ZiKİr ve dualariyla namazin gerçEĞİ

Temiz Niyetin Etki ve Bereketleri

Ayet ve hadislere kısa bir göz atarsak, temiz niyetin birçok bereket ve etkilerinin olduğunu görürüz. Onlardan bazısı kısaca şöyledir:

1-     İyi niyete sahip olan kimsenin rızkı bol olur.[121] Belki de hadisten kastedilen şudur ki, iyi niyete sahip olan birisi halka iyi davranması sonucu bir çok insanı kendine cezp eder ve böylece daha fazla gelir elde eder.

2-     İyi niyet, insanın başarılarını artırır, yaşamı güzelleştirir, sıcaklık getirir ve insana çok sayıda arkadaş kazandırır.

3-     İnsanın ömrünü uzatır.

Hadislerde şöyle geçer: Hac amellerini tamamladıktan sonra evine dönen insan tekrar gelecek yıl da hacca gitmeyi niyet ederse, Allah Tealâ güzel niyetinden dolayı onun ömrünü uzatır.

4- İyi niyet insanın geçmişini telafi eder. Hz. Ali (a. s)buyuruyor ki:

"Günahkâr insan iyi niyetle tövbe edecek olursa Allah Tealâ ceza olarak ondan aldığı şeyi tekrar ona verir ve işindeki sorunlar hallolur."[122]

5-  İnsan iyi bir işi niyet eder, ancak onu gerçekleştiremezse Allah Tealâ onun mükâfatını kendisine verir.Samimi niyet sonucu, insanın yapmadığı işler lehine kaydedilir; nitekim rivayette şöyle geçer: Eğer bir mümin, "Allah bana imkanat verseydi şöyle ve böyle hayırlı işler yapardım" derse ve bu arzusunda samimi olursa Allah Tealâ söz konusu hayırlı işlerin mükâfatını ona verir.[123] Hatta samimi olarak şehit olmayı arzularsa, yatağında ölse bile Allah onu şehitlerin derecesine ulaştırır.[124]

Allah'ın lütfüne gelince, iyi niyeti mükâfatlandırdığı hâlde işlemedikçe günah niyeti karşısında insanı cezalandırmaması yeter.[125]

6-  İyi niyet, salt ve bütün yönüyle maddî olan yaşam gereçlerini insanın Allah'a yaklaşması için bir vesile kılabilir. Nitekim secde ve ağlamak gibi salt manevî durumlar da riyayla yapılırsa insanı Allah'tan uzaklaştırır.

Rivayetlerde şöyle geçer: Cisim ruhla ayakta durduğu gibi din de samimi niyetle ayakta durur.[126] Temiz kalp ve iyi niyet Allah Tealâ'nın en üstün hazinelerindendir ve niyet her ne kadar iyi olursa bu hazinelerin değeri de bir o kadar fazla olur.[127] Ciddi irade, karar ve niyet, insanın beden gücünü kat kat artırır.

İmam Cafer Sadık (a.s) buyuruyor ki:

"Allah Tealâ kıyamet günü insanları niyetleri üzerine haşredecektir.[128]

Amacı, vazifesini yerine getirmek olan kimse için işin çeşidi ve sonuca varmak önemli değildir. Nitekim Kur'ân-ı Kerim şöyle buyuruyor:

"Kim Allah yolunda savaşır da öldürülür veya galip gelirse, biz ona yakında büyük bir mükâfat vereceğiz."[129]

Önemli olan Allah yolunda savaşmaktır; dolayısıyla sonucunun zafer veya yenilgi olması Allah'ın mükâfatın¬da etkili değildir. Kur'ân-ı Kerim başka bir yerde şöyle buyuruyor:

"Kim Allah ve Elçisi için göç etmek amacıyla evinden çıkar da kendisine ölüm yetişirse, onun mükâfatı Allah'a düşer."[130]

Bu ayetten de anlaşıldığı üzere, insan Allah için evinden çıkarsa, hedefe ulaşmasa bile mükâfata ulaşır. Önemli olan amelin kendisi değil, .taşıdığı niyettir. Önemli olan amaca ulaşmak değil, doğru yolda hareket etmektir.

Resulullah (s.a.a) Ebuzer'e şöyle buyurmuştur:

'Tapmaya muvaffak olmasan bile iyi iş yapmayı amaçla; çünkü bu karar seni gafiller zümresinden çıkarır.[131]

Başka bir hadiste şöyle geçer: İlâhî niyetle olan her iş, basit ve küçük olsa bile büyüktür.[132] Nitekim en önemli işler de doğru bir niyetle olmazsa değersizdir.

Resulullah (s.a.a) buyuruyor ki:

"Ümmetimin şehitlerinin çoğu kendi yataklarında dünyadan göçerler ve nice insanlar da var ki cephede canlarını verirler, fakat Allah onların niyetini bilir."[133]

Resul-i Ekrem (s.a.a) Tebuk Savaşı'nda şöyle buyurmuştur:

"Medine'de olup da cepheye gelmeyi ve bizimle savaşa katılmayı arzulayanlar niyetlerinden dolayı bizimle ortaktırlar."[134]

Nitekim başka bir rivayette de şöyle buyurmaktadır:

Teheccüt namazına kalkmak niyetiyle yatağına giren kimse uyuyup kalsa (ve namazı için uyanamasa bile) Allah Tealâ onun uykusunu sadaka, nefesini Tesbih kılar ve ona gece namazı mükâfatını verir."[135]

"Hatta yemek yerken ve uyurken kutsal bir hedefiniz olsun." tavsiyesi boşuna değildir.[136] Eğer birini Allah için severseniz ve onun iyi birisi olduğunu sanırsanız, gerçekte o cehennemlik olsa bile size -bu niyetinizden dolayı- mükâfat verilir.[137]

Niyetin Amelden Üstünlüğü

Bir iş riya ve gösteriş için de yapılabilir; fakat niyet batini ve insanın kalbiyle ilintili bir durum olup zahirî bir etkisi olmadığı için onda riya ve gösteriş söz konusu olmaz. Niyetin amele karşın bir başka imtiyazı, niyetin her zaman ve her yerde mümkün oluşu ve özel şartları gerektirmeyişidir; fakat bir işi yapmak için bir çok imkânlara ve şartlara gerek vardır.

Hadis kitaplarında, "men beleğ" başlığı altında toplanan bir takım hadisler vardır. Bu hadislerin içeriği şudur: İnsan bir rivayete istinaden bir ameli yaparsa, rivayet doğru olmasa bile Allah Tealâ o amelin sevabını kendisine verir; çünkü o hadise uyan kimse onu iyi niyetle yapmıştır.

69

Niyetin Dereceleri

1-  Bazen Allah'ın azabından korkmak veya O'nun lütfüne tamah etmek insanı bir işe yöneltir. Nitekim Kur'ân-ı Kerim bu konuda buyuruyor ki:

"O'nu -Allah'ı- korkarak ve tamah ederek çağırın"[138]

Veya başka bir yerde şöyle buyuruyor:

"Umarak ve korkarak bize dua ederler."[139]

2-  Bundan daha yüksek derece, Allah Tealâ tarafından bir sevap veya cezası olmasa bile Allah'ın lütuflarına teşekkür etmek için bir şey yapmaktır. Nitekim Hz. Ali (a.s) buyuruyor ki:

"Eğer Allah kendine karşı işlenen günah için azabı vaat etmemiş olsaydı bile, insanın O'nun nimetlerine teşekkür etmek için O'na karşı günah işlememesi gerekirdi."[140]

3-      Daha üst derecesi, Allah'a yaklaşmak ve O'nun kurb makamına ulaşmaktır; bu dereceye ulaşan kimse cennette gözü olmaksızın veya cehennemden korkmak-sızm, sadece kulluk ve ibadete lâyık gördüğü için Allah'a ibadet eder.

4-      En yüksek derece insanı Allah'a olan aşkının bir işe yöneltmesidir. Nitekim Hz. Ali (a.s) ölüm ve Allah'a kavuşmaya olan aşkını, bebeğin, annesinin göğsüne duyduğu ilgiden daha fazla olarak açıklamaktadır.[141] İmam Hasan Müçteba'nın (a.s) oğlu Hz. Kasım Kerbelâ'da şöyle diyor:

"Allah yolunda ölüm benim için baldan daha tatlıdır."