Zbekiston Davlat Soliq qo
Yüklə 1,14 Mb. Pdf görüntüsü
|
| O ʻ zbekiston Davlat Soliq qo ʻ mitasi huzuridagi Fiskal Institut Gumanitar fanlar va chet tillar kafedrasi Ōzbekistonning eng yangi tarixi fanidan oraliq nazorat uchun taqdimod ishi Mavzu: Ōzbekistonda hokimiyatning qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo ʻ linish prinsip Reja: 1. Ōzbekiston Respublikasida hokimiyat bōlinishi 2. Qonun chiqaruvchi hokimiyat 3. Ijro etuvchi hokimiyat 4. Sud hokimiyati Tayyorladi: Shodiyorov Shohrux Guruh: BHA 2123 Qabul qildi: Tolipov F.S. 1. 1. Ōzbekiston Respublikasida hokimiyat bōlinishi Mamlakatimizda davlat hokimiyati va boshqaruvini demokratlashtirish borasida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar tizimida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huquqiy maqomi va faoliyatinini demokratlashtirish, uning mas’uliyati va mustaqilligini kuchaytirish markaziy o‘rin egallaydi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining konstitutsiyaviy-huquqiy maqomi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 11-moddasida belgilangan muhim konstitutsiyaviy prinsip – hokimiyatning qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo‘linishi prinsipiga asoslanadi. Mazkur prinsip mustaqil, samarali va mas’uliyatli ijro etuvchi hokimiyat faoliyatini nazarda tutadi. Shu nuqtai nazaridan ushbu prinsipni to‘laqonli ijrosini ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 20-bobi bevosita Vazirlar Mahkamasiga bag‘ishlandi. Ta’kidlash lozimki, ushbu bob 25 yil mustaqil taraqqiyot yo‘lida izchil takomillashtirib borildi. Viloyatlar va Qoraqalpog ʻ iston Respublikasi tumanlarga va viloyatga (respublikaga) bo ʻ ysunuvchi shaharlarga bo ʻ linadi. Toshkent shahri shahar tumanlariga bo ʻ linadi. Viloyatlar va Qoraqalpog ʻ iston tumanlari tumanga bo ʻ ysunuvchi shaharlarga, shahar tipidagi posyolkalarga (shaharcha) va qishloq fuqarolar yig ʻ inlari (QFY)ga bo ʻ linadi. Shuningdek, QFYlar viloyatga bo ʻ ysunuvchi shaharlar tarkibiga, shahar posyolkalari (qo ʻ rg ʻ onlar) viloyat (respublika)ga bo ʻ ysunuvchi shaharlar va Toshkent shahrining ichki tumanlari tarkibiga kirishi mumkin Qolaversa, Konstitutsiyaning 98-moddasida belgilangan Vazirlar Mahkamasining vakolatlari tarmoq qonun hujjatlarida rivojlantirilgan. Xususan, amaldagi qonun hujjatlarida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga ijtimoiy-iqtisodiy sohada juda keng doiradagi vakolatlar berilgan. Xususan, Qonun hujjatlari tahlili ularning deyarli barchasida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining tegishli sohadagi vakolatlariga alohida modda bag‘ishlanganligini ko‘rsatmoqda. Masalan, 2016 yil 4 yanvarda yangi tahrirda qabul qilingan “Dori vositalari va farmatsevtika faoliyati to‘g‘risida”gi Qonunda Vazirlar Mahkamasining 4 ta vakolati (5-modda), 2016 yil 14 sentyabrdagi “Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida”gi Qonunda 7 ta vakolati (7-modda), 2016 yil 19 sentyabrda yangi tahrirda qabul qilingan “Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonunda 4 ta vakolati (9-modda), 2016 yil 21 sentyabrda yangi tahrirda qabul qilingan “O‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonunda 4 ta vakolati (9-modda), 2016 yil 22 sentyabrda yangi tahrirda qabul qilingan Ushbu slaydda hokimiyat organlarining majlis jarayoni O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 98-moddasi, unda belgilangan ijro hokimiyatini tashkil etishning demokratik prinsip va qoidalari amaldagi qonun hujjatlarida mustahkamlangan va sezilarli darajada boyitilgan. Qonun chiqaruvchi hokimiyat Ōzbekistonda qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiruvchi vakillik organi Oliy Majlisi hisoblanadi Qonun chiqaruvchi hokimiyat — hokimiyat bo ʻ linishi prinsipi va nazariyasiga muvofiq davlatning uch hokimiyat tarmog ʻ idan biri. Qonun chiqaruvchi hokimiyat. Konstitutsiya va qonunlarni qabul qilish, ularga tegishli o ʻ zgartirish va qo ʻ shimchalar kiritish, zarur hollarda ularni belgilangan tartibda bekor qilish vakolatlariga ega bo ʻ ladi. Oliy Oliy Majlis bajaradigan ishlar Qonun chiqaruvchi hokimiyat — hokimiyat bo ʻ linishi prinsipi va nazariyasiga muvofiq davlatning uch hokimiyat tarmog ʻ idan biri. Qonun chiqaruvchi hokimiyat. Konstitutsiya va qonunlarni qabul qilish, ularga tegishli o ʻ zgartirish va qo ʻ shimchalar kiritish, zarur hollarda ularni belgilangan tartibda bekor qilish vakolatlariga ega bo ʻ ladi. 22- dekabr Ōzbekistonda Saylovlar kuni O ʻ zbekistonda Qonun chiqaruvchi hokimiyat yaxlit davlat hokimiyatining mustaqil bir tarmog ʻ i bo ʻ lib, u qonun yaratish jarayonini O ʻ zbekiston Respublikasi parlamenti — Oliy Majlisi faoliyati orqali amalga oshiradi IJTO ETUVCHI HOKIMIYAT Ōzbekiston Respublikasida Ijro etuvchi hokimiyatni Vazirlar mahkamasi tashkil etadi. Vazirlar mahkamasi binosi Vazirlar mahkamasi tarkibi Ijro etuvchi hokimiyat - davlat hokimiyatining qonun chiqaruvchi hokimiyat va sud hokimiyati kabi mustaqil tarmoqlaridan biri. Joriy qonunlar va b. meʼyoriy hujjatlarga asoslanib, boshqaruv vazifalarini bajaradi (davlat boshlig ʻ i, hukumat). Joriy qonunlar va b. meʼyoriy hujjatlarga asoslanib, boshqaruv vazifalarini bajaradi (davlat boshlig ʻ i, hukumat). Qonun chiqaruvchi hokimiyat hujjatlarini ijro etish maqsadida o ʻ z qaror va farmoyishlarini qabul qiladi, odatda, davlat boshlig ʻ i (prezidenta) ning bevosita rahbarligi va nazorati ostida ish ko ʻ radi. I. e. h. mintaqaviy va mahalliy darajada mahalliy o ʻ zini-o ʻ zi boshqarish organlari (hokim, oqsoqol, gubernator, mer, prefekt) tomonidan amalga oshiriladi. Ijro etuvchi hokimiyat organlari majlis jarayoni O ʻ zRda hukumat — O ʻ zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi davlat xokimiyatining oliy ijrochi va boshqa-ruvchi organi hisoblanadi. U iqtiso-diyotning, ijtimoiy va maʼnaviy sohaning samarali faoliyat ko ʻ rsatishiga, qonunlar ijro etilishiga, Oliy Majlisning qarorlari, O ʻ zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlarining bajarilishiga rahbarlikni taʼminlaydi. SUD HOKIMIYATI Sud hokimiyati - hokimiyatlar bo ʻ linishi qoidasiga ko ʻ ra, davlat hokimiyatining alohida va mustaqil (qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlar bilan bir qatordagi) tarmog ʻ i. U o ʻ zida: a) odil sudlovni amalga oshirish vakolatlari, yaʼni jinoiy, fuqarolik, xo ʻ jalik, maʼmuriy va konstitutsiyaviy ish (nizo)larni protsessual, qonun bilan belgilangan tartibda ko ʻ rib chiqish vakolatlari yig ʻ indisini, baʼzi mamlakatlarda, shuningdek, huquq normalarini izohlash vakolatlari ni, qonun ijodkorligi vakolatlari va boshqa 2darajali vakolatlarni; b) Sud tizimi tarkibi O ʻ zbekiston Respublikasida Sud hokimiyati ijtimoiy adolat, fuqarolar tinchligi va totuvligi, qonun ustuvorligini taʼminlashga, inson huquklari va erkinliklarini, korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning huquqlari hamda qonuniy manfaatlarini muhofaza etishga karatilgan. Mamlakatimizda Sud hokimiyatining konstitutsiyaviyhuquqiy maqomi, tuzilishi va faoliyat yuritishining qonuniy asosi O ʻ zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va O ʻ zbekiston Respublikasining "Sudlar to ʻ g ʻ risida"gi qonuni va boshqa qonun hujjatlari bilan belgilanadi. Ōzbekiston Respublikasi Olis Sud binosi Sudning vazifalari — O‘zbekiston Respublikasida sud O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va boshqa qonunlarida, inson huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro hujjatlarda e’lon qilingan fuqarolarning huquq va erkinliklarini, korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning huquqlari hamda qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini sud yo‘li bilan himoya qilishga da’vat etilgan. Sudning faoliyati qonun ustuvorligini, ijtimoiy adolatni, fuqarolar tinchligi va totuvligini ta’minlashga qaratilgandir. Yüklə 1,14 Mb. Dostları ilə paylaş:
|