Yazı daha güÇLÜ adimlar iÇİN • Manşet Akıntıya karşı Bir adım daha

YAZ AYLARINI ÜRETKEN GEÇİRMELİYİZ AMA NASIL?
YAZ AYLARINI ÜRETKEN GEÇİRMELİYİZ AMA NASIL?

Bir öğrenim döneminin daha kapanmasına yaklaştığımız bugünlerde öğrenciler arasında yine yaz dönemi tartışmaları başladı. Her yıl olduğu gibi yaz döneminin nasıl tasarruf edileceği tartışmalarına başka bir düzeyden biz de katılmak istiyoruz.

Yaz dönemi, doğallığında, üniversitelerin kapanmasıyla üniversiter hareketin duraklama noktalarındandır. Ancak bu doğal duraklama öğrenciler tarafından yanlış anlaşılmakta, bu yanlış anlayış yaz döneminin tam bir tatil havasında geçmesini sağlamaktadır. Devrimcilerin ise yaz dönemine dair yaptığı tek program, kitap listelerinin çıkartılması ve eğitim çalışmalarının yapılmasıdır. Oysa gençliğin kitlesel muhalefetini örgütleyen bir perspektifin yapması gereken, bunun ışığında yaz dönemini örgütlemek olmalıdır.

Muhalefetin Zaman Sınırları Yoktur

Gençlik hareketinin temel olarak kurulduğu yer bir yaşam alanı olan üniversitedir. Gençlik esas olarak yaşam alanından aldığı güçle muhalefet eder. Fakat gençlik muhalefetinde bireylerin muhalifliklerini kurdukları nokta tek başına üniversite ve üniversiteden kaynaklanan sorunlar değildir. Gençliğin kendi sorunları üzerinden yaratacağı bağımsız gündemler olacağı gibi; bu, ülke genelindeki toplumsal karşı duruşlardan ve muhalefetten bağımsız değildir. Ülkesine ve üniversitesine sahip çıkan gençliğin siyasal gündeme, anti-demokratik uygulamalara, toplumda gelişen her türlü olaya verdiği tepki onun muhalefetinin şekillenmesinde belirleyendir. Grevsiz toplu sözleşmesiz sendika yasasına sendikalılarla birlikte muhalefet etmekten, Akın Birdal'a yapılan silahlı saldırı karşısında saldırıyı tüm demokrasi güçleriyle birlikte göğüslemeye kadar tüm toplumsal muhalefet güçleriyle birlikte davranan gençlik muhalefetinin, hareket alanı sadece üniversitelerle sınırlı değildir. Dolayısıyla öğrenim döneminin bitmesi muhalif bireyler için muhalefet zemininin ortadan kalkması anlamına gelmez.

Ancak pratikte yaşanan birtakım sıkıntılar gençliğin yaz dönemini tatil dönemi olarak kurguladığını göstermektedir. Okulların tatile girmesiyle birlikte aileleri öğrenim gördükleri şehrin dışında oturan ve bu nedenle memleketlerine dönen öğrenciler bilinçti ya da bilinçsiz iki farklı yaşamı gerçek kılıyorlar. Üniversitede başka memleketinde başka olmalarının nedeni gittikleri yerlerde oranın yerel demokrasi güçleriyle ilişkiler kurmamalarından kaynaklanmaktadır. Böylelikle muhalif kimlikler üniversitede bırakılır, ancak bir dönem sonra okullar açıldığında muhalif kimlikler tekrar kullanılabilir. Bu pratik zorluk kendini "ölüm oruçları" sürecinde açığa çıkarmıştı. '96'nın yaz dönemine isabet eden süreç, gençlik hareketinin refleks eylemlerinden mahrum kalmıştı. Gençlik de böylesine önemli bir gündeme müdahale edememenin sıkıntısını çekmişti. Yine muhalif öğrenciler yazın gittikleri yerdeki muhalefetin bir parçası olmayı önlerine koymamaktadır (örneğin İzmirli muhalif bir öğrenci Bergama'ya gitme ihtiyacı duymamaktadır). Oysa yaşamın tüm alanlarında kendisini gösterecek gerçek karşı duruşların zamansal ve mekansal sınırları yoktur. Yaz dönemi istenildiğinde bu eksikliğin giderilmesi için çaba sarf edildiği bir dönem olabilir. Bunun ön koşulu yazın tüm muhalif öğrencilerin yerellerindeki muhalefet güçleriyle sürekli bağlar kurması ülke gündeminden uzak kalmamak ve gerektiğinde müdahalelerde bulunmak için kendine kanallar yaratmasıdır.

Toplumsal muhalefetin ve gençlik muhalefetinin, sıkıştırılmış eylem takvimleriyle dolu olan ağır bahar döneminin ardından yazın gündemde kısmen de olsa bir boşluk açığa çıkar. Dolayısıyla yaz dönemi koşuşturmacaların azaldığı bir dönemdir. Bu nedenle teorik çalışmaların daha kolaylıkla yapılacağı bir dönem olarak görülür. Ancak bu, kitap okuma faaliyetinin yaz dönemi içine sıkıştırılması demek değildir. Böyle bir algılayış hatalı bir zihniyetin ürünüdür. Bu aslolarak günlük yaşamın programlanması ile ilgili bir sorun olup, yine bu program içinde zihinsel faaliyetlere yer verilmemesiyle ilgilidir. Yoğun pratik faaliyet içinde genellikle tembellik yüzünden günlük koşuşturma-canın azizliğine uğratılan okuma faaliyeti aslında hem bireysel beslenme ihtiyacına karşılık verebilecek hem de tartışma kültürünü olumlu yönde etkileyecek bir faaliyet olarak üzerinde durulması gereken bir konudur.

Yaz dönemi ortak bir yaşamın örgütlenebileceği bir dönem olabilir.

Ortak yaşam kültürünün zayıflığı, günlük yaşamdan uzun vadeli toplumsal yaşam projelerine kadar oluşturulmaya çalışılan gelecek toplum ütopyalarında önemli bir eksikliktir. Dolayısıyla; örgüt modeli ile, içinde, gelecekte oluşturulmak istenen toplumsal yapının, onun etiğinin, kültürünün nüvelerini barındıran öğrenci hareketi için bu eksikliği gidermek önemli bir yerde durmaktadır. Mücadelesi verilen şey tek başına parasız eğitim Darasız sağlık, demokratik ülke demokratik üniversite değil aynı zamanda düzenin sunduğu kültür ve onun yaşam biçimidir. Mücadeleyi bu yanıyla her alana taşıma işinde yine yaz dönemi uygun bir dönemdir. Yaz dönemi öğrencilerin ortak bir proje çıkartıp bu proje üzerinden ortak yaşamların örgütleyebilecekleri bir dönem olabilir. Kolektif yaşama buradan da bir kanal açılabilir. Maddi sorunların çözümünden ortak teorik çalışmalara kadar bir dizi faaliyetle komünal yaşamın küçük bir deneyimi yaratılabilir. Örneğin üniversitesinde birlikte mücadele eden öğrenciler yazın aynı evi paylaşarak, kendilerine kolektif iş alanları yaratarak ve bunun içinde kendi yaz okullarını çıkararak ortak mücadeleyi ortak yaşama çevirebilirler.

Öğrenci hareketinin ayrıntılı bir dönem değerlendirmesine olan ihtiyacını yaz dönemi bir yanıyla karşılayabilir. Yazın her birimin kendi içinde hem genel olarak öğrenci hareketine, hem kendi yerel çalışmalarına, hem de bütün olarak ülke gündemine dair örgütleyeceği tartışmalar yararlı olabilir. Böylelikle bir sonraki öğrenim döneminin de ihtiyaçları belirlenip, döneme berraklaşmış kafalarla girilebilir ve birim faaliyetlerinin temelleri daha yazdan atılabilir.

Zaten ancak yaz dönemini böyle bütünsel bir çalışma programıyla geçiren bir perspektif bir sonraki döneme hazırlıklı girebilir ve dönemi örgütleyebilir.