Yillik sonuç raporu
Arazi Varlığı, Üretim Deseni ve Sulama Durumu
Yüklə 1,09 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İşletmecinin Özellikleri 4.1.3.1. İkametgah Durumu
- 4.1.3.2. İşletmecinin Eğitim Durumu
- 4.1.3.3. İşletmecinin Sosyal Güvenlik Kurumu ve Kuruluşlara Üye Olma Durumu
- 4.1.4. Yenilikleri Kabullenme Durumu
- 4.1.4.1. Yaptığı İşten Memnun Olma Durumu
- 4.1.4.2. Şans Oyunlarının Algılanması ve Katılımı
- Üretimin Sürekliliği
- Fiyat ve Verimdeki Dalgalanmalar
Arazi Varlığı, Üretim Deseni ve Sulama Durumu İncelenen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıranların ortalama işletme genişliği 259.61 dekar olarak bulunmuştur. Bu oran Diyarbakır’da 387.40 ile en yüksektir (Çizelge 4.3). Bitkisel ürün sigortası yaptırmayan işletmelerin ortalama işletme genişliği 229.80’dir. Diyarbakır ili 326.33 da ile en yüksek miktara sahiptir. Sulama durumu incelendiğinde bitkisel ürün sigortası yaptıranlarda %42’si sulu, %58’inde ise kuru tarım yapılmaktadır. Bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların %53’ü sulu tarım, %47’si ise kuru tarım yapmaktadır. Çizelge 4.3. Arazi Varlığı ve Sulama Durumu
İncelenen işletme arazisi içinde mülk arazi payı kiralanan arazi payına göre daha fazladır. Bu oran bitkisel ürün sigortası yaptıranlar da %100 ile Diyarbakır’da en yüksektir. Bitkisel ürün sigortası yaptırmayanlarda %80 ile en fazla Adıyaman ilindedir. Bitkisel ürün sigortası yaptıranların %96’sı mülk araziye sahip durumdadırlar (Çizelge 4.4). Çizelge 4.4. Arazi Mülkiyet Yapısı (%)
4.1.3.1. İkametgah Durumu İncelenen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin ortalama %59’u, köyde, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların %28’i ise kentte ikamet ederek işletmelerini yönetmektedirler (Çizelge 4.5). İl veya ilçe merkezinde sürekli ikamet eden işletmecilerde bitkisel ürün sigortası yaptıranların oranı %59, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların oranı ise %47’dir. Çizelge 4.5. İkametgah (%)
4.1.3.2. İşletmecinin Eğitim Durumu İncelenen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticiler arasında okuryazar olmayanların oranı önemsiz kabul edilebilir (Diyarbakır %3, Şanlıurfa %7) (Çizelge 4.6). Çizelge 4.6. İşletmecinin Eğitim Durumu (%)
4.1.3.3. İşletmecinin Sosyal Güvenlik Kurumu ve Kuruluşlara Üye Olma Durumu İncelenen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %63’ü, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %47’si herhangi bir sosyal güvenlik güvencesi olduğunu belirtmişlerdir (Çizelge 4.7). Çizelge 4.7. Sosyal Güvenlik Kurumuna Kayıtlı Olma Durumu (%)
İncelenen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %84’ü, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %66’sı herhangi bir kuruluşa (kooperatif, sulama birliği, üretici birlikleri vs.) üye olduğunu belirtmişlerdir. Çizelge 4.8’de görüldüğü gibi herhangi bir kuruluşa üye olma durumu bitkisel ürün sigortası yaptıranlarda daha yüksektir. Çizelge 4.8. Herhangi Bir Kuruluşa Üye Olma Durumu (%)
4.1.4. Yenilikleri Kabullenme Durumu Görüşülen işletmecilerin kendi ifadelerine göre, yenilikleri kendi yörelerinde ilk benimseyen/ öncülük eden kişi olup olmadıklarına ilişkin yanıtları Çizelge 4.9 da sunulmuştur. Çizelge 4.9. Yenilikleri Kabullenme Durumu (%)
İncelenen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %62’si, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %48’i çevrelerinde yenilikleri benimseyip uygulayan ilk kişi olduklarını tanımlamışlardır. Akdemir ve ark. tarafından 2001 yılında yapılan araştırmada da Şanlıurfa ilinde bu oran %24 olarak belirtilmiştir. 4.1.4.1. Yaptığı İşten Memnun Olma Durumu Bitkisel ürün sigortası yaptıranların %59’u yaptığı işten memnun olurken, %41’i memnun olmadıklarını belirtmişlerdir. Bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %41’i hayır derken , %68’i evet olarak belirtmişlerdir (Çizelge 4.10). Çizelge 4.10. Yaptığı işten memnun olma durumu (%)
4.1.4.2. Şans Oyunlarının Algılanması ve Katılımı Görüşülen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %21’i, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %41’i piyango, loto, toto gibi şans oyunlarına katıldığını, bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %79’u, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %59’u hiçbir şekilde katılmadığını belirtmiştir (Çizelge 4.11). İşletmeciler arasında şans oyunlarına en çok ilginin Adıyaman ilinde olduğu saptanmıştır. Çizelge 4.11. Şans Oyunlarının Algılanması ve Katılımı (%)
Görüşülen işletmelerde bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %80’i, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %78’i yılın sadece bir bölümü üretim yaptıklarını belirtmişlerdir (Çizelge 4.12). Bitkisel ürün sigortası yaptıranların %20’si, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların %29’uzu Şanlıurfa ilinde bulunmaktadır. Çizelge 4.12. Üretimin Sürekliliği (%)
Tarım sektöründe, üretici gelirlerindeki değişmelerin önemli bir bölümü fiyatlardaki ve verimdeki dalgalanmalardan kaynaklanmaktadır. Çok sayıda ve dağınık olan üreticiler, piyasada oluşan fiyat karşısında, fiyata müdahale edememekte, fiyatı kabullenmek durumunda kalmaktadır. Kısa dönemde fiyatı veri olarak kabullenen üreticiler, uzun dönemde, üretim kararlarını fiyatların seyrini izleyerek vermektedirler (Akdemir ve ark., 2001.). Araştırma alanındaki üreticilere, bitkisel ürünlerde fiyat ve verimin yıldan yıla önemli dalgalanma göstermesi yönünde sorular yöneltilmiştir. Çizelge 4.13 ve 4.14’de görülebileceği gibi bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %67’si, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %54’ü bitkisel ürünlerde verimde yıldan yıla dalgalanma olduğunu belirtmişlerdir. Özellikle son iki yıl içerisinde Güneydoğu Anadolu Bölgesinde oluşan kuraklıktan üreticiler olumsuz etkilenmişlerdir. Fiyat dalgalanmalarına karşı ise bitkisel ürün sigortası yaptıran üreticilerin %52’si, bitkisel ürün sigortası yaptırmayanların ise %44’ü evet yanıtını vermişlerdir. Çizelge 4.13. Bitkisel Ürünlerde Yıldan Yıla Verimde Dalgalanma Durumu (%)
Yapılan görüşmede ürettikleri ürünlerin fiyatlarının düşük olması karşısında, çiftçilerin önemli bir bölümü üretim deseninde değişiklik yapmamaktadır. Bunun nedeni: “işletmenin içinde bulunduğu koşullar ve sahip olduğu olanakların çiftçiye üretim deseninde değişiklik yapmak ve esneklik sağlamak olanağı tanımamasıdır” denilebilir. İncelenen işletmelerde, gerek en fazla ekiliş alanına sahip ürün olması, gerekse de kurum tarım koşullarında yetiştirilmesi nedeniyle, üreticiler iklim koşullarından en fazla ekilen ürünün buğday olduğunu belirtmişlerdir. Buğdayla aynı koşullarda yetiştirilen mercimek de iklim koşullarından fazlaca etkilenmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde olduğu gibi incelenen illerde de tarımsal üretimi olumsuz etkileyen iklim faktörlerinin başında yağışın yetersiz olması gelmektedir.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||