğinden idare sözleşmeye uygun olarak fesih hakkını kullanmıştır. Mahkemece buna rağmen birleştirilen davada feshin haksızlığına ve teminatın iadesine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. (Y.,15. Hukuk Dairesi, E: 1993/4977., K:1994/3379 )

174735 sayılı Kanunu’nun “Sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemeler” başlıklı 22’inci maddesinin (b) fıkrasında:“19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce(Türkiye İstatistik Kurumu) yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.” denilmektedir

18 “…………davacı taahhüdünü yerine getirmeyerek sözleşmenin feshine neden olan davalı yükleniciden, bu yüzden uğradığı olumsuz zararın ödetilmesini isteme hakkına sahiptir. Tazmini gereken olumsuz zararın miktarı belirlenirken kural olarak kaçırılan fırsat ilkesi çerçevesinde, ilk ihalede davalıdan sonraki en yüksek fiyat teklifiyle, makul sürede yöntemince yapılmış 2. ihaledeki fiyat arasındaki farkın esas alınması gerekir” denilmek suretiyle, sözleşmenin feshi halinde, fesih eden tarafın, menfi (olumsuz) zararının tazminini karşı taraftan isteyebileceği belirtilmiştir (Y., D:13, K:2003/7140, E: 2003 /2557,T: 02.06.2003)

19 Dürüstlük kuralı; İşsahibi ve yüklenicinin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüst, namuslu, makul ve yaptığı eylemin sonucunu bilebilen orta düzeyde bir kişi gibi davranmakla yükümlü olduğu, tarafların söz ve eylemleri ile birbirlerine sadık kalacakları ve güvenebilecekleri bir birliktelik olarak tanımlanabilir. Ayrıntılı açıklama için bk, Duman,Hasan, “Açıklamalı- İçtihatlı İnşaat Hukuku”, Ankara,2010,s,1379

20 “Eser sözleşmesinde olağanüstü doğa olayları mücbir sebep olarak kabul edildiğinden ve tutanaklarla belli tarihlerde hava koşullarının iyi olmaması nedeniyle çalışma yapılamadığı belirlendiğinden idarenin sözleşmeyi fesih edip teminatı irat kaydetmesi doğru değildir”. denilmek suretiyle, mücbir sebep nedeniyle oluşan gecikme için, süre uzatımı vermek yerine sözleşmenin fesih edilmesinin doğru olmadığı belirtilmiştir. (y.15. HD. 15.04.1999-1435/557)

21 “……Yüklenici, Belediye Başkanlığınca inşaatın durdurulmasına sebep olacak oranda ayıplı oranda iş yapmakla, ağır kusurludur.İş sahibi de, teslim tarihinin geçmesinden, sonra makul bir süre bekleyip işi başkasına yaptırmamakla kusurun artmasına kendi davranışı ile sebep olmuştur………..” denilmekle, idarenin kendisine, 4735 sayılı Kanun’da verilen yetkileri kullanmaması sonucu zararın artmasına sebep olmasından sorumlu olduğu belirtilmiştir. (Y.15.HD., S:5450/1, T:21.12.1993)