¤збекистон респуликаси олий ва ¤рта махсус таълим вазирлиги

6. Tavakkalni xili

Tavakkal ikki xil bo’ladi:

1. Shaxsiy “tavakkal” - ayrim shaxs uchun aniq xavf turi.

2. Ijtimoiy yoki ko’pchilik “tavakkal” i - takroriy hodisalar natijasida jarohatlangan insonlar orasidagi bog’liqlik. Bizning mamlakatimizda ijtimoiy “tavakkal” bo’yicha hyech qanday malumot yo’q. Horijda esa alohida ishlab chiqarish korxonalari, sanoat tarmoqlari, xavf turlari bo’yicha to’la ma’lumotlar mavjud.

Jamoat “tavakkali” va xavfni subyektiv (boshqacha) ravishda qabul etadi. Odamlar kam uchraydigan va ko’p qurbon bo’lgan voqyealarga keskin ravishda ahamiyat beradilar. Misol: har kuni ishlab chiqarishda 40-50 odam halok bo’ladi, mamlakatda esa 1000 odam.

Ammo bir halokatda 5-10 odam halok bo’lgani, oldingi ma’lumotlardan ko’proq odamlarga ta’sir qiladi. Odamlarning bu ruhiy holatini (psixologiyasini) qabul qilinishi mumkin bo’lgan “tavakkal” masalasi ko’rilganda hisobga olish lozim.

Xavflarni baholashda “T” ni usulini qo’llash va boshqa yo’llarga qaraganda ko’proq to’g’ri keladigan deb hisoblanadi.

Masalan: har xil sabablar natijasida halokatli (o’lim bilan) shaxsiy “tavakkal” (AQSh ning umumiy aholisiga nisbatan).

1. Avtomobil yo’llar transporti - 310⁴. 5. Yashindan - 510⁷.

2. Zaharlanish - 210⁵. 6. Dastgoh-uskuna - 110⁵.

3. Yong’indak kuyish - 410⁵. 7. V.X.K. - 410⁵.

4. Elektr tokidan - 610⁵. 8. Umumiy “T” - 610⁴.

Bu ayrimlari...