ÖMER BİN HATTAB'IN HADİS YAZIMINI YASAKLAMASI
Ebu Bekir' in, hadisleri yasaklamadaki siyasetini gördük. Gördük ki, zamanında toplanan beş yüz hadisi yakarak, sahabe ve Resulullah'ın (s.a.a.) sünnetini öğrenmek isteyen diğer Müslümanların bunlara ulaşmasını engelledi. Ebu Bekir'in emriyle halife olan Ömer'in de aynı siyaseti uygulaması gerekiyordu. Fakat o, hadislerin yazılmasını yasaklamakla yetinmeyip bu uğurda tehditler savurarak, bazen halkı döverek, bazen de zindana atarak kendi meşhur şiddetini de kullanıyordu.
İbn-i Mace, Sünen'inde Kurza bin Kâb'dan şöyle nakle-
--------------------
1- Kenz'ül-Ummal, c. ıo, s. 285, h. 29460; Tezkiret'ül-Huffaz, c. 1, s. 5.
282 / Zikir Ehline Sorun
der: "Ömer bin Hattap bizi Küfe'ye gönderirken "Sirar" denilen bir yere kadar bizimle gelerek orada bize; "Biliyor musunuz niçin buraya kadar sizinle birlikte geldim?" dedi. Biz; "Herhalde Ensar'dan veya Resulullah'ın (s.a.a.) ashabından olduğumuz içindir." dedik. Ömer "Hayır." dedi. "Size söylemek istediğim bir mesele yüzünden geldim. Ve onu asla unutmamanızı istiyorum. Siz öyle bir kavme gönderiliyorsunuz ki, Kur'an onların kalbinde tıpkı suyun tencerede kaynadığı gibi kaynıyor. Onlar sizi görünce hepsinin boynu size doğru uzanacaktır. (Sizin gelmenize sevinecekler) Ve diyecekler ki: "Muhammed'in ashabı geldi." Dikkat edin ve elinizden geldiğince Resulullah'tan az hadis nakledin. Ve bilin ki ben sizin ortağınızım."
Kurza bin Kab oraya gittiğinde halk; "Bize Resulullah'tan bahset ve onun hadislerini naklet." deyince Kurza; "Ömer, bizi bu işten menetmiştir." dedi.1
Müslim, Sahih'inin "Adab Kitabı, izin isteme Babı"nda şöyle nakleder: "Ömer; Ebu Musa Eş' ari' yi Resulullah'tan bir hadis naklettiği için dövmekle tehdit etti."2
Ebu Said-i Hudri der ki: "Übeyy bin Kab'ın da bulunduğu bir yerde oturmuştuk. Ansızın Ebu Musa Eş'ari sinirli bir halde içeri girerek dedi ki: "Ne olursunuz söyleyin! Sizden biri Resulullah'tan, "İzin almak üç kere olur; eğer izin verilmezse geri dön." diye bir hadis duydu mu?" Übeyy; "Olay nedir?" dedi. Ebu Musa dedi ki: "Dün Ömer bin Hattab'ın yanına girmek için üç kez izin istedim; izin
----------------------------
1- Zehebi, Tezkiret'ül-Huffaz, c. 1, s. 7; Sünen-i İbn-i Mace, c. 1, s. 12, h. 28; Sünen-i Daremi, c. 1, s. 85.
2- Sahih-i Müslim, c. 3, s. 1694 - 1695, h. 2153.
İlk Üç Halife Hakkında / 283
vermeyince ben de geri döndüm. Bugün onun yanına gittiğim de dedim ki: "Dün sana üç kez selam verdim; cevap vermeyince geri döndüm." Ömer; "Selamını duydum, ama biriyle meşguldüm. Neden tekrar izin istemedin?" dedi. Dedim ki: "Ben tıpkı Resulullah'ın (s.a.a.) buyurduğu gibi izin istedim." Bunun üzerine Ömer hemen sinirlenerek şöyle dedi: "Vallahi ya sesin yükselinceye kadar beline ve karnına kamçıyla vuracağım, ya da bu hadisin doğruluğu konusunda sana şahitlik etmesi için birini getirirsin!"
Übeyy bin Kab dedi ki: "Vallahi seninle birlikte, içimizde yaşı en küçük olan gelecektir. (Yani hepimiz o hadisi duyduk; hatta yaşı bizden az olanlar dahi bu hadisi duymuşlardır.) Ey Ebu Said! Git ve şahitlik et!" Ebu Said der ki: "Ben de kalkıp Ömer'in yanına giderek; "Vallahi Resulullah'ın (s.a.a.) böyle buyurduğunu ben de duydum." dedim. "
Buhari de bu olayı nakletmiş, ama adeti üzere hadisin bir bölümünü keserek Ömer'in Ebu Musa'yı tehdit etmesini anlatmamıştır.1
Hatta Müslim, Sahih'inde, Übeyy bin Kab'ın Ömer' e şu sözü söylediğini de eklemiştir: "Ey Hattab'ın oğlu! Resulullah'ın (s.a.a.) ashabına bu kadar azap verme!"
Zehebi, Tezkiret 'ül-Huffaz adlı kitabında Ebu Seleme'den şöyle nakleder: "Ebu Hureyre'ye; "Ömer'in zamanında Resulullah'ın hadislerini naklediyor muydun?" diye sorduğumda; "Ömer'in zamanında şu andaki gibi hadis
------
1- Sahih-i Buhari, c. 8, s. 66.
284/ Zikir Ehline Sorun
Dostları ilə paylaş: |
