Ózbekstan Respublikası joqarı hám orta arnawlı bilimlendiriw Ministirligi Berdaq atındaǵı qaraqalpaq mámleket universiteti Ko’rkem o’ner fakulteti ameliy psixologiya qanigelig’I

Kurs jumısınıń ob'yekti: Házirgi waqıtta mekteplerde, licey hám kolledjlerde eki jol menen ámeliy psixologiyaga kelgen psixologlar islesedi. Birinshileri-universitetlerdiń psixologiya fakul'tetini bitirgan hám ekinshileri-mektepte málim waqıt oqıtıwshı bolıp islep, keyin ámeliyatshı psixologlar fakultetin bitirib, keyin óz mekteplerine psixolog retinde qaytıp kelgenler. Bul eki psixologlar toparınıń qay-qaysısı jaqsiraq, degen soraw tuwıladı. Tiykarǵı maǵlıwmatlı psixologlar jaqsı kásiplik bilimge iye, psixologiyalıq metodlardı jaqsı biledi. Lekin olar mektep turmısındaǵı jumıstıń barlıq qásiyetlerinen xabardar emes.
Kurs jumısınıń ilimiy hám ámeliy áhmiyeti. Psixologiyalıq xızmet xızmetkerleri barlıq mashqalalardi sheshiwde balanı hár tárepleme hám garmonik rawajlanıw wazıypalarına jáne onıń qızıǵıwshılıqlarına tayanadilar. Ámeliyatshı psixolog óz iskerligin pedagogikalıq jámáát hám ata-analar menen jaqın baylanısda ámelge asıradı. Psixologiyalıq xızmet óz iskerliginde medicinalıq, defektologik hám basqa xızmet túrleri, sonıń menen birge, bala tárbiyasında járdem kórsetiwshi jámiyetshilik xızmetkerleri menen jaqın baylanısda jumıs júrgizedi. Barlıq qánigeler menen munasábet teńlik tiykarında hám pikirlerdiń bir-birin óz-ara tolıqtırıwı tiykarında qurıladı.
Psixolog tómendegi anıq islerdi ámelge asırıwı kerek:
- balalar, oqıwshılar, studentler hám tálim-tárbiya jumısı menen shuǵıllanatuǵın barlıq shaxslarǵa, atap aytqanda, administraciya (direktor, rektor, basqarıwshıa), oqıtıwshılar, tárbiyashılar, ata-analar, social hám de jámiyetshilik shólkemleri xızmetkerlerine anıq máslahátlar beriw;
- tálim, tárbiya, rawajlanıw, kásip tańlaw hám turmıs qurıw, óz-ara munasábet, mámile hám baylanıs sırları, qatarlaslar hám voyaga jetkenler munasábeti, maslak, dúńyaǵa kózqaras, qábilet, iqtidor, etika -ar-namıs, iyman, patriotlıq máseleleri maydanınan jalǵız tártipte, gruppa hám jámáát formasında máslahátlar uyimlastiriw;
- mamuriyatga balalar, oqıwshılar hám studentlerdi (jataxanalar, klublarda, kitapxanalarda ) qızıqtiruvchi máseleler boyınsha máslahát beriw; olardı aktivlestiriw, olarǵa tásir ótkeriw tuwrısında baslıq kadrlarǵa ámeliy kórsetpeler hám usınıslar tayarlaw, ámelge asırıwǵa járdemlesiw;
- shaxstıń psixologiyalıq jaǵdayı maydanınan ekspert-konsultant retinde tergew jumıslarında qatnasıw, xalıq sudiga balalar, oqıwshılar hám studentler psixik artıwınıń qásiyetlerine tiyisli sıpatlama beriw, ul hám qızlardı saqlapolish, analıq hám ákelikten juda qılıw, shólkemlerdi g'amho'rlik hám qáwenderlik tuwrısındaǵı qabıl etken sheshimge munasábetin bildiriw, shaxstıń táǵdirin sheshiwde qatnasıw hám máslahátlar beriw;
- ata-analarǵa balanıń psixik rawajlanıw qásiyetleri, shaxs retinde qáliplesiwi, adamlardıń óz-ara munasábeti, bunda perzenttiń jas, jınıs, jeke tipologik qásiyetleri mashqalası maydanınan ilimiy-ámeliy maǵlıwmatlar beriw;
- xalıq tálimi sistemasınıń barlıq buwınları hám basqıshlarında lekciya oqıw, ata-analar jıynalısında, metod birlespe májilisinde, pedagogikalıq keńesde, ilimiy keńesde qatnasıw arqalı muǵallımlar, ata-analardıń psixologiyalıq mádeniyatın asırıwǵa háreket qılıw.
Psixolog tálim-tárbiya jumıs rejesin dúziwde, tárbiyalıq ilajlar islep shıǵıwda, oqıw programması hám qóllanbalardı jaratıwda aktiv qatnasiw, bas maqset bolǵan shaxstıń intellektuallıq qábileti, ulıwma insanıylıq pazıyleti, bilim alıw kónlikpeleri hám ilmiy tájriybeleri, qánigelik pazıyletlerin qáliplestiriw sıyaqlı múqaddes jumısqa óziniń múnásip úlesin qosıwdan ibarat dańqlı wazıypanı atqaradı.
Jańa tipdagi mekteplerge, orta arnawlı hám kásip-óner hám de joqarı oqıw orınlarına oqıwshılar, studentler tańlaw mánisi, wazıypası, sáykesligi, olardıń múmkinshiligi, perspektivası tuwrısında ilimiy-ámeliy ózgeshelikke iyelik etiw konsultativ islerdi aparıw : jaslardı saralaw, tańlaw, qánigelikke jaramlılıq hám uqıplılıq dárejesin anıqlaw, tańlaw processinde máslahátshi retinde qatnasıw hám basqalar.