Ózbekistan respublikasĺ informaciyalĺq texnologiyalarĺ HÁm kommunikaciyalarĺn rawajlandĺRĺw ministrligi muhammed al-xorezmiy atĺndaǵĺ TASHKENT informaciyalĺq texnologiyalarĺ universiteti

6.Da’sturiy-maqsetli struktura
Ha’zirgi zaman ka’rxanalari iskerligindegi bir qansha ma’selelerdi sheshiwde gorizantal boyinsha kelisip aliw ha’m muwapiqlastiriw talap etiledi. Ma’selen, ka’rxana jan’a o’nimler islep shig’ariwg’a kirisse:
- materiallardi sariplawdin’ jan’a normasin islep shig’iw;
- miynet normalarin qayta ko’rip shg’iw;
- tu’rli ka’siptegi isshilerdi tayarlaw ha’m qayta tayarlaw;
- jan’a materiallarg’a iqtiyajdi aniqlaw;
- jetkizip beriwshiler menen baylanis ornatiw;
- jan’a texnologiyalardi ornatiw h.t.b talap etiledi.
Joqaridag’i waziypalardi tu’rli xizmet bo’limleri orinlaydi, olar orinlaytug’in jumislarinin’ mazmunin ha’m muddetlerin kelisip alawi, islep shig’ariwdin’ birqansha elementlerin tutastiriwi kerek.Funkcional xizmetler ortasindag’i baylanislarda u’zilis boliwi mu;mkin, xizmetler ese baxs ha’m munoxaralar menen a’melge asadi. Siziqli struktura basshisi ese ko’p sanli bo’limler jumisinin’ muwapiqlastiriw qiyin.
Bul mashqalalardi jan’a du’zilis basqariw strukturalarin du’ziw joli menen, yag’niy, siziqli-funkcional basqariw strukturalarina du’zetiwler kiritiw joli menen sheshiledi. Bunday struktura das’turiy-maqsetli struktura dep ataladi. Basqariwdin’ da’stu’riy-maqsetli struktura to’mendegi eki ko’riniste boladi:
Da’stur boyinsha basqariw qisqa mudette jana texnika ham texnologiyani ornatiw zarurligi jagdaylarinda qollaniladi. Bul bolim dastur du’zedi ha’m oni ornatiwdin baqlaydi.
Da’stur boyinsha basqariw turaqli basshiliqti aniqlastiradi, kishi bo’leklerge ajiratadi yaki toliqtiradi. Ol da’stu’rdi orinlaw ushin karxananin ba’rshe funkcional xizmetleri ha’m bo’limleri iskerligin muwapiqlastirwshi organ esaplanadi. Bul organga tiyisli huquqlar beriledi. Ol waziypalardin orinlaniwi ushin toliq juwapker boladi.
Bunday basqariw ko’p nomenklaturali islep shigariwda qollaniladi. Da’stur basshisi tiyisli imkaniyatqa iye bolip texnologik islerdi zvenolarin menen jumisshilar ortasinda bo’listiredi, olardin orinlaniwin oz da’sturi shenberinde qadagalap baradi. Siziqli basshinin bul jumislarga baylanisli buyriqlari da’stu’r basshisi menen kelisiledi. Bunda orinlawshi eki ha’m onnan artiq basshiga iye bolip, olarga boysindi.
O’nimge ko’re basqariw strukturasinin’ abzallig’i informaciyalardin keliw jollari ha’m agiminin’ qisqariwinda, jeke basshiliqqa toliq boysiniwda, basqariwshinin’ joqari basqishlardi kishi waziypalardan azat etiwde korsetiledi. Bunday struktura bazarda talaptin o’zgeriwine mu’nasibet bildiriw imkaniyatina iye.

7.