Yapim iŞlerinde yükleniCİNİn taahhüDÜNÜ İhale dokümani ve sözleşme hüKÜMlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya iŞİ SÜresinde biTİrmemesi hali

2.1 Söz Konusu Halde İdarece Yapılacak İşlemler

6098 sayılı Borçlar Kanunun “İşe başlama ve Yürütme” başlıklı 473’üncü maddesinin (b) bendinde:

“Meydana getirilmesi sırasında, eserin yüklenicinin kusuru yüzünden ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, işsahibi bunu önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya aykırılığın giderilmesi; aksi takdirde hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, onarımın veya işe devamın bir üçüncü kişiye verileceği konusunda ihtarda bulunabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Maddeye göre, işsahibi müdahalede bulunmadığı takdirde eserin ayıplı veya kusurlu meydana getirileceğini düşünüyor ise, yükleniciye ek süre vererek eksikliğin giderilmesini isteyebilir, aksi takdirde onarım veya işin devamının bir üçüncü kişiye verileceği bildiriminde bulunabilir.

Diğer taraftan, eserin ayıplı tamamlanması halinde ise aynı Kanunun “İşsahibinin Seçimlik Hakları” başlıklı 475’inci maddesinde yer alan hükümler uygulanabilecektir. Anılan madde de yüklenicinin kusuru nedeniyle eser, kullanılmayacak veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacak bir durumda ise, işsahibinin sözleşmeden dönme, bedelden indirim isteme, masrafları yükleniciden olmak üzere eserin onarılmasını isteme, seçimlik haklarından birini kullanabileceği ve genel hükümler çerçevesinde tazminat isteyebileceği belirtilmektedir.

İhale mevzuatında da ilgili konuya Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nde değinilmiştir. Anılan şartnamenin 23,24 ve 25’inci maddeleri gereğince, işin kesin kabulüne kadar⁹, işin yapımından sorumlu yapı denetim görevlisi, hatalı, eksik, kusurlu, sözleşme ve eklerine uymayan işler tespit ettiği takdirde yükleniciden bu aksaklıkları gidermesini isteme hakkına sahiptir.

Aynı Şartnamenin “Geçici Kabul” başlıklı 41.5.a maddesi gereğince idare, kabule engel nitelikte olmayan eksiklik ve kusurları yükleniciye süre verilerek giderilmesini isteyebilecektir. Aynı maddenin 12’inci bendinde ise, madde de tanımlanan eksiklik ve kusurların¹⁰ yükleniciye ödenecek bedelden veya teminattan kesinti yapmak suretiyle de (nefaset kesintisi) giderilebileceği belirtilmiştir.

Yapılan uyarılara rağmen yüklenicinin eseri önemli oranda kusurlu gerçekleştirdiği veya bu hususun işin devamı sırasında açıkça anlaşıldığı hallerde 4735 sayılı Kanunun 20’inci maddesi çerçevesinde sözleşme fesih edilebilecektir.

Dolayısıyla idareler, işin devamında veya kabul esnasında tespit ettiği eksik ve kusurlar bulunması durumunda;

-Derhal veya ek süre verilerek söz konusu eksik ve kusurların giderilmesini isteyebilir¹¹,

- Yükleniciden nefaset kesintisi yapabilir,¹²

- Önemli gördüğü takdirde sözleşmenin feshine gidebilir.