Son zamanlara kadar bireylerin web teknoloji kullanımındaki becerilerine dayalı olarak bir gelişim gösteren web okuryazarlığı, ağ günlükleri (blog) ve viki uygulamaları ile daha geniş kullanıcılara ulaşabilmektedir. Web 2.0 teknolojileri olarak ta adlandırılan bu uygulamalar, bireyler arası etkileşimi ve birlikte yeni yaşantılar oluşturulmasını sağlayan yapısı ile bilgi paylaşımını desteklemektedir. Web 2.0 uygulamalarından birisi olan viki, Havai dilinde hızlı ve kolay anlamına gelen bir kavramdır. Kullanıcıların bir sözcük hakkında tanımlama yapabilmesine, bu sözcüklere yenilerini ekleyebilmesine, yanlış ya da eksik olduğunu düşündüğü yerleri değiştirebilmesine ve silebilmesine olanak sağlayan işlevlere sahiptir. Böylece, her sayfa birçok bağlantıyla birçok farklı sayfaya açılabilir. Bu süreci de birçok kullanıcı birlikte oluşturabilir. Sunucu üzerinde de, her kullanıcının yazdıkları otomatik olarak birbirlerine bağlanabilir. Bu çalışmada, BÖTE öğrencilerinin viki ortamında işbirlikli öğrenme deneyimleri ile sistemle etkileşimleri nasıl olmaktadır? sorusuna cevap aranmıştır. 56 öğretmen adayı ile proje tabalı yürütülen bu çalışma sonucunda, öğrencilerin önceleri viki uygulamalarını zor iş olarak algıladıkları, ancak kullanım deneyimi arttıkça, bu konuda daha fazla öğretsel desteğe, özellikle de bilginin organize edilmesinde link oluşturma konusunda, gereksinim oldukları görülmektedir. Ayrıca, sunucu üzerinde toplanan verilerin analizleri de yapılmış olup, bu sonuçlar öğrencilerin viki sürecine katılımlarının ders bitiminden de sonra devam ettiğini göstermiştir. Bu da, öğrencilerin viki ortamını kullanarak bir uygulama topluluğu oluşturma eğiliminde olduklarını göstermektedir.
Web literacy, which showed more like a personal skill to develop, started to draw more users’ interests with blogs and wikis. Those applications which are also known to be Web 2.0 applications support the emergence of interpersonal interactions as well as leading a way of creating new experiences about organizing information. Wiki means quick and fast in Hawaii language. Wikis provide an environment for users to define or describe a concept, add new concepts, link them together as well as to change them. Thus, each page can be opened up to new pages. Moreover, this process can collaboratively be constructed. Each user’s page can be linked to each others on the server. In this study, it was aimed to quest how computers education and instructional technologies department students’ collaborative learning experiences are constructed as they interact within the system. 56 teacher trainees expressed that they perceived wiki production as a “difficult task” at the beginning; however, as they build up experiences within the system, they tend to seek more instructional guidance on organizing information, especially designing link types. In addition, server log files were analyzed and they showed that students kept contributing to the system as the projects are completed as part of the coursework. This finding implies that students tend to develop a sense of community within a wiki environment.
GİRİŞ
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde gözlemlediğimiz hızlı değişimler iletişim anlayışımızı değiştirdiği gibi (Ben-Zvi, 2007), düşünme ve birlikte bilgi oluşturma yaşantılarımıza da etki yaparak sosyal yaşantımızı da yeniden şekillendirmektedir. Bu değişimin farkına varılıp, yeni nesillere aktarılması konusunda da hiç şüphesiz eğitim ve öğretimin düzenlenmesi önemli yer tutmaktadır. Bu açıdan, öğretmen eğitiminde bu araçların kullanılarak yeni yaşantıların oluşturulması gereklidir.
Son zamanlara kadar bireylerin web teknoloji kullanımındaki becerilerine dayalı olarak bir gelişim gösteren web okuryazarlığı, ağ günlükleri (blog) ve viki uygulamaları ile daha geniş kullanıcılara ulaşabilmektedir. Web 2.0 teknolojileri olarak ta adlandırılan bu uygulamalar, bireyler arası etkileşimi ve birlikte yeni yaşantılar oluşturulmasını sağlayan yapısı ile bilgi paylaşımını desteklemektedir.
Tek kaynaktan aktarılan bilgiden birlikte (çok kaynaklı) oluşturulan bilgiye geçiş sürecinde öğrenmenin nasıl gerçekleştiği, işbirlikli öğrenme kuramının da temelinde vurgulandığı üzere, birbirimizi daha iyi nasıl anlayabiliriz sorusuyla ve düşünme örüntülerini göstermesiyle yeni tanımlamaları gerekli kılmaktadır. Birlikte öğrenme kuramına göre birlikte öğrenme, “ortak bir hedefe ulaşmak için her kişinin bütüne katılımını dikkate alarak iki veya daha fazla kişinin oluşturduğu bir grupta çalışmaktır. İşbirliğine dayalı öğrenme, bilgi inşa etmek amacıyla sosyal etkileşimi kullanan bir öğrenme yöntemidir. İşbirlikli öğrenme yöntemi olarak da bilinen bu yöntemde öğrencilerin kendi başarıları kadar, gruplarında yer alan arkadaşlarının başarısı da önemlidir” (Conerly, Kelley, & Mitchell, 2006)
Wiki Nedir?
Web 2.0 uygulamalarından birisi olan viki, Havai dilinde hızlı ve kolay anlamına gelen bir kavramdır. Vikiler, üzerinde düzenlemeler yapılmasına olanak sağlayan, bir sözlüğü, ansiklopediyi ya da veritabanını andıran web siteleri gibi düşünülebilir. İlk geliştiricisi Ward Cunningham tarafından 2001 yılında “işleyen en basit çevrimiçi veritabanı” olarak adlandırılan viki (Cunningham, 2001, s. 15), kullanıcıların bir sözcük hakkında tanımlama yapabilmesine, bu sözcüklere yenilerini ekleyebilmesine, yanlış ya da eksik olduğunu düşündüğü yerleri değiştirebilmesine ve silebilmesine olanak sağlayan işlevlere sahiptir. Böylece, her sayfa birçok bağlantıyla birçok farklı sayfaya açılabilir. Bu süreci de birçok kullanıcı birlikte oluşturabilir. Sunucu üzerinde de, her kullanıcının yazdıkları otomatik olarak birbirlerine bağlanabilir. Böylece, her sayfa birçok bağlantıyla farklı sayfaya açılabilir (Altun, 2005).
Vikiler, herkese açık düzenleme ve ekleme yapılabilir yapısı ile işbirlikli öğrenme süreçlerinde kullanılabilecek teknik yapıdadır. Kullanıcılar viki sayfalarına erişerek, diğerlerinin yazmış olduklarını okuyabildikleri gibi, kendi istediklerini de sayfa üzerinden doğrudan ekleyebilirler. Bunun yanı sıra, tartışma konuları belirleyebilir, geniş bir ilgi grubu ile bu konu(lar)ı tartışabilir, yeniden organize edebilir, ya da yapılan değişiklikleri izleyerek gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak söz konusu topluluğun bir üyesi olabilir. Böylece, her viki kullanıcısı bir okur ya da bilgiye erişmek isteyen bir kullanıcı olabileceği gibi aynı zamanda bilgi paylaşımına istekli yazardır. Böylece, bireysel erişim ile oluşturulan “tek” li yaklaşlım yerine birlikte oluşturulan “çoklu” öğrenme yaklaşımına dayalı bir topluluğunun parçası olabilir. Bu yaklaşımı “bir elin nesi var iki elin sesi var” özdeyişi ile de açıklamak mümkündür. Altun (2005), eğitimde viki uygulamalarının kullanımının getirilerini beş grupta değerlendirmektedir. Bunlar;
-
Öğrenci çalışma dosyaları
-
Mesleki Gelişim
-
Ders ve sınıf içi iletişim ortamı
-
Topluluk ilişkileri ve sanal topluluklar oluşturma
-
Bilgi yönetimi.
Bu amaçlardan birisini ya da tümünü kapsayacak şekilde, viki ortamları grup çalışmalarında grup üyeleri arasındaki bilgi paylaşımını destekleyeceği gibi (Boulos, Maramba& Wheeler, 2006), aynı zamanda işbirlikli bir öğrenme ortamı olarak, grup içerisinde bireylerin birbirlerinden de bir şeyler öğrenerek bilgi oluşturabilecekleri tartışma ortamlarına da olanak sağlar.
Amaç
Eğitimde internet uygulamaları kapsamında öğrencilerden “İnternet’in temel yapısı ve fonksiyonları, Internet ortamındaki yaygın uygulamalar: e-mail, ftp, WWW, Gopher uygulamaları ve bunların eğitimde kullanılma ilke ve yöntemleri “(YOK, 1997) konusunda kazanımlar elde edilmesini amaçlamaktadır. Bu çalışmada, Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri eğitimi bölümünde, öğretmen adayları ile VII. Yarıyılda yürütülen Eğitimde İnternet Uygulamaları dersinde güncel internet uygulamalarından birisi olan viki uygulaması yapılmıştır. Viki ortamı olarak açık kaynak erişim kodlu bir yazılım olan MediaWiki bölüm sunucularından birisi üzerine yüklenmiştir. MediaWiki gerek kullanıcı memnuniyeti gerekse de kullanım sonrası teknik destek açısından mevcut vikiler arasında en popüler uygulamalardan birisi olması dolayısı ile seçilmiştir.
MediaWiki uygulaması kendi içerisinde kullanım amacına uygun bazı ön tabanlı kategoriler içermektedir. Bunlar, Topluluk Portalı, Güncel Olaylar, Son Değişiklikler, Rasgele Sayfa, Yardım, Bağışlardır. Topluluk portalı, viki ortamında topluluk oluşturmaya olanak sağlayan ve herkesin kendi kullanımı ile topluluk oluşturacağı bir ortamdır. Güncel olaylar, viki ortamlarında bulunan yazarlar ve/veya topluluklar tarafından duyurusu yapılması istenen ya dad aha detaylı bilgilerin yer aldığı bir bölümdür. Son değişiklikler, son yapılan değişikliklerin kişi, tarih ya da katkıda bulunma durumları gibi bazı değişkenlere göre süzülerek izlenmesine olanak veren bir bölümdür. Rasgele sayfa, hazırlanmış olan tüm viki sayfaları arasında sistemin size önerebileceği rasgele bir sayfaya erişim amacı için kullanılabilir. Bağışlar ise varolan topluluk portalına yapılabilecek bağış ve yardımlar hakkında bilgilerin yer aldığı bölümdür.
Ayrıca, kullanım amacına göre bazı araçlar da bulunmaktadır. Bunlar, sayfaya bağlantılar, ilgili değişiklikler, dosya yükleme, özel sayfalar, basıma uygun görünüm ve son haline bağlantı araçlarıdır. Ayrıca, araştırma kapsamında kullanılan viki uygulamasında “şablon, tartışma, resim, kullanıcı bilgileri, yardım, Bote anasayfa ve yönlendirme” başlıkları üzerinden yapılan değişiklik ve düzenlemeler istatistiksel veri oluşturması amacı ile sunucu üzerinden izlenmeye alınmıştır. Bu sayfaların hiç birisi –yardım bölümü dahil—ön tanımlı olarak belli bir içerik ile kurulmamaktadır. Bu sayfaların tümü topluluk katılımcıları tarafından düzenlenebilen sayfalardır. Şekil 1’de viki anasayfasından ekran görüntüsü bulunmaktadır.
Bu çalışmada, BÖTE öğrencilerinin viki ortamında işbirlikli öğrenme deneyimleri ile sistemle etkileşimleri nasıl olmaktadır? sorusuna cevap aranmıştır. Bu kapsamda, öğretmen adaylarının vikiler hakkında kullanım öncesi ve kullanım sonrası deneyimlerinin neler olduğu da araştırma kapsamında değerlendirilmiştir.
Şekil 1. BOTEViki anasayfasından görünüm http://bote.hacettepe.edu.tr/wiki
Araştırma Deseni
Bu çalışma, öğrencilerin düşünce ve deneyimlerinin ortaya çıkarılmasına yönelik tasarlanmış nitel bir çalışmadır. Dönem sonunda öğretmen adaylarının viki kullanımına ilişkin görüşlerini almak amacı ile açık uçlu üç soru yöneltilmiştir. Bunlar 1. Viki uygulamalarında neler yaşadınız? Bu uygulamalar size ne kazandırdı, bu olmasaydı ne olurdu? 2. Kendi öğretmenlik uygulamalarınızda bu uygulamaları kullanma olasılığınız ve nasıl kullanabileceğiniz konusunda ne düşünüyorsunuz? Ve 3. Bu uygulamaları yeniden kullanmamız gerekirse neyi farklı yapmayı önerirdiniz? Şeklinde organize edilmiştir. Ayrıca, otomatik olarak sunucu kayıtları (log) şeklinde toplanan verilerle de nicel betimsel veriler sunulmuştur.
Katılımcılar
Çalışmanın katılımcıları 2007-2008 öğretim döneminde, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi 4. Sınıfta bulunan ve Eğitimde İnternet Uygulamaları dersine kayıtlı olan 56 öğrencidir.
Verilerin Toplanması ve Analizi
Çalışma kapsamında katılımcılara viki üzerinde kendi gruplarını ve projelerini yansıtabilecekleri bir ortam hazırlanarak, bu ortamda ekleme-düzenleme yapabilmeleri için gerekli olan kodlama konusunda 2 ders saati bilgilendirme çalışması yapılmıştır. Bu çalışmada, gezinim tasarımı ve viki kullanımının temel kodlama becerileri ile gerekli yardım dokümanlarına nasıl erişilebileceği konusunda eğitim verilmiştir. Grupların katkıları sunucu üzerinden erişim bilgileri olarak toplanarak, sayısal verilere dönüştürülmüştür. Veriler, 12 haftalık bir çalışma dönemini kapsamaktadır. Grup içi ve bireysel olarak bu süreç hakkında öğrenci düşünceleri ve deneyimleri de açık uçlu sorular yardımı ile çevrimiçi olarak toplanmıştır. Çalşmanın verileri 2007-2008 öğretim döneminin bitiminde katılımcıların proje teslimleri ile tamamlanmış olup, sunucu üzerindeki bilgiler http://bote.hacettepe.edu.tr/wiki sayfasında halen erişilebilir durumdadır.
BULGULAR
Bu çalışmada, BÖTE bölümü öğretmen adaylarının çevrimiçi yapılandırmacı öğretim ilkelerine dayalı olarak yürütülen bir öğretim sürecinde, viki ortamına ilişkin deneyim ve düşünceler nitel ve nicel verilerin analizi ile oluşturulmuştur. Çalışmanın bulguları viki kullanım istatistikleri ve bilgi oluşturma sürecinde vikiler başlıkları altında sunulmuştur.
Viki kullanımına ilişkin istatistikler
Verilerin analizi işlemi yapıldığı sırada bölüm sunucusu üzerinde bulunan sitede 1.596 geçerli sayfa oluşturulmuştur. Bu sayıya; "yönlendirme", "tartışma", "resim", "kullanıcı", "yardım", "Bote", "şablon" alanlarındakiler ve iç bağlantı içermeyen maddeler dahil değildir. Geçerli madde sayısına bu sayfaların sayısı eklendiğinde ise toplam 3.344 sayfa olduğu görülmektedir. Viki ortamında katılımcıların eklemiş olduğu toplam dosya sayısı 1.203 tür. Sitenin erişime açıldığı günden itibaren toplam 15.671 sayfa değişikliği ve sayfa başına ortalama 4,69 katkı olmuştur. Toplam sayfa görüntülenme sayısı 77.625, değişiklik başına görüntüleme sayısı ise 4,95 olmuştur. Şekil 2’de aylara göre eklenen/düzenlenen sayfa sayısı görülmektedir.
Şekil 2. Aylara göre sayfa ekleme ve düzenleme
|
Ekim 2007
|
Kasım 2007
|
Aralık 2007
|
Ocak 2007
|
Şubat 2007
|
Mart 2007
|
Sayfa Sayısı
|
48
|
64
|
1485
|
1676
|
13
|
78
|
Şekil 2’den görüleceği üzere en fazla sayfa ekleme ve düzenleme Aralık ve Ocak aylarında gerçekleşmiştir. Bu süreç, öğrencilerin sistemle ilgili teknik bilgileri yeteri kadar yansıtabildikleri ve dönem sonunun yaklaşması ile not verme zamanının yaklaşması ile ilgili olabilir. Şubat ve Mart aylarında sayfa ekleme ve düzenlemelerin devam etmesi ise, önceki aylar kadar olmasa da, sistemin kullanımının devam ettirildiği şeklinde yorumlanabilir.
Kullanıcılar tarafından kavram olarak link verilmiş ancak içeriği oluşturulmamış, ancak, okurlar tarafından merak edilerek izlenmiş sayfalar da viki uygulaması üzerinden izlenebilmektedir.
Şekil 3. Link verilmiş olup içeriği düzenlenmemiş olan sayfaların görünümü
Bilgi Oluşturma Sürecinde Vikiler
Öğretmen adayları için viki kullanımı bilginin organizasyonu konusunda ve birlikte bilgi oluşturma sürecinde deneyim kazanmaları açısından yararlı olmuştur. Bazı öğrenciler viki kavramını ilk kez bu dersle duymuş olduklarını belirtmiş, çoğu için viki kavramı ne olduğu ve nasıl katkıda bulunulacağı önceden bilinmeyen “zor iş” gibi algılanmıştır;
“Ben kullanmadan önce wiki uygulamasının herkesin yazarlığına açık olan ve farklı medya araçlarını da kullanarak oluşturulan bir ortam olduğunu bilmiyordum (Ö11: Bireysel Görüş).”
“Bu dersten önce wiki uygulamalarının nasıl ele alındığı, ne tür bir etkileşim aracı olduğu konusunda pek fazla bir bilgim yoktu (Ö1: Bireysel Görüş)...bu zaman kadar hiç wikipedia ya bir şey eklememiştim, çünkü bu işin zor olacağı gibi bir ön yargım vardı. Ama şimdi hem kendi sözlüğümüze hem de wikipedia ya kolaylıkla bir katlı sağlayabileceğimi düşünüyorum (Ö8: Bireysel Görüş).
Bu zorluk önceleri teknik olarak bir zorluk olarak algılanmıştır. Ancak, kullanım deneyimi arttıkça, asıl zorluğun teknik açıdan değil, içeriğin organizasyonunda olduğu açıkça görülmektedir.
“Wikilerde içerik oluşturmanın teknik olarak zor olmadığını ama bilgiyi örgütlemenin ve yeni bir bilgi oluşturmanın zor olduğunu söyleyebilirim (Ö26: Bireysel Görüş).”
Dönem içerisinde proje çalışmaları sayesinde öğrenciler viki ortamını kullanmış; bu süreçte bir çok öğrenci bilginin organizasyonun önemi konusunda ne bilip neler bilmediklerini sorgulamışlardır. Sunulacak bilginin örgütlenmesinin ve bunun da işbirlikli olması gerektiğinin başlangıç için ne denli önemli olduğu açıkça ifade edilmiştir.
“Neyi neyle bağlayacağımızı, hangi konu hakkında bilgi verip hangi konu hakkında veremeyeceğimizi, bağlantılara neye önem vereceğimizi çok iyi düşünerek başlamak gerekiyormuş bu işe” (Ö1: Bireysel Görüş)
“içerik oluştururken hangi sözcüklere bağlantı vereceğimizi düşünmek ve onlar için de içerik oluşturmak bu işin sonu gelmeyen ve sayısız insanın işbirliğini gerektiren bir sistem olduğunu gösteriyor.” (Ö43: Bireysel Görüş)
Zor iş olmasa da önceden bir plan yapmanın önemine de dikkat çeken öğrenciler, kullanıcı olarak internet üzerinden sadece bilgi almanın değil, aynı zamanda katkıda bulunmanın da önemine dikkat çekerek öz eleştiriler de yapmışlardır.
“Wikiyi oluşturmanın kolay olmadığını, bir plan gerektirdiğini, kullanıcının yapabileceği her hatayı düşünerek ve bu hataların gerçekleşme düzeyini en aza indirmeye çalışarak wiki geliştirmemiz gerektiğini ve kullanıcı olarak çok rahatı sevdiğimizi (“armut piş, ağzıma düş” misali) öğrendim.” (Ö06: Bireysel Görüş).
Öğrenciler tarafından internet üzerinden bilgi oluşturmaya, bir başka ifade ile “katkda bulunmaya” hazır olunmadığı bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Okuryazarlık kavramı kapsamında yanlızca okuyan değil aynı zamanda yazan bireylere olan gereksinim, özellikle eğitim ortamlarında çok daha fazla hissedilen bir durumdur. Öğrencilerin “rahatı sevmek” kavramı ile ifade etmiş oldukları “okuma” bakış açısı, viki uygulamaları ile birlikte “yazma” eylemine dönüşme potansiyeli olduğunu göstermektedir. Böylece, viki kullanımını e-okuryazarlık kapsamında da değerlendirilebilir.
Bilginin organizasyonu için belirli bir plan dahilinde başlanmayan projelerde bazı sıkıntılar oluşmaktadır:
“Wiki projemiz sayesinde bir projenin iskeletinin oluşturulmasının ne kadar zor ve önemli olduğunu öğrendim. İskelet oluşturulmadan yapılan şeyler üzerine inşa edilmeye başlanınca belli bir zamandan sonra çökmeye başlıyor. Proje sürecimizin başında bunu yaşadık.” (Ö52: Bireysel Görüş)
Bu planın önemli bir parçası ise bağlantı (link) oluşturmak olmuştur. Bağlantılar, hem sunum stratejisi olarak hem de aranan konulara hızlı erişim sağlanması açısından önemli görülmektedir.
“Bağlantı düzenlemenin çok önemli olduğunu kavradım. Tüm metni bir sayfada vermek yerine bağlantılar kullanılarak konuyu bölmek hem daha düzenli bir görüntüyü hem yazılanların derli toplu olmasını ve daha kolay bulunmasını sağlamanın ne kadar önemli olduğunu anladım.” (Ö46: Bireysel Görüş)
Böylesi bir deneyimin yaşanmamış olması durumunda öğrenciler bilgiyi örgütleme konusunda bu denli bir deneyim yaşamamış olmanın bir eksiklik olacağını düşünmektedirler.
“Bu uygulama olmasa bilgiyi nasıl örgütleyeceğimizi öğrenememiş olur ve wiki’nin kullanımının nasıl olacağını öğrenememiş olurduk. Bunun yerine normal html kodlarıyla web sayfaları oluşturabilirdik. Tabi bu hem daha fazla zamanımızı alır hem de wiki kadar özellikleri olmazdı.” (Ö36: Bireysel Görüş)
Bu bulgular, vikilerin ders ve sınıf içi etkileşimi destekleyen sosyal ve etkileşimli sanal bir ortam oluşturduğu konusundaki alanyazını desteklemektedir. Ayrıca, vikilerin bilgi yönetimi konusundaki potansiyeli de kullanıcılar tarafından özellikle vurgulanmaktadır. Nitekim, öğrencilerden birisinin şu sözü bu durumu özetler niteliktedir: “üye olmayanların wikide değişiklikler yapabileceğini ben de bilmiyordum. Wikilerdeki bu özgürlük herkesi yazar konumuna getirerek sosyal etkileşimi de arttırmaktadır…Bu uygulama sayesinde bilginin örgütlenmesinin ne kadar zahmetli ve zor, fakat yararlı bir uygulama olduğu gördüm” (Ö03: Bireysel Görüş).
Zaman içerisinde işbirlikli ortamın farkına varan bazı gruplar, kendi hazırlamış oldukları içerik üzerinde bazı kavramları bağlantılarla başka sayfalara bağlamadan, açık uçlu bırakarak, diğer okurları da böylesi bir işbirliğine cesaretlendirmek için strateji geliştirmişlerdir:
“Bazı yerleri boş bırakarak kullanıcının katkıda bulunmasını istedik.” (Ö18: Bireysel Görüş)
“Wikiyi ziyaret edenlerin de bir şeyler yazabilmesi için bazı konuları boş bıraktık. Bu yerler kırmızı işaretli olarak kaldı.” (Ö39: Bireysel Görüş)
Kullanıcılar tarafından kavram olarak link verilmiş ancak içeriği oluşturulmamış link sayısı 24’ tür. İçeriği oluşturulmayan bu linkler üzerinde okurlar tarafından merak edilerek izlenmiş sayfa sayısı (kavram sayısı) ise 447 dir. İçeriği oluşturulmamış ancak link verilmiş kavram sayısı, tüm site içerisinde verilen linklerin % 1,16’ sını oluşturmaktadır.
Bunun yanı sıra, öğrenciler viki ortamında kullanılmak üzere öğretimsel yönergeler dahilinde kendi yardım sayfalarını da oluşturmuşlardır. Yardım menüsü tüm kullanıcılara açık olup, temel viki yazma konusunda bilgileri içerecek şekilde hazırlanmıştır.
SONUÇ VE TARTIŞMA
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümleri (BÖTE) olarak amaçlarımızdan birisi, eğitim kurumlarının gereksinim duyduğu bilgisayar ve diğer öğretim teknolojisi ürünlerinin işlevsel kullanımı için gerekli olan yöntem ve teknikleri geliştirmek, yaymak, öğretmek ve bu kurumlarda öğretmenlik yapmak isteyen bireyleri yetiştirmektir. Bu kapsamda, öğrencilerin öğretim programları kapsamında almış oldukları dersler güncel teknolojileri ve uygulama örneklerini kapsayacak şekilde güncellenmektedir. Gerek eğitim alanında gerekse de internet teknolojilerindeki gelişmeler, bu derslerin yapısını oldukça dinamik hale getirmekte; öğrencilerin de bölümden beklentilerini yukarı çekmektedir.
Güncel internet teknolojilerinden birisi de Web 2.0 teknolojileri adı ile anılan uygulamalardır. Web 2.0, yapılandırmacı öğretim ortamlarına uyarlanabilen ve bilginin birlikte oluşturulmasını sağlayan yapısı ile bilgi paylaşımı desteklemektedir.
Evans (akt:Parker & Chao, 2007) eğitimcilerin vikilerin ve diğer sosyal yazılımların ne olduğu kadar, bunları kullanma becerileri konusunda da eğitim vermelerinin gerektiğine işaret etmiştir. Bu çalışma sonuçlarından da görüleceği üzere, öğrencilerin bilginin organizasyonu konusunda bir öğretim almaya gereksinimleri vardır. Özellikle, e-öğrenme ortamlarında link tasarımı, bilginin organizasyonu konusunda ele alınacak konular arasında sayılabilir. Güncel olaylar, viki ortamlarında bulunan yazarlar ve/veya topluluklar tarafından duyurusu yapılması istenen ya daha detaylı bilgilerin yer aldığı bir bölümdür. Bu çalışmada gruplar ve/veya kişiler bu bölümü hi kullanmamışlardır. Bu da, öğretim sürecine katılması gerekenle arasında gösterilebilir.
Ayrıca, yine bu kapsamda, İşbirlikli öğrenme ortamları için kullanıcıların sadece okur değil aynı zamanda yazar olarak ta katkıda bulunmaları konusunda işbirlikli bilgi organizasyonu konusunda ne tür stratejilerin kullanıldığının belirlenmesine yönelik daha fazla çalışmaya gereksinim vardır.
Çevrimiçi ve etkileşimli çevrimiçi uygulamalarda sunucu üzerinden etkileşim kayıtlarını tutmak teknik olarak mümkündür. Bu çalışma kapsamında yazılım özelliklerinden yararlanılarak, sunucu üzerinde kullanıcılara ilişkin veriler toplanmıştır. Kayıt dosyalarının toplanması teknik olarak mümkün olmakla birlikte, bu kayıtlardan anlamlı ne tür analizlerin yapılması gerektiği e-öğrenme ortamlarında öğrenme sürecinin nasıl işlediğini anlamamız açısından önemli bir çalışma alanıdır. Şüphesiz nitel verilerle birlikte nicel verilerin de analize alındığı daha fazla çalışmalara ihtiyaç vardır.
KAYNAKÇA
Altun, A. (2005). Eğitimde internet uygulamaları. Anı Yayıncılık: Ankara
Boulos, M.N.K., Maramba, I., & Wheeler, S. (2006). Wikis, blogs and podcasts: A new generation of Webbasedtools for virtual collaborative clinical practice and education, BMC Medical Education, 6(41).
Conerly, R., Kelley, T., & Mitchell, J. (.2006). Collaborative or Cooperative. 21 Mart 2008 tarihinde http://bote.hacettepe.edu.tr/wiki/index.php/Cooperative_or_Collaborative adresinden indirilmiştir.
http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/ogretmen_yetistirme_lisans/bilgisay.pdf
Parker, K. R. ve Chao, J. T. (2007). Wiki as a teaching tool. Interdisciplinary Journal of Knowledge and Learning Objects, 3. 56-72.