Zokirjon saidboboyev

Al-Balxiy. rta asrlar rta Osiyo kartografiyasiga doir nodir yodgorliklardan biri balxlik geograf olim Abu Zayd Ahmad ibn

67

Saxl al-Balxiyning (850 yilda tavallud topgan) „Islom atlasi" hisoblanadi. Sharqshunoslarning taxminlariga kra, „Islom atlasi" somoniylar davlatining alohida viloyatlarining chizma tasvirlaridan tashkil topgan. Faqatgina X asrga kehb al-Istahriy va ibn Havqal tomonidan biroz zamonaviylashtirilgan.

Mahmud Qoshariy. rta Osiyoning eng sharqida - Issiqkl va Qosharda yashagan, umrining kp yillarida „Rumdan Chingacha" — rta yer dengizi bylaridan Xitoygacha blgan mamlakatlarni kezgan, qabilalar va ularning tilini rgangan olim Mahmud Qoshariy blib, u „Devonu luotit turk" asariga doiraviy dunyo kartasini ilova qilgan.

Ushbu kartani chet el olimlaridan K.Miller va A.German, shrolar davrida LKrachkovskiy, LUmnyakov, S.Umurzakovva boshqalar rganganlar. H.Hasanov tadqiqotlari „Devonu luotit turk"ga ilova qilingan dunyo kartasining muaUifi ham Qosha-riyning zi ekanligini isbot etdi.

Qoshariy kartasi doira shakhda blib, hozirgi yarimsharga tri keladi. Kartaning arabcha bosma nusxasining diametri 24 sm, zbekcha nusxasiniki 18 sm.