Ağdaş Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsi
Zərdab rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi
Mərkəzi kitabxananın Metodika və biblioqrafiya şöbəsi
Yazıçı, dramaturq - Salam Qədirzadə -95
Metodik arayış
Zərdab-2018
Salam Qədirzadə -95
1923-1987
Salam Dadaş oğlu Qədirzadə 1923-cü ilin aprel ayının 10-da Bakı şəhərində anadan olub. Hələ uşaq illərindən ədəbiyyata böyük həvəsi olan S. Qədirzadə şeir və hekayələr yazır, ədəbi dərnəklərdə iştirak edir, məktəbdən sonra məhz bu sahədə təhsil almağı planlaşdırırdı. Lakin Böyük Vətən müharibəsi həmin arzuları düz 5 il təxirə saldı.
1941-ci ildə orta məktəbi bitirən kimi 18 yaşlı Salam könüllü şəkildə cəbhəyə yola düşür. 1941-1945-ci illərdə o, Şimali Qafqaz, Kuban, Qərbi Ukrayna, Polşa, Bessarabiya, Rumıniya, Çexoslovakiya, eləcə də Almaniyanın faşistlərdən azad edilməsində sıravi döyüşçü kimi iştirak edir, cəbhələrdə göstərdiyi şücaətə görə III dərəcəli ” Şöhrət “ordeni, “İgidliyə görə “və daha yeddi medalla təltif olunmuş, Baş Ali Komandanlıq tərəfindən fərqləndirilmişdi. Müharibə illəri sonradan yazıçının bir sıra əsərlərində öz əksini tapmışdı. 1946-cı ildə ordu sıralarından tərxis olunduqdan sonra Salam Qədirzadə Sumqayıt şəhərində 18 saylı fabrik-zavod təhsili məktəbində müdir müavini vəzifəsinə təyin edilir. 1948-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olur və eyni zamanda Mərkəzi radionun yerli verilişləri üzrə məsul redaktoru vəzifəsində çalışmağa başlayır.
1949-cu ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının zəmanəti ilə Salam Qədirzadə Moskvadakı M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna təhsil almağa göndərilir. Onun hələ tələbə ikən diplom işi olaraq yazdığı “Gənclik” povestini Rusiyanın məşhur “Detgiz” nəşriyyatı ayrıca kitab şəklində nəşr edir. Moskvada oxuyarkən Salam ailə qurur və 1952-ci ildə təhsilini başa vurduqdan sonra həyat yoldaşı ilə birgə Vətənə qayıdır. Burada gənc yazıçı 8 il Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının orqanı olan “Azərbaycan” jurnalının məsul katibi vəzifəsində işləyir. 1960- cı ildə S. Qədirzadə “Kirpi” satirik jurnalının məsul katibi təyin olunur və 1966 ilədək həmin vəzifədə çalışır. 1975-1976 illərdə Salam Qədirzadə Yazıçılar İttifaqının Dramaturgiya üzrə məsləhətçisi kimi çalışır. 1976-cı ildə isə “Kirpi” satirik jurnalının baş redaktoru təyin olunur və 1980-cı ilədək həmin vəzifəni icra edir. Bir qədər sonra həmin dövrdə Azərbaycan KP MK-nin birinci katibi Heydər Əliyevin iştirakı ilə keçirilən Azərbaycan yazıçılarının qurultayında Yazıçılar İttifaqının İdarə heyətinə üzv seçilir.
Salam Qədirzadə 35-dək kitab müəllifidir. Onun “Qış gecəsi”, “46 Bənövşə”, “Kəndimizdə bir gözəl var”, “Sevdasız aylar” kimi romanları gənclərin masaüstü kitabına çevrilmişdir. Oxucular tərəfindən səbirsizliklə gözlənilən əsərləri hər zaman ən yüksək tirajlarla nəşr olunurdu. Salam Qədirzadə dramaturq kimi də tamaşaçıların rəğbətini qazanmış, onun pyesləri təkcə Azərbaycanda deyil, Ukrayna, Moldova və digər ölkələrdə səhnəyə qoyulmuşdur. “Hardasan, ay subaylıq”, “Həmişəxanım”, “Gurultulu məhəbbət”, “Şirinbala bal yığır” kimi komediyaları isə elə indi də gündəmdədir. Salam Qədirzadə güclü satira və yumor ustasıdır. Onun satirik əsərləri müasir Azərbaycan ədəbiyyatında yeni bir səhifə açdı, yeni məktəbin bünövrəsini qoydu.
Salam Qədirzadə yaradıcılıq baxımından çox dolgun, təqvimi hesabla isə qısa bir həyat yaşadı. O, 1987-ci ilin noyabrın 15-də 64 yaşında dünyasını dəyişdi. Son kitabını “Hər gün ömürdən gedir” adlandırdı. Bu kitabı görmək qismət olmadı ona.
Bu il sevimli yazıçımız Salam Qədirzadənin 95 illik yubileyidir. Yazıçı-dramaturq Salam Qədirzadənin anadan olmasının 95 illik yubileyi ilə əlaqədar olaraq, kitabxanalarda bir sıra tədbirlər: kitab sərgisi , kitab müzakirəsi, oxucu konfransı, biblioqrafik icmal , məruzə , söhbət ,ədəbi-bədii gecə , məlumat həftəsi və sair tədbirlər keçirilə bilər. Tədbirləri aşağıdakı başlıqlar altında təşkil etmək olar : “ S. Qədirzadə -95”,” Salam Qədirzadə yaradıcılığına baxış”,
“ Qış gecəsinin yaz nəfəsli yazıçısı Salam Qədirzadə”, “ Yadda qalan roman, povest,hekayələr müəllifi S. Qədirzadə”, “Unudulmaz sənətkar”, “ Salam Qədirzadənin dramaturgiyası”, “Yazıçı- dramaturq S.Qədirzadə -95” və sair başlıqlar altında təşkil etmək olar.
Ədəbiyyat:
-
Seçilmiş əsərləri /S. Qədirzadə; tər.ed .R. Qədirzadə .-Bakı : Azərnəşr,1990.-509 s.
-
Hər gün ömürdən gedir / S.Qədirzadə; red. Z. Əsgərova .-Bakı : Yazıçı,1987.- 315 s.
-
46 bənövşə: povest / S.Qədirzadə; C. Cavanşir .-Bakı: Qanun,2014 .-139 s.
-
Qış gecəsi: roman / S.Qədirzadə;red .S. Həbibzadə .- Bakı : Gənclik, 1998.-192 s.
Haqqında
-
Xəlilzadə, F. “Qış gecəsinin” yaz nəfəsi : Unudulmazlar / F. Xəlilzadə
// Azərbaycan.- 2013.- 19 aprel .-S .10.
-
Vəliyev, Y. Pak və təmiz insan :Salam Qədirzadə-90 / Y. Vəliyev // Mədəni həyat.- 2013.-№8.-S.43-47.
İnternetdə
-
www .az.wikipedia.org
-
www.anl.az
Tərtib etdi : Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin müdiri - G. Qasımova
Redaktor: Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin böyük metodisti- Ş.Abdullayeva
Dostları ilə paylaş: |
