ZâDU'l-meâd muhtasari

14. Boşa(n)ma (Talâk)

İbn Mâce'nin Sünen'inde Hz. Peygamber'in şöyle buyurduğu rivayet edilmektedir: "Öfke halinde yapılan talâk geçerli değildir."⁵⁶⁰ Çünkü çok fazla öfkeli olan kişi bu durumda ne dediğini bilmez / ne kastettiği anlaşılmaz.

Buhârî'de Hz. Peygamber'in: "Allah ümmetimden içinden geçirdikleri şeyi konuşmadıkça veya eyleme dökmedikçe affetmiştir."⁵⁶¹ buyurduğu nakledilmiştir. Yine Hz. Peygamber: "Ameller niyetlere göredir."⁵⁶² buyurmuştur. İbn Mâce'nin Sü­nen'inde Hz. Peygamber'in: "Allah Teâlâ ümmetimden hata ve unut­madan dolayı, tehdit altında iken işledikleri günahları af­fetmiştir."⁵⁶³ buyurduğu nakledilmiştir.⁵⁶⁴

Buhârî ve Müslim'de rivâyet edildiğine göre, İbn Ömer, hanımını hayız halinde iken boşamıştı. Hz. Ömer bunu Allah Re­sûlü'ne sorunca o da: "Ona emret de hanımına dönsün! Son­ra hanımı temizlenip ardından hayzını görünce ve tekrar temizleninceye kadar onu yanında alıkoysun. Ondan sonra artık isterse nikahında tutar, dilerse ilişki kurmadan boşar. İşte kadınların kendisi için boşanmasını Allah'ın emrettiği iddet budur."⁵⁶⁵ buyurmuştur. Müslim'de ayrıca: "Ona emret, hanımına dönsün! Sonra onu ya temiz iken yahut hâmile olduğu halde boşasın."⁵⁶⁶ şeklinde rivâyet edilmiştir. Başka bir varyantta ise: "Eğer dilerse, onunla ilişki kurmadan, temiz iken boşasın. Allah'ın emrettiği gibi, iddet için talak budur."⁵⁶⁷

İmam Ahmed, Ebû Dâvûd ve Nesâî'deki rivayete göre, Abdullah b. Ömer, hayız halinde iken karısını boşamıştı. Hz. Peygamber, onu talak saymayıp onu kocasına geri çevirerek: "Temizlendiği zaman boşasın veya tutsun!"⁵⁶⁸ buyurmuştur. İbn Ömer şöyle demiştir: Allah Resûlü: "Ey Peygamber! Kadınları boşayacağınız zaman, onları iddetleri içinde boşayın!"⁵⁶⁹ âyetini okudu. Bu hüküm, ikisi helal, ikisi de haram olmak üzere talâkın dört çeşit olduğunu gösterir.