YILDIZ TEKNİ
K ÜNİ
VERSİ
TESİ
FEN Bİ
Lİ
MLERİ
ENSTİ
TÜSÜ
TERSANELERDE ATIK YÖNETİMİ VE ORTA ÖLÇEKLİ
BİR TERSANEDE OLUŞTURULAN ATIK YÖNETİMİ
MODELİ
Gemi İnşa Mühendisi
Hatice TOPUZ
FBE Gemi İ
nş
aatı Mühendisliğ
i Ana Bilim Dalında
Hazırlanan
YÜKSEK Lİ
SANS TEZİ
Tez Danışmanı
:
Doç. Dr. Nurten VARDAR (YTÜ)
İ
STANBUL , 2006
ii
İ
Çİ
NDEKİ
LER
Sayfa
SİMGE LİSTESİ ....................................................................................................................... iv
KISALTMA LİSTESİ ................................................................................................................ v
Ş
EKİL LİSTESİ ........................................................................................................................ vi
ÇİZELGE LİSTESİ ..................................................................................................................vii
ÖNSÖZ....................................................................................................................................viii
ÖZET .........................................................................................................................................ix
ABSTRACT ............................................................................................................................... x
1.
GİRİŞ....................................................................................................................... 1
2.
ATIK VE ATIK YÖNETİMİ .................................................................................. 4
2.1
Atığın Tanımı ve Çeşitleri ....................................................................................... 4
2.2
Atık Yönetimi .......................................................................................................... 5
2.3
Atık Yönetiminin Temel İlkeleri ............................................................................. 6
2.3.1
Atık Miktarının Azaltılması..................................................................................... 7
2.3.2
Atıkların Geri Kazanılması.................................................................................... 12
2.3.3
Atıkların Bertaraf Edilmesi.................................................................................... 13
3.
MODEL ALINAN TERSANENİN ORGANİZASYON YAPISI VE KALİTE
YÖNETİMİ............................................................................................................ 14
3.1
İ
ncelediğimiz Orta Ölçekli Model Tersanenin Genel Yapısı ................................ 14
3.1.1
Tersane İmkan ve Kabiliyetleri ............................................................................. 15
3.2
Tersane Görev Dağılımı ........................................................................................ 15
3.2.1
Gemi İnşa Başmühendisliği................................................................................... 15
3.2.2
Gemi Onarım Başmühendisliği ............................................................................. 17
3.2.3
Tekne Grup Müdürlüğü ......................................................................................... 18
3.2.4
Makine Grup Müdürlüğü....................................................................................... 19
3.2.5
Elektrik Grup Müdürlüğü ...................................................................................... 20
3.2.6
Havuzlar Grup Müdürlüğü .................................................................................... 20
3.2.7
İş
letme Müdürlüğü................................................................................................. 20
3.2.8
Plan Keşif Dizayn müdürlüğü ............................................................................... 21
3.3
Tersanede Uygulanan Kalite Yönetimi ................................................................. 21
iii
4.
TERSANELERDE ATIK YÖNETİMİ ................................................................. 26
4.1
Tersanelerde Atık Kaynakları................................................................................ 26
4.1.1
Yüzey Hazırlama ................................................................................................... 27
4.1.2
Boyama .................................................................................................................. 33
4.1.2.1
Boyalar Hakkında Genel Bilgi............................................................................... 33
4.1.2.2
Boyalar İçin Önemli Kurallar ................................................................................ 37
4.1.2.3
Boya Uygulama Yöntemleri .................................................................................. 38
4.1.2.4
Boyanmış Yüzeylerdeki Film Bozukluklarının Nedenleri .................................... 39
4.1.2.5
Tehlike Derecesine Göre Boya Maddelerinin Sınıflandırılması ........................... 41
4.1.3
Talaşlı İmalat ve Metal İşleri ................................................................................ 42
4.1.4
Kaynak................................................................................................................... 42
4.2
Tersanelerde Atık Yönetimi .................................................................................. 43
4.2.1
Atıkların Değerlendirilmesi ................................................................................... 45
5.
İ
NCELENEN TERSANE İÇİN OLUŞTURULAN ATIK YÖNETİM MODELİ 46
5.1
İ
ncelenen tersanedeki Atık Analizi........................................................................ 46
5.1.1
Geri Dönüşümü Sağlanabilen Katı Atıklar............................................................ 46
5.1.2
Geri Dönüşümü Sağlanamayan Katı Atıklar ......................................................... 47
5.1.3
İ
nsan Sağlığına Zararlı Atıklar .............................................................................. 47
5.1.4
Tersanenin Yıllık Atık Miktarları.......................................................................... 53
5.2
Atık Yönetim Modeli............................................................................................. 53
5.2.1
En İyi Yönetim Uygulamaları (BMPs) Modeli ..................................................... 54
6.
SONUÇ VE TEKLİFLER ..................................................................................... 60
KAYNAKLAR......................................................................................................................... 61
İ
NTERNET KAYNAKLARI................................................................................................... 62
ÖZGEÇMİŞ.............................................................................................................................. 63